Sieć Taxand opublikowała raport podsumowujący przepisy i praktykę w zakresie ustalania rynkowego wynagrodzenia w transakcjach dotyczących licencji własności intelektualnej. Raport opiera się na ankiecie przeprowadzonej w 38 krajach świata (w tym w Polsce). Warto zapoznać się z wynikami przy ustalaniu lub ocenie własnej polityki cen transferowych w zakresie wartości niematerialnych i prawnych, ponieważ podejście zarówno organów jak i podatników ulega zmianie.

Ewolucja w podejściu do wyceny transakcji wewnątrzgrupowych, dotyczących wartości niematerialnych i prawnych, to efekt zaleceń zawartych w raportach OECD BEPS, które rekomendują przypisanie zysków z wartości niematerialnych ich „ekonomicznemu” właścicielowi, co powinno być poprzedzone przeprowadzeniem analizy DEMPE (czyli analizy funkcji, ryzyk i aktywów związanych z rozwojem, ulepszaniem, utrzymywaniem, ochroną i korzystaniem z dóbr niematerialnych). Ponadto, OECD rekomenduje stosowanie metody podziału zysku w transakcjach dotyczących transferów wartości niematerialnych i prawnych w sytuacji, gdy nie jest możliwe zastosowanie metody porównywalnej ceny niekontrolowanej. Co więcej, rezultaty projektu BEPS wskazują, że w przypadku braku dostępności do wiarygodnych danych porównawczych, przy ustalaniu rynkowej wartości transakcji, przedmiotem których są dobra niematerialne, warto rozważyć zastosowanie technik wyceny. Rekomendacje OECD pociągnęły za sobą zmiany regulacyjne w wielu jurysdykcjach, a to z kolei skłania podatników do analizy i ewentualnej aktualizacji własnego podejścia do wyceny transakcji dotyczących wartości niematerialnych. Przeważającym argumentem może być w tej sytuacji fakt, że merytoryczne podwaliny dla wprowadzonych z początkiem br. roku w Polsce rewolucyjnych zmian,  w przepisach normujących problematykę cen transferowych, stanowiły właśnie efekty projektu BEPS.

Jakie wnioski płyną z raportu?

Analiza DEMPE, choć w wielu krajach nie jest wprost zdefiniowana w przepisach, to w praktyce obserwowane jest jej stosowanie przez organy podatkowe w trakcie kontroli.

W większości z 38 analizowanych jurysdykcji najczęściej stosowaną metodą do wyceny opłat licencyjnych jest metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej (zazwyczaj w wariancie porównania zewnętrznego opartego na bazach danych, rzadziej porównania wewnętrznego).

Z kolei na zastosowanie metody podziału zysku w transakcjach dotyczących wartości niematerialnych wskazało 37% respondentów, choć w wielu krajach dotychczas nie była to powszechnie stosowana metoda.

Z kolei tzw. reguła kciuka (ang. rule of the thumb), historycznie często wykorzystywana, jest akceptowalna jedynie w 9 krajach (co zapewne wynika z faktu, że wytyczne OECD nie uznają jej za wiarygodną).

Czy poszczególne państwa wspierają właścicieli wartości niematerialnych? Właścicieli tak – w 50% badanych jurysdykcji funkcjonują rozwiązania takie jak IP box. Polska również dołączyła do tego grona w 2019 roku. Z perspektywy korzystających z licencji sytuacja wygląda nieco gorzej – jedna trzecia badanych państw stosuje ograniczenia w obliczalności kosztów związanych z opłatami licencyjnymi. Wśród tych państw znajduje się również Polska i art. 15e ustawy o CIT. Na marginesie warto jednak dodać, że negatywne skutki podatkowe, wywołane przepisami art. 15e ustawy o CIT można ograniczyć sięgając po uprzednie porozumienie cenowe (APA).

Pełna analiza poszczególnych jurysdykcji w raporcie dostępnym pod linkiem.