Różnorodność możliwości pozyskania finansowania dla działalności startupów w Polsce zachęca do bliższego przyjrzenia się przesłankom inwestycyjnym, którymi kierują się podmioty dokonujące inwestycji. Zainspirowani najnowszymi badaniami w tej dziedzinie przeprowadzanymi przez profesora Douglasa Cumminga z Florida Atlantic University oraz dr Minjie Zhang z University of Windsor postanowiliśmy przybliżyć temat inwestycji dokonywanych przez aniołów biznesu oraz fundusze Private Equity (PE) (ze szczególnym uwzględnieniem funduszy typu Venture Capital (VC)). O tym, jak ważnym jest pozyskanie właściwego źródła finansowania przekonać się z pewnością może szybko rosnąca grupa przedsiębiorców stawiających pierwsze kroki w świecie biznesu, najczęściej poprzez rozpoczęcie działalności w ramach startupów. Obecny rynek oferuje szereg możliwości pozyskania środków na rozwój prowadzonego projektu, z czego w ostatnim czasie zdecydowaną popularność zdobywają inwestycje związane z uczestnictwem aniołów biznesu oraz funduszy PE (a w ich ramach w szczególności funduszy VC).

Niewiele inwestycji z udziałem aniołów biznesu

Słowem wyjaśnienia, aniołów biznesu określić można jako inwestorów prywatnych, inwestujących swoje prywatne środki w przedsięwzięcia znajdujące się we wstępnej fazie rozwoju, oferujących wielokrotnie, oprócz środków finansowych, również wiedzę merytoryczną w zakresie projektu. Odmiennie natomiast, fundusze PE oraz fundusze VC jako podmioty gospodarcze, profesjonalnie zajmujące się dokonywaniem inwestycji, posługują się środkami zgromadzonymi uprzednio od inwestorów. Najnowsze badania dotyczące inwestycji z udziałem aniołów biznesu przeprowadzone zostały na podstawie analizy danych zamieszczonych na platformie PitchBook. Analizie poddano 85.940,00 inwestycji przeprowadzonych w latach 1977 – 2012 w 96 różnych państwach na świecie. Jak się okazało, jedynie 5.397,00 inwestycji wiązało się z uczestnictwem aniołów biznesu. Wynika z tego, że zaledwie co 16 inwestycja przeprowadzona była z uczestnictwem aniołów biznesu, co stanowi jedynie 6% wszystkich przeprowadzonych inwestycji w tym okresie.

Odmienności w zakresie inwestycji

W pierwszej kolejności należy zauważyć, iż środki przekazywane przez aniołów biznesu na rzecz inwestycji są znaczenie niższe niż te przekazywane przez fundusze PE/VC. Ponadto aniołowie biznesu chętniej inwestują w projekty w krajach takich jak Stany Zjednoczone, Kanada, Wielka Brytania czy Izrael. Są to kraje w których kultura podejmowania ryzyka biznesowego oraz dokonywania prywatnych inwestycji jest znacznie bardziej rozwinięta niż w pozostałych panstwach.To bezpośrednio wskazuje, że czynniki kulturowe danego kraju mają wpływ na udział i częstotliwość uczestnictwa aniołów biznesu w inwestycji. Ponadto, jak wynika z przeprowadzonych badań, aniołowie biznesu wolą inwestować w lokalne firmy, z którymi są często powiązani węzłami rodzinnymi bądź przyjacielskimi. Wynika z tego wniosek, że aniołowie najczęściej poszukują projektów które oparte są na powiązaniach personalnych. Fundusze PE/VC wybierają natomiast projekty które są już na bardziej zaawansowanym etapie rozwoju. Co więcej, sam proces inwestycyjny funduszy jest znacznie bardziej sformalizowany, co bezpośrednio wiąże się z koniecznością przygotowania oraz negocjacji szeregu dokumentów transakcyjnych, a często także przeprowadzeniem procesu due diligence spółki na rzecz której przekazywane będą środki.

Niższe oczekiwania finansowe

Również oczekiwania w zakresie procentowej stopy zwrotu z przeprowadzanej inwestycji różnią się w zależności od podmiotu inwestującego – aniołowie biznesu najczęściej oczekują zwrotu na poziomie 20% zainwestowanych środków, przy czym dla funduszy oczekiwania są znacznie większe – około 35%-45%. Ciekawy może być również wniosek z którego wynika, że aniołowie biznesu kierując się decyzją o podjęciu inwestycji motywowani są nie tylko chęcią osiągniecia zysku. Okazuje się, że ważne są również kwestie interpersonalne, takie jak więzy łączące ich z założycielami spółki, ale także społeczne, przejawiające się w chęci udzielania wsparcia dla społeczności. Według autorów badań inwestycja dokonywana przez aniołów biznesu w wielu przypadkach jest bardziej inwestycją w osoby niż inwestycją w daną spółkę.

Preferencja branżowe

Analizując wyniki przeprowadzonych badań zauważyć można również, że preferencje branżowe aniołów biznesu skupiają się głównie wokół projektów związanych z branżą IT, multimedialną, telekomunikacyjną czy też medyczną. Dużym zainteresowaniem cieszą się również projekty związane z nanotechnologią. Wysnuć można więc wniosek, że aniołowie biznesu szukają projektów innowacyjnych, cechujących się globalnym charakterem oraz dużym potencjałem rozwojowym.

Aniołowie biznesu w Polsce

O ile omawiane badania mają zasięg międzynarodowy z uwagi na fakt, że przeprowadzone zostały na podstawie inwestycji dokonywanych w 96 różnych państwach na świecie, można jednak zauważyć, że wyciągnięte wnioski w znacznej większości wpisują się w polskie środowisko procesów inwestycyjnych. Właściwe zrozumienie charakterystyki różnego rodzaju mechanizmów wykorzystywanych przez podmioty dokonujące inwestycji ma istotne znaczenie z uwagi na fakt, że ostatnie lata przyniosły znaczący wzrost ilości inwestycji z udziałem kapitału pochodzącego od prywatnych inwestorów. O rosnącym znaczeniu aniołów biznesu świadczy również fakt coraz prężniej rozwijających się sieci aniołów biznesu w Polsce, na co z pewnością duży wpływ miały fundusze dostępne w programach Unii Europejskiej.