Od 1 lipca 2020 r. w pełni obowiązuje nowa matryca stawek VAT. Jak się okazuje – wątpliwości po stronie podatników wywołuje nie tylko konieczność dokonania nowej klasyfikacji towarów i usług, ale także sam moment rzeczywistego wdrożenia nowej matrycy.

Przepisy nowelizacji wprowadzającej nową matrycę stawek VAT są stosunkowo oszczędne, jeśli chodzi o reguły „przejściowe” i wskazują jedynie, że nową matrycę stosuje się zasadniczo od 1 lipca 2020 r. Czy to oznacza, że podatnicy mają swobodę interpretacyjną przy określaniu właściwej stawki VAT dla transakcji realizowanych „na przełomie matryc”?

Gdzie są przepisy?

Stosowana od lipca nowa matryca to nie pierwsza rewolucja stawkowa w polskim systemie VAT.  Z podobną zmianą mieliśmy do czynienia w 2011 r., kiedy to PKWiU 2008 zastąpiło PKWiU 1997, a katalog towarów i usług korzystających z preferencji uległ istotnym modyfikacjom. Wtedy też – do kluczowego dla stawek art. 41 ustawy o VAT – wprowadzono przepisy pozwalające określić stawkę dla sprzedaży dokonywanej w okresie zmian stawek.

Zasada ogólna – decyduje moment wykonania czynności

Jak wprost wskazano w ustawie, w przypadku czynności podlegającej opodatkowaniu VAT, która została wykonana przed dniem zmiany stawki, dla której obowiązek podatkowy powstaje w dniu zmiany stawki podatku lub po tym dniu, czynność ta podlega opodatkowaniu według stawek podatku obowiązujących dla tej czynności w momencie jej wykonania.

Przy czym czynności, dla których w związku z ich wykonywaniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonane z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te rozliczenia lub płatności.

Jednakże w przypadku, gdy okres, do którego odnosi się rozliczenie lub płatność, obejmuje dzień zmiany stawki podatku, czynność uznaje się za wykonaną:

  • w dniu poprzedzającym dzień zmiany stawki podatku – w zakresie jej części wykonywanej do dnia poprzedzającego dzień zmiany stawki podatku;
  • z upływem tego okresu – w zakresie jej części wykonywanej od dnia zmiany stawki podatku.

Jeśli z kolei nie jest możliwe określenie faktycznego wykonania części czynności w okresie, o którym mowa powyżej, dla określenia tej części, uznaje się, że czynność wykonywana jest w tym okresie proporcjonalnie.

Co z zaliczkami i przedpłatami?

Ustawa jasno wskazuje, że zmiana stawki podatku w odniesieniu do czynności, która zostanie wykonana w dniu zmiany stawki podatku lub po tym dniu, w związku z którą otrzymano całość lub część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, i której otrzymanie powoduje powstanie obowiązku podatkowego, nie powoduje zmiany wysokości opodatkowania całości lub części należności, otrzymanej przed dniem zmiany stawki podatku.

 Inaczej WNT i import

Warto zaznaczyć, że powyższych zasad nie stosuje się w przypadku importu towarów lub wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dla których to czynności wysokość opodatkowania VAT określa się według stawek obowiązujących w dniu powstania obowiązku podatkowego.

Stawkowa powtórka

Mamy nadzieję, że przypomnienie powyższych zasad okaże się pomocne przy rozstrzyganiu wątpliwości stawkowych w praktyce.

Jeśli zagadnienia związane z nową matrycą nadal pozostają w obszarze Państwa zainteresowań – serdecznie zapraszamy na nasze webinarium, podczas którego raz jeszcze omówimy kluczowe założenia reformy stawkowej, a także przedstawimy zmiany w opodatkowaniu wybranych towarów i usług.

Webinarium: Nowa matryca stawek VAT – wakacyjna powtórka odbędzie się w czwartek, 13 sierpnia, o godz.  11.00. Więcej informacji oraz formularz rejestracyjny znajdują się na stronie wydarzenia: