Kontynuując serię wpisów o JPK_V7, dziś zwracamy uwagę na zagadnienie, które przedsiębiorcy trafnie identyfikują jako jedno z największych wyzwań – dodatkowe oznaczenia transakcji. Z jednej strony obowiązek gromadzenia i przetwarzania danych, które dotychczas nie były wprowadzane do systemów księgowych powoduje konieczność podjęcia szeregu działań natury technologicznej. Jednak w toku dokładnej analizy merytorycznej prowadzonej działalności nierzadko okazuje się, że firmy będą stosować oznaczenia, o używanie których same siebie nie podejrzewały.

Przypomnijmy, w odniesieniu do określonych kategorii towarów oraz usług, które zostały uznawane przez Ministerstwo Finansów za szczególnie interesujące – wszystkie transakcje ich dotyczące będą obligatoryjnie oznaczane w ramach składanych JPK_V7 za pomocą dedykowanych oznaczeń grup towarowych. Nowe obowiązki w zakresie raportowania będą dotyczyły jednak nie tylko przedmiotu sprzedaży, ale także jego szczególnej kwalifikacji dla celów VAT (jak np. sprzedaż wysyłkowa czy transakcja objęta mechanizmem podzielonej płatności), stosowanych uproszczeń lub procedur, za pomocą których te transakcje są rozliczane (jak choćby rozliczanie wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w ramach procedury uproszczonej trójstronnej), czy też rodzaj dokumentu dokumentującego określone transakcje.

Oznaczeń służących do charakteryzowania przez podatników w JPK_V7 dokonywanych transakcji będzie niemało, bowiem w ramach nowych regulacji Ministerstwo zdecydowało się na wprowadzenie łącznie 34 symboli odnoszących się zarówno do transakcji sprzedażowych, jak i zakupowych. Co istotne może się zdarzyć, że specyficznie ukształtowana, pojedyncza transakcja będzie musiała zostać oznaczona w JPK_V7 za pomocą więcej niż jednego oznaczenia. W ramach nowych regulacji dotyczących JPK przewidziano możliwość nałożenia kary finansowej na przedsiębiorców za stwierdzone nieprawidłowości w przesyłanej do fiskusa ewidencji, o czym informowaliśmy w jednym z wpisów na naszym blogu.

Konieczna dogłębna analiza

Mogłoby się wydawać, iż podatnicy powinni skupić się przede wszystkim na prawidłowym przeanalizowaniu swej podstawowej oferty i przypisaniu jej elementów do konkretnych grup towarowych. Co do zasady jest to prawdą, bowiem to właśnie te oznaczenia będą przez nich stosowane najczęściej.

Nasze doświadczenia pokazują jednak, że przedmiotowa analiza powinna być przeprowadzona w sposób możliwie szeroki – nie ograniczając się wyłącznie do towarów czy też usług sprzedawanych i nabywanych w ramach prowadzonej na co dzień działalności. Z analizy treści Rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług, w którym ustawodawca zdecydował się na wyczerpujące przedstawienie katalogu towarów i usług podlegających raportowaniu w ramach grup towarowych wynika, że zakres stosowanych oznaczeń może być znacznie szerszy, niż wynikałoby to z początkowej weryfikacji – czego przykładem mogą być grupy towarowe zaprezentowane pokrótce poniżej.

Pierwszym przykładem potwierdzającym konieczność szerokiej analizy będą wszelkiego rodzaju refaktury, dokonywane powszechnie np. w ramach rozliczeń wewnątrzgrupowych. Jednym z najczęstszych przykładów świadczenia usług w ramach schematu refakturowania są usługi telekomunikacyjne, które mogą wchodzić w skład grupy towarowej „EE”. Alternatywnym, ciekawym przykładem będą refaktury na rzecz stałych pracowników prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Często mają oni możliwość dokonywania zakupów z wykorzystaniem kart płatniczych lub np. paliwowych udostępnionych przez daną firmę, przy czym część świadczeń jest następnie odsprzedawana na rzecz osoby fizycznej. Nie wdając się w dyskusje dotyczące traktowania takich transakcji – w wielu wypadkach podatnik udostępniający kartę kontaktorowi występuje w roli podmiotu nabywającego, a następnie wykonującego świadczenie. W zależności od ustaleń między tymi podmiotami, przedsiębiorca może w takim wypadku rzadko, ale regularnie wykonywać świadczenia niezwiązane z prowadzoną przez niego na co dzień działalnością. Biorąc pod uwagę ofertę, choćby przywołanych stacji benzynowych, lista potencjalnych oznaczeń w nowym JPK może stać się naprawdę długa.

Kolejnym przykładem jest grupa towarowa 01, która swoim zakresem obejmować będzie „napoje alkoholowe – alkohol etylowy, piwo, wino, napoje fermentowane i wyrobu pośrednie, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym”. Zwracamy uwagę, że w wielu sytuacjach, alkohole pełnią rolę tradycyjnych upominków lub formy podziękowania. W rezultacie również podatnicy niezwiązani w żadnym stopniu z branżą alkoholową będą musieli zweryfikować czy w ich przypadku nie pojawi się potrzeba stosowania tego oznaczenia. Symbol 01 może powodować również problemy innego rodzaju. Przepisy akcyzowe, do których referuje rozporządzenie ws. JPK_V7, mogą znaleźć zastosowanie nie tylko do napojów. Do tej kategorii zaliczyć można również inne produkty (i półprodukty) wykorzystywane w do celów spożywczych lub przemysłowych, o ile posiadają określoną zawartość alkoholu.

Powyższe przykłady pokazują, że źródłem wielu nieprzewidzianych sytuacji może być fakt odwołania się w przepisach definiujących zakres stosowania poszczególnych symboli do klasyfikacji statystycznych – CN dla towarów lub PKWiU dla usług. Następuje to bezpośrednio lub poprzez inne akty prawa. Odstępstwem od tej techniki legislacyjnej są znaczniki 12 (usługi niematerialne), 10 (budynki, budowle i grunty) oraz 09 (leki oraz wyroby medyczne).

W tym kontekście na szczególną uwagę zasługuje ostatnia z wymienionych kategorii. Lista szczególne traktowanych środków aktualizowana jest nie rzadziej niż co 2 miesiące – w drodze obwieszczenia ministra zdrowia. Zmiana zakresu oznaczeń stosowanych przez przedsiębiorcę pomimo braku zmian przepisów o JPK nie powinna zatem nikogo zaskakiwać.

W świetle powyższych uwag nie sposób się nie zgodzić, iż ustawodawca chcąc ujednolicić sposób raportowania VAT i go uprościć, wprowadził nowy, rozbudowany obowiązek powodujący konieczność dogłębnego przeanalizowania zakresu i charakteru oferowanych przez każdego podatnika towarów i usług. Niejednokrotnie obowiązek dodatkowego oznaczania transakcji będzie znacząco wykraczał poza zakres standardowych transakcji gospodarczych podatnika. Szczegółowa weryfikacja wydaje się być wyjątkowo istotna również, a może przede wszystkim w obliczu planowanych sankcji za błędy w rozliczeniach uwzględnionych w JPK_V7.

WARTO DOCZYTAĆ: