Problematyka opodatkowania ekranów akustycznych – choć kwestia ta budzi wiele wątpliwości – nie jest szerzej poruszana w orzecznictwie sądów administracyjnych.

Jednym z nielicznych wyroków odnoszących się do tego zagadnienia jest wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 14 października 2021 r., sygn. akt I SA/Gl 716/21, w którym sąd stwierdził, że ekrany akustyczne należy zaliczyć do urządzeń budowlanych w rozumieniu art. 3 pkt 9 Prawa budowlanego.

WSA w Gliwicach w ww. wyroku uznał, że ekrany akustyczne zapewniają – jako urządzenia techniczne – możliwość użytkowania obiektu budowlanego (tzn. hali magazynowej, placów składowych i obiektów towarzyszących na terenie Centrum Dystrybucji) – zgodnie z jego przeznaczeniem.

Sąd uzasadnił swoje stanowisko tym, że ekrany akustyczne służą obniżeniu emisji hałasu, który generują urządzenia znajdujące się wewnątrz ww. obiektów albo ruch samego zakładu (na przykład ruch ciężkich pojazdów, wózków widłowych etc.). Ponadto WSA w Gliwicach zwrócił uwagę na fakt, że konieczność obniżenia hałasu poprzez budowę ekranów jest następstwem szeregu decyzji administracyjnych (między innymi decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia).

Czy zatem rzeczywiście, ekrany akustyczne mogą zostać uznane za urządzenia budowlane podlegające opodatkowaniu jako budowle?

Udzielając odpowiedzi na powyższe pytanie, w pierwszej kolejności należy przywołać wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 września 2011 r. sygn. akt P 33/09, zgodnie z którym budowlą w rozumieniu UPOL są:

  • budowle wymienione expressis verbis w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego albo
  • urządzenia budowlane scharakteryzowane w art. 3 pkt 9 Prawa budowlanego.

Przy czym należy zastrzec, że budowle albo urządzenia budowlane mogą być wymienione także w innych przepisach Prawa budowlanego lub w załączniku do tej ustawy. Ponadto, jeżeli urządzenia budowlane nie zostały wskazane wprost w Prawie budowanym, to trzeba wykazać, że zapewniają one możliwość użytkowania obiektu budowlanego zgodnie z jego przeznaczeniem.

Jeśli chodzi zatem o ekrany akustyczne, to analiza odpowiednich przepisów pokazuje, że nie są one wymienione w przepisach Prawa budowlanego ani jako budowle, ani jako urządzenia budowlane.

Trudno też uznać, że spełniają one podstawową przesłankę uznania ich za urządzenie budowlane, czyli zapewniające możliwość użytkowania jakiegoś obiektu budowlanego zgodnie z przeznaczeniem. Niewątpliwie nie przesądza o tym – wymieniona przez sąd w przywołanym wyżej wyroku – decyzja o pozwoleniu na budowę (lub też jakakolwiek inna decyzja administracyjna związana z procesem budowanym). Tego rodzaju decyzje nie wskazują bowiem, co jest albo co nie jest niezbędne do użytkowania danego obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.

Również samo zapewnienie ochrony przed hałasem nie jest przecież warunkiem, aby dana hala magazynowa czy place składowe mogły prawidłowo funkcjonować.

Dlatego też wydaje się, że proponowana przez WSA w Gliwicach kwalifikacja ekranów akustycznych jako urządzeń budowlanych w rozumieniu art. 3 pkt 9 Prawa budowlanego jest zbyt daleko idąca. Z uwagi bowiem na to, że nie zostały one wprost wskazane w Prawie budowlanym, nie są podobne do obiektów budowlanych wymienionych w tej ustawie lub załączniku do niej, ani nie zapewniają możliwości użytkowania obiektów budowlanych zgodnie z ich przeznaczeniem, nie powinny one w ogóle podlegać opodatkowaniu PON.

Warto też pamiętać, że analizowane orzeczenie nie jest prawomocne i zostało zaskarżone do Naczelnego Sądu Administracyjnego – argumentacja prezentowana przez WSA w Gliwicach zostanie zatem jeszcze zweryfikowana przez NSA.

Sprawdź nasze kursy online na CRIDOTEKA: