Kwestia terminu publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej ciągle wzbudza kontrowersje wśród podatników. Sytuacji tej nie poprawiają niejednoznaczne sygnały płynące z Ministerstw Finansów oraz Rozwoju Pracy i Technologii, dlatego też poniżej przedstawiamy podsumowanie dostępnych w tym zakresie informacji.

 Co wynika z przepisów?

Przypomnijmy, że zgodnie z obecnym brzmieniem art. 27c ust. 1 ustawy o CIT najwięksi podatnicy i podatkowe grupy kapitałowe są obowiązani do opublikowania informacji o realizowanej strategii podatkowej za rok podatkowy. W ustawie wprowadzającej nowy obowiązek[1] brak było jednak szczególnych przepisów przejściowych wskazujących, za który rok podatkowy podatnicy zobowiązani są do publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej po raz pierwszy, wskutek czego pojawiły się wątpliwości w tym zakresie.

Takie stanowisko wydaje się tym bardziej prawidłowe, bowiem odmienna interpretacja prowadziłaby do sytuacji, w której podatnicy zobowiązani byliby do publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej za rok podatkowy 2020, w którym jeszcze nie wiedzieli, że takie dodatkowe zadanie sprawozdawcze zostanie na nich nałożone. Taka interpretacja przepisu prowadziłaby również do naruszenia generalnej zasady niedziałania prawa wstecz.

Stanowisko Ministerstwa Finansów

Co innego wynika jednak z opublikowanego w grudniu 2020 r. Komunikatu Ministerstwa Finansów[2], zgodnie z którym podatnicy powinni sporządzić i opublikować informację o realizacji strategii podatkowej już za 2020 r., w terminie do 31 grudnia 2021 r. Choć Komunikat nie stanowi źródła prawa, to jednak wzbudził duże zaniepokojenie, ponieważ brak zrealizowania nowych obowiązków w zakresie publikowania informacji o realizowanej strategii podatkowej wiąże się z nałożeniem kary w wysokości do 250 tys. PLN.

Ministerstwo Finansów poinformowało również w maju 2021 r. o uruchomieniu dedykowanej skrzynki e-mailowej, za pomocą której, podmioty objęte nowym obowiązkiem sprawozdawczym powinny informować o adresie strony internetowej, na jakiej zostało opublikowane sprawozdanie o realizowanej strategii[3]. Można więc uznać, że MF podtrzymuje stanowisko zaprezentowane w Komunikacie z grudnia 2020 r.

Dodatkowo powołując się na treść Komunikatu MF, stanowisko, że informację o realizowanej strategii podatkowej już za 2020 r. należy opublikować w terminie do 31 grudnia 2021 r. wskazał Dyrektor KIS w interpretacji podatkowej z dnia 28 kwietnia 2021 r. nr 0114-KDIP2-1.4010.63.2021.1.JC.

Tarcza prawna

Do tej pory wszystko jeszcze wydawało się w miarę jasne, ponieważ podatnicy – pomimo krytyki stanowiska, zgodnie z którym nowe przepisy ustawy o CIT należy interpretować, jako nakładające obowiązek publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej już za 2020 r. – w większości zdecydowali się dostosować się do Komunikatu Ministerstwa Finansów. Co prawda Komunikat nie stanowi źródła prawa, ale lepiej szybciej zrealizować nowy obowiązek sprawozdawczy, niż narazić się na karę – nawet do 250 tys. PLN oraz następnie wieloletni spór odnośnie do zasadności jej nałożenia, a może przede wszystkim – na ogólne zainteresowanie ze strony organów podatkowych. Brak opublikowania informacji o realizowanej strategii podatkowej może bowiem zostać uznany przez organy podatkowe za element przemawiający za przeprowadzeniem u danego podatnika kontroli jego rozliczeń.

W tym miejscu musimy również wskazać, że duża część podmiotów, które wspieramy w przygotowaniu strategii podatkowych, podeszła do tego zagadnienia o wiele szerzej niż tylko jako wypełnienie nowego obowiązku i potraktowała je jako szansę do weryfikacji prawidłowości i szczelności funkcjonujących u nich procesów i procedur, których stosowanie przekłada się na prawidłowość dokonywanych rozliczeń.

Wątpliwości dużej części podatników wzbudziły jednak pojawiające się pod koniec maja informacje medialne odnośnie do planowanego odroczenia do 2022 r. obowiązku publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

Takie właśnie postanowienia porządkujące, istniejące od końca 2020 r., wątpliwości miał zawierać projekt tzw. Tarczy prawnej, czyli przygotowywanych przez Ministerstwa Rozwoju Pracy i Technologii (MRPiT) pakietu zmian w prawie, których założeniem jest zmniejszenie obciążeń regulacyjnych niekorzystnych z punktu widzenia funkcjonowania obywateli i prowadzenia działalności gospodarczej. Wydaje się, że pod naporem krytyki ze strony podatników i środowiska prawniczego, a także dostrzegając wady konstytucyjne nałożenia na podatników obowiązku publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej już za 2020 r., Ministerstwo Finansów zdecydowało w porozumieniu z MRPiT na rozwianie wszelkich wątpliwości i co ważne, ustalenie terminu pierwszej publikacji, zgodnie z postulatami podatników tj. dopiero na koniec 2022 r.

Niestety projekt zmian przepisów do tej pory nie ujrzał światła dziennego i w związku z ostatnimi zmianami w MRPiT należy uznać, że odroczenie obowiązku publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej wydaje się mało prawdopodobne.

Publikować czy nie publikować?

Literalna treść przepisów, a także szerszy kontekst wprowadzanych zmian, powinien skutkować uznaniem, że pierwszym rokiem, z upływem którego powstanie obowiązek sprawozdawczy jest rok 2021.

Niemniej, pomimo krytyki stanowiska MF zawartego w Komunikacie przez znakomitą część praktyków prawa i doktryny, Ministerstwo Finansów nie wycofało się z dotychczas zajętego w nim stanowiska, a zapowiadana Tarcza prawna nie została jeszcze zaprezentowana, nawet w formie projektu ustawy.

W konsekwencji wydaje się, że najbezpieczniejszym rozwiązaniem w przypadku podmiotów, u których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, jest opublikowanie sprawozdania o realizowanej strategii podatkowej już za 2020 r., czyli do 31 grudnia 2021 r.

Rok podatkowy inny niż kalendarzowy

Więcej czasu mają natomiast podmioty, których rok podatkowy nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym. MF nie odniósł się do tej kwestii w wydanym w grudniu 2020 r. Komunikacie. Niemniej zgodnie z art. 17 ustawy nowelizującej wprowadzającej obowiązek publikacji informacji z realizowanej strategii podatkowej, podatnicy CIT, których rok podatkowy jest inny niż rok kalendarzowy i rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2021 r., a zakończy się po dniu 31 grudnia 2020 r., stosują do końca przyjętego przez siebie roku podatkowego przepisy ustawy zmienianej ustawy o CIT w brzmieniu dotychczasowym.

W konsekwencji podmiot, którego rok podatkowy obejmuje przykładowo okres od 1 października 2020 r. do 30 września 2021 r. będzie zobowiązany do opublikowania pierwszej informacji o realizowanej strategii podatkowej za ten rok podatkowy do 30 września 2022 r., bowiem zgodnie z art. 27c ust. 4 ustawy o CIT, podatnik zamieszcza informację o realizowanej strategii podatkowej za rok podatkowy na swojej stronie internetowej w terminie, do końca dwunastego miesiąca następującego po zakończeniu roku podatkowego.

Stanowisko takie potwierdził również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji podatkowej z dnia 26 maja 2021 r. nr 0111-KDIB2-1.4010.64.2021.2.MK.

[1] Ustawa z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 2123).

[2] https://www.gov.pl/web/finanse/mf-walczy-z-nieuczciwymi-praktykami-przy-rozliczeniach-podatkowych

[3] https://www.podatki.gov.pl/wyjasnienia/publikacja-strategii-podatkowej