Zdaniem NSA[1] usługi pośrednictwa związane ze sprzedażą biletów i świadczenie usługi transportowej nie stanowią świadczenia kompleksowego. Tezy płynące z orzeczenia mogą być ważne dla wszystkich podmiotów, które prowadzą działalność pośredniczącą w sprzedaży biletów na usługi transportowe.

Czego dotyczył spór?

Spór pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym dotyczył ustalenia czy pobierane przez spółkę opłaty manipulacyjnej/prowizyjnej (za pośrednictwo w sprzedaży biletu za pomocą platformy internetowej) stanowi wraz z usługą transportową jedno kompleksowe świadczenie, które podlega opodatkowaniu preferencyjną stawką podatku w wysokości 8%.

Jaki był stan faktyczny sprawy?

W złożonym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej spółka wskazała, że prowadzi:

  • sprzedaż biletów autobusowych pasażerom – tzw. „sprzedaż własna” oraz
  • działalność agencyjną w zakresie sprzedaży biletów stanowiących element oferty innych podmiotów np. przewoźników, którzy świadczyli usługę, bądź też agentów działających w imieniu i na rzecz przewoźników różnymi kanałami, stacjonarnie lub online – tzw. „oferta obca”.

Zgodnie z planami sprzedaż ma odbywać się w znacznej mierze za pośrednictwem platformy internetowej. Jednakże pasażer może zakupić usługę transportu bez skorzystania z platformy.

W tak zarysowanym stanie faktycznym Spółka powzięła wątpliwość w zakresie sposobu opodatkowania świadczonej usługi pośrednictwa w sprzedaży biletów poprzez platformę internetową. W ocenie spółki pobierane przez nią opłaty stanowią, wraz z usługą transportową, jedno świadczenie kompleksowe, w związku z tym powinny one podlegać opodatkowaniu według preferencyjnej stawki VAT w wysokości 8%, właściwej dla usługi podstawowej tj. usługi transportu.

Jakie było stanowisko organu podatkowego?

Organ podatkowy uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe stwierdzając, że nie zostały spełnione kryteria do uznania świadczenia wykonywanego przez spółkę, jako świadczenia kompleksowego. W pierwszej kolejności organ podkreślił, że fakt pośrednictwa, poprzez platformę internetową, w sprzedaży biletów na usługi transportu pasażerów, nie wpływa na jakość czy efektywność usługi przewozu pasażerów.

Ponadto wskazał, że czynności pośrednictwa w sprzedaży biletów autobusowych mają charakter samoistny i mogą występować niezależnie, zaś usługa pośrednictwa nie jest niezbędna dla realizacji usług transportu. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podkreślił również, że z opisu wniosku wynika, że pasażer może zakupić usługę transportu bez pośrednictwa spółki, tj. bez udziału platformy.

WSA w Warszawie podzielił argumentację Dyrektora KIS. Natomiast spółka zdecydowała się złożyć skargę kasacyjną do NSA.

Co orzekł NSA?

W ocenie składu orzekającego, usługi pośrednictwa w sprzedaży biletów poprzez platformę internetową, mają charakter samoistny i są odrębne od usługi transportowej, a tym samym podlegają opodatkowaniu właściwymi dla siebie stawkami podatku. Konsekwentnie, zdaniem NSA usługi pośrednictwa i usługa transportu nie stanowią jednej usługi kompleksowej, opodatkowanej obniżoną stawką 8% VAT.

Jak NSA uzasadnił swoje rozstrzygnięcie?

NSA podkreślił, że wyjaśniając pojęcie świadczeń złożonych należy odwołać się przede wszystkim do orzecznictwa unijnego, z którego wynika, że jeżeli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w aspekcie ekonomicznym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej[2].

Świadczenie kompleksowe składa się ze świadczenia głównego i świadczenia pomocniczego, które nie stanowi dla klienta celu samo w sobie, lecz służy skorzystaniu w jak najlepszy sposób ze świadczenia głównego[3].

Natomiast w analizowanej sprawie NSA stwierdził, że wszystkie przesłanki uznania czynności za świadczenie złożone nie zostały spełnione. Pośrednictwo realizowane przez spółkę, które odbywa się poprzez platformę internetową należy uznać za usługę niezależną, gdyż czynności wykonywane przez spółkę nie są niezbędne do wykonania usługi zasadniczej. Ponadto zdaniem NSA fakt pośrednictwa w sprzedaży biletów na usługi transportu pasażerów wykonywanego za pomocą platformy, nie jest narzędziem wpływającym na jakość czy efektywność usługi przewozu pasażerów.

Konsekwentnie, w ocenie NSA czynności pośrednictwa wykonywane przez spółkę w sprzedaży biletów autobusowych mają charakter samoistny i mogą występować niezależnie. Taki wniosek potwierdza ponadto fakt, że już z opisu zawartego we wniosku spółki o wydanie interpretacji indywidualnej wynikało, że pasażer może zakupić usługę transportu bez skorzystania z witryny internetowej.

Najbliższe wydarzenia: 

[1] Wyrok NSA z dnia 30 kwietnia 2021 r., sygn. I FSK 2226/18

[2] Wyrok TSUE z dnia 25 lutego 1999 r.  w sprawie Card Protection Plan Ltd (CPP) przeciwko Commissioners of Customs & Excise, sygn. C-349/96.

[3] Wyrok TSUE z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie Aktiebolaget NN v. Skatteverket, C-111/05; wyrok TSUE z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie Card Protection Plan Ltd v. Commissioners of Customs & Excise, C-349/96, oraz  wyrok TSUE z dnia 22 października 1998 r. w połączonych sprawach T.P. Madgett i R.M. Baldwin, C-308/96 i C-94/97.