Dla skutecznego zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego zawiadomienie o wszczęciu postępowania karnego skarbowego należy doręczyć bezpośrednio pełnomocnikowi podatnika – tak wynika z treści uchwały 7 sędziów NSA z 18 marca 2019 r. I FPS 3/18.

Wczoraj NSA udzielił odpowiedzi na pytania prawne dotyczące tego, komu (podatnikowi czy jego pełnomocnikowi) należy doręczyć zawiadomienie o wszczęciu postępowania karnego skarbowego celem skutecznego zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego oraz czy w przypadku uchybienia w tym zakresie należy ustalić czy miało ono wpływ na wynik danej sprawy czy też traktować jako element materialnoprawny konstrukcji przedawnienia (co w praktyce równoznaczne byłoby z przyjęciem, że takie uchybienie zawsze ma wpływ na wynik sprawy).

W zakresie odpowiedzi na pierwsze pytanie NSA w ustnych motywach rozstrzygnięcia wskazał, że konieczność powiadomienia pełnomocnika podatnika o wszczęciu postępowania karnego skarbowego wynika z doniosłej roli pełnomocnika, którego ustanowienie stanowi gwarancję ochrony wszystkich praw podatnika w sprawie, w której został on ustanowiony. W związku z tym, w ocenie NSA niedoręczenie zawiadomienia o wszczęciu postępowania karnego skarbowego bezpośrednio do pełnomocnika jest równoznaczne w skutkach z niedoręczeniem zawiadomienia stronie postępowania, przez co zawiadomienie nie może odnosić materialnoprawnego skutku w postaci skutecznego zawieszenia biegu terminu przedawnienia podatkowego.

Odnośnie pytania drugiego NSA stwierdził, że z uwagi na daleko idące materialnoprawne skutki doręczenia zawiadomienia o wszczęciu postępowania karnego skarbowego w postaci zawieszenia biegu terminu zobowiązania podatkowego, ewentualne uchybienie przez organ temu obowiązkowi nie może podlegać ocenie przez pryzmat jego wpływu na wynik sprawy. Uzasadniając ustnie odpowiedź na to pytanie prawne NSA słusznie zauważył, że wpływ takiego uchybienia każdorazowo będzie miał istotny wpływ na wynik sprawy, ponieważ niedoręczenie zawiadomienia o wszczęciu postępowania karnego skarbowego będzie skutkowało brakiem zawieszenia biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Wskazana uchwała ma istotne znaczenie dla podatników, którzy otrzymali zawiadomienie o wszczęciu postępowania karnego skarbowego pomimo tego, że w danej sprawie ustanowili pełnomocnika. Mając na uwadze treść uchwały, bardzo liczne w praktyce spory w zakresie przedawnienia zobowiązań podatkowych z uwagi na niedoręczenie bezpośrednio pełnomocnikowi zawiadomienia o wszczęciu postępowania karnego skarbowego powinny być rozstrzygane na korzyść podatników. Jednocześnie w zakresie postępowań, w przypadku których w grę może wchodzić przedawnienie, podatnicy winni rozważyć dokonanie weryfikacji, w jaki sposób dokonywane były w ich przypadku zawiadomienia o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego pod kątem ewentualnego skorzystania z uchwały.
Warto zauważyć, że omawiane rozstrzygnięcie jest kolejną uchwałą dotyczącą stosowania przepisów w zakresie zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych – w czerwcu ubiegłego roku NSA odpowiedział na pytanie prawne dotyczące treści zawiadomienia o biegu terminu przedawnienia (szczegóły dotyczące także tej uchwały opisywaliśmy na naszym blogu).

Zobacz także: