Przedstawiciele pracodawców od kilku miesięcy sygnalizowali konieczność wdrożenia do polskiego systemu prawa regulacji umożliwiających weryfikowanie tego, którzy pracownicy są zaszczepieni, argumentując to koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa w miejscu pracy i ograniczenia możliwości rozprzestrzeniania się zakażeń koronawirusem SARS-CoV-2. Obecnie obowiązujące przepisy dają pracodawcom możliwość gromadzenia takich danych tylko jeśli ich przekazanie nastąpiło z inicjatywy samego pracownika lub osoby ubiegającej się o zatrudnienie.

W praktyce zdarza się, że pracodawcy, pozbawieni skutecznych i usankcjonowanych prawnie możliwości działania, decydują się na alternatywne rozwiązania ukierunkowane na uzyskanie danych dot. szczepień (poprzez np. oferowanie dodatkowych świadczeń dla pracowników zaszczepionych, ustanawianie w biurach stref dla osób zaszczepionych itp.). Być może jednak już niedługo nie będzie konieczności uciekania się do takich rozwiązań.

W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawił się bowiem projekt założeń do nowelizacji tzw. specustawy covidowej, którego celem ma być wspieranie działań związanych z zapewnieniem odpowiedniej ochrony w zakładach pracy, które są miejscem, w którym dochodzi do zakażeń koronawirusem. Cel ten miałby zostać osiągnięty poprzez wprowadzenie rozwiązań, które pozwolą pracodawcom uzyskiwać informacje dotyczące: (i) zaszczepienia, (ii) faktu przebycia zakażenia SARS-CoV-2 lub (iii) posiadania ważnego negatywnego wyniku testu diagnostycznego.

Zgodnie z założeniami do projektu ustawy:

  • pracodawca mógłby delegować pracownika do pracy poza jego stałe miejsce pracy lub do innego rodzaju pracy, z wynagrodzeniem odpowiadającym rodzajowi pracy albo skierować na urlop bezpłatny, jeśli pracownik ten przekazałby informację o braku zaszczepienia, nieprzebyciu infekcji potwierdzonej badaniem diagnostycznym lub posiadaniem ważnego pozytywnego wyniku testu;
  • pracodawca mógłby oczekiwać powyższych informacji jeszcze przed nawiązaniem stosunku pracy z osobą ubiegającą się o pracę;
  • podmioty prowadzące działalność gospodarczą w zakresie objętym czasowym ograniczeniem w prowadzeniu działalności gospodarczej, nie podlegałyby takiemu ograniczeniu, jeżeli działalność gospodarcza miałaby być wykonywana na rzecz osoby zaszczepionej przeciwko COVID-19, ozdrowieńca lub osoby posiadającej ważny negatywny wynik testu diagnostycznego;
  • weryfikacja statusu zdrowotnego pracownika mogłaby następować poprzez aplikację mobilną udostępnioną przez Centrum e-Zdrowia lub poprzez zaświadczenia, na których umieszczony będzie wizerunek twarzy ich posiadaczy, przy czym zaświadczenia takie mogłyby być wydawane przez osoby wykonujące zawód medyczny.

Termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów planowany jest na III kwartał 2021 r. Biorąc pod uwagę przewidywania dotyczące wystąpienia kolejnej fali pandemii, która miałaby uderzyć na jesieni, słusznie oczekuje się, że projekt zostanie szybko opublikowany i równie szybko przejdzie przez ścieżkę legislacyjną. Mamy nadzieję, że nowe przepisy, jeśli wejdą w życie, odpowiednio zabezpieczą interesy pracodawców przy jednoczesnym poszanowaniu praw pracowników. O szczegółach będziemy informować Państwa na bieżąco.