Na przestrzeni ostatnich kilku lat zostaliśmy przyzwyczajeni do wysokiej dynamiki zmian legislacyjnych w obszarze cen transferowych, która odzwierciedla poziom istotności tego zagadnienia dla interesów fiskalnych państwa.

Nie dziwi więc, że „legislacyjna ofensywa” pod kryptonimem „Polski Ład” obejmuje również przepisy regulujące problematykę transakcji realizowanych pomiędzy podmiotami powiązanymi (jak również tzw. transakcji rajowych) oraz stanowiące jej konsekwencje obowiązki dokumentacyjne i sprawozdawcze.

Ogłoszone wczoraj w trybie prekonsultacji podatkowych założenia „Polskiego Ładu” w cenach transferowych to zarówno propozycje redukcji pewnych obowiązków biurokratycznych przy równoczesnym zaproponowaniu „rozsądnych” terminów na ich wypełnienie, próba ograniczenia liczby dotychczasowych problemów interpretacyjnych, która jednak nie wyczerpuje katalogu wszystkich uwidocznionych realizowaną praktyką gospodarczą wątpliwości oraz praktyczne rozszerzenie obwarowań obowiązków z zakresu cen transferowych przepisami karnymi skarbowymi.

Poniżej przedstawiamy krótkie podsumowanie najważniejszych propozycji „Polskiego Ładu” dotyczące cen transferowych:

Oświadczenie

  • MF proponuje likwidację oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych i rynkowości transakcji w niej ujętych jako odrębnego dokumentu i przeniesienie oświadczenia w zmodyfikowanej treści do informacji o cenach transferowych (TPR-C/TPR-P).
  • Zgodnie z przedłożoną w trybie prektonsultacji propozycją, podatnik w składanym oświadczeniu o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych oświadcza, że lokalna dokumentacja cen transferowych została sporządzona zgodnie ze stanem rzeczywistym, a ceny transferowe objęte tą dokumentacją są ustalane na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.
  • Warunek rynkowości będzie również spełniony w przypadku nieodpłatnych/częściowo odpłatnych świadczeń, gdy rozpoznano, dla potrzeb podatkowych, rynkowy przychód z tego tytułu.

Informacja o cenach transferowych (TPR-C/TPR-P)

  • Informacja składana będzie do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla rozliczeń CIT/PIT. Projektowane przepisy precyzują także obowiązek złożenia informacji o cenach transferowych dla spółek niebędących osobami prawnymi. W takim przypadku informację tę składa się do naczelnika urzędu skarbowego, właściwego według siedziby lub miejsca prowadzenia działalności spółki.
  • Jednocześnie proponuje się zmianę w zakresie podpisywania informacji o cenach transferowych. Co do zasady informację podpisuje kierownik jednostki w rozumieniu UoR, jednakże w przypadku, gdy jednostką kieruje organ wieloosobowy – przez jedną albo więcej osób uprawnionych do reprezentacji. Ponadto, projektowane przepisy dopuszczają złożenie informacji o cenach transferowych przez pełnomocnika będącego adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym lub biegłym rewidentem, oraz prokurenta (działającego zgodnie z zasadami reprezentacji).
  • Z konstrukcji projektowanych zmian wynikać będzie ponadto, że informacja o cenach transferowych składana jest na podstawie lokalnej dokumentacji cen transferowych, jeżeli podmiot był obowiązany do jej sporządzenia w zakresie odpowiednich transakcji. W pozostałych przypadkach, informacja o cenach transferowych powinna być sporządzona na podstawie danych i informacji pochodzących ze sprawozdania finansowego lub z innych dokumentów.

Terminy

  • Wydłużenie do 14 dni terminu na przedłożenie lokalnej dokumentacji przez podatnika na żądanie organu podatkowego (w miejsce obecnych 7 dni).
  • Wydłużenie terminu na sporządzenie lokalnej dokumentacji cen transferowych do końca dziesiątego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego podmiotu. Z kolei termin na złożenie informacji o cenach transferowych został wydłużony do końca jedenastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego podmiotu.

Z całą pewnością propozycję zmiany terminów wywiązywania się z obowiązków dokumentacyjnych należy ocenić na plus. Zaproponowane terminy sugerują bowiem intensyfikację prac w okresie swoistej „mediany” pomiędzy sezonem wakacyjnym, a Świętami Bożego Narodzenia.

Wartość transakcji

  • W celu usunięcia wątpliwości interpretacyjnych zaproponowano doprecyzowanie sposobu ustalania wartości transakcji kontrolowanej w przypadku umowy depozytu, umów ubezpieczenia lub umów reasekuracji, a także transakcji polegających na zawarciu umowy spółki niebędącej osobą prawną. W przypadku depozytu wartość transakcji odnosić się będzie do wartości kapitału, w przypadku umów ubezpieczeń lub reasekuracji – do sumy ubezpieczenia, a w przypadku spółek niebędących osobą prawną – do łącznej wartości wkładów wniesionych do spółki niebędącej osobą prawną.
  • Zaproponowano powiązanie pojęcia wartości transakcji kontrolowanej z neutralnością podatku od towarów i usług. Podatek od towarów i usług co do zasady jest neutralny dla czynnych podatników VAT, zatem w wartości transakcji nie powinien być uwzględniany. Natomiast w przypadku braku neutralności tego podatku wartość transakcji powinna go uwzględniać.

Zatem dla podatników niemających pełnego prawa do odliczenia podatku VAT (np. instytucje finansowe) progi ulegną efektywnemu obniżeniu.

Zwolnienia z obowiązku przygotowania dokumentacji cen transferowych

Propozycja MF obejmuje rozszerzenie listy wyłączeń z obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych o następujące przypadki.

  • Transakcje pomiędzy położonymi w Polsce zakładami zagranicznymi, których macierzyste jednostki są podmiotami powiązanymi, a także pomiędzy położnym w Polsce zakładem zagranicznym podmiotu powiązanego będącego nierezydentem i powiązanego z nim podmiotu mającego rezydencję podatkową w Polsce.
  • Projektowane przepisy wprowadzają również zwolnienie z obowiązku sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych dla transakcji objętych porozumieniem podatkowym oraz porozumieniem inwestycyjnym.
  • Proponowane przepisy wprowadzają również zwolnienia z obowiązku sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych dla transakcji objętych mechanizmem typu safe harbour dla pożyczek, kredytów, obligacji.
  • Zwolnienie z obowiązku dokumentowania dla tzw. czystego refakturowania. Zwrócić jednak należy w tym przypadku uwagę na powinność spełnienia kilku przesłanek:
    • nie powstaje wartość dodana i rozliczenie następuje bez uwzględniania marży lub narzutu zysku,
    • rozliczenie następuje bez zastosowania klucza alokacji,
    • rozliczenie nie jest związane z inną transakcją kontrolowaną,
    • rozliczenie nastąpiło niezwłocznie po dokonaniu zapłaty na rzecz podmiotu niepowiązanego,
    • podmiot powiązany nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.

Zaproponowany katalog przesłanek zwolnienia z obowiązków dokumentacyjnych dla „refaktur” w praktyce może jednak znacznie ograniczyć możliwość skorzystania z tej preferencji.

Analizy porównawcze / zgodności

Według proponowanych zmian lokalna dokumentacja cen transferowych będzie mogła nie zawierać analizy porównawczej lub analizy zgodności w przypadku:

  • transakcji spełniających kryteria zwolnienia safe harbour dla transakcji kontrolowanych, stanowiących usługi o niskiej wartości (regulacja obecnie funkcjonująca),
  • transakcji zawieranych przez podmioty powiązane będące mikroprzedsiębiorcą lub małym przedsiębiorcą w rozumieniu Prawa przedsiębiorców, oraz
  • transakcji „rajowych”, realizowanych z podmiotami niepowiązanymi w tym w odniesieniu do sytuacji, gdy rzeczywisty właściciel kontrahenta jest rezydentem „rajowym”.

Planowane zmiany w zakresie analiz porównawczych/zgodności, które dotyczą mikro i małych przedsiębiorców a także transakcji z tzw. rajami podatkowymi będą miały zastosowanie również do dokumentacji cen transferowych sporządzanej za rok podatkowy rozpoczynający się w 2021 r. Należy jednak pamiętać, że nadal będzie istniał obowiązek przygotowania dokumentacji oraz złożenia TPR (wraz z potwierdzeniem, że ceny są rynkowe). W przypadku transakcji rajowych niestety MF nie zrezygnował z nastręczającego licznych problemów praktycznych obowiązku dochowania należytej staranności w kontekście rzeczywistego właściciela z „raju podatkowego”, o czy pisaliśmy w jednym z wpisów na naszym blogu.

 Korekty cen transferowych

  • Propozycja zawiera doprecyzowanie, że istnieje możliwość dokonania korekty cen transferowych in minus także w oparciu o otrzymany od podmiotu powiązanego dowód księgowy (spełniający odpowiednie wymogi), który potwierdza dokonanie korekty cen transferowych w określonej wysokości.
  • Zaproponowano rezygnację z obowiązku informowania o dokonaniu korekty cen transferowych w zeznaniu rocznym, w związku z czym uchylono jeden z warunków formalnych skutecznego dokonania takiej korekty.

Mechanizm safe harbour finansowy

  • W świetle proponowanych zmian okresem, w którym badany jest warunek możliwości skorzystania z instytucji safe harbour finansowego, ma być rok podatkowy.
  • Zaproponowano również doprecyzowanie momentu, na jaki umowa pożyczki (kredytu, obligacji) powinna być zgodna z warunkami safe harbour finansowego w zakresie oprocentowania, przesądzając, iż powinny one zostać spełnione każdorazowo w przypadku zmiany umowy pożyczki.

Umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub innej umowy o podobnym charakterze

  • Zaproponowano, aby w przypadku umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub innej umowy o podobnym charakterze, analiza cen transferowych obejmowała w szczególności przyjęte zasady dotyczące praw wspólników lub stron umowy do udziału w zysku lub majątku oraz uczestnictwa w stratach.
  • Kolejnym uproszczeniem przewidzianym przez MF jest rezygnacja z obowiązku wyznaczania wspólnika spółki niebędącej osobą prawną, który obowiązany jest do złożenia informacji o cenach transferowych za spółkę

Sankcje KKS

Konsekwencją likwidacji oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych jest również modyfikacja sankcji karnych skarbowych w zakresie lokalnej dokumentacji cen transferowych i informacji o cenach transferowych. Tu jednak czeka nas niemiła niespodzianka, mianowicie MF planuje wprowadzenie kar za przygotowanie dokumentacji niezgodnie ze stanem rzeczywistym oraz brak dołączenia dokumentacji Master File. Zgodnie z modyfikowanym brzmieniem art. 56c /80e KKS:

  • Kto wbrew obowiązkowi nie sporządza lokalnej dokumentacji cen transferowych albo nie dołącza do lokalnej dokumentacji cen transferowych grupowej dokumentacji cen transferowych, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. Tej samej karze podlega, kto sporządza dokumentację, niezgodnie ze stanem rzeczywistym.
  • Kto wbrew obowiązkowi dokumentację sporządza po terminie podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych.
  • Kto wbrew obowiązkowi nie składa właściwemu organowi podatkowemu informacji o cenach transferowych albo składając tę informację podaje dane niezgodne z lokalną dokumentacją cen transferowych lub ze stanem rzeczywistym, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.
  • Kto wbrew obowiązkowi informację składa po terminie podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych.

ORD-U

  • MF proponuje brak obowiązku składania informacji o zawartych umowach z nierezydentami dla podatników/spółek niebędących osobami prawnymi, którzy mają obowiązek złożenia TPR i nie dokonują tzw. „transakcji rajowych”.

Jako CRIDO jesteśmy aktywni w ramach prowadzonych prac legislacyjnych, dlatego i tym razem zgłoszone zostanie stanowisko w przedmiotowej materii. W przypadku chęci zgłoszenia uwag w ramach prekonsultacji za naszym pośrednictwem, zapraszamy do kontaktu.

WARTO DOCZYTAĆ: