Udostępnianie kąpieliska przez gminę na rzecz spółki w ramach umowy koncesji stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT – nawet jeśli nie doszło do wypłacenia wynagrodzenia na rzecz gminy[1].

Fiskus błędnie stanął na stanowisku, iż charakter umowy koncesji na usługi zarządzania kąpieliskiem, zawartej między gminą a spółką należy uznać za nieodpłatny. Bez znaczenia pozostaje kwestia konstrukcji umowy, na mocy której nie doszło jeszcze do spełnienia warunków koniecznych do wypłacenia wynagrodzenia. WSA we Wrocławiu orzekł, że jeśli nie doszło do wypłaty wynagrodzenia z powodu niespełnienia warunków umownych, a umowa spełnia przesłanki ekwiwalentności, gmina ma prawo do odliczenia wydatków poniesionych na kąpielisko.

Gmina wystąpiła z wnioskiem o udzielenie interpretacji indywidualnej w sprawie dotyczącej skutków podatkowych w VAT udostępniania kąpieliska na rzecz spółki w ramach umowy koncesji. W stanie faktycznym wskazano, iż gmina zawarła ze spółką umowę koncesji na usługi obejmujące zarządzenie kompleksem turystycznym jakim jest kąpielisko. Na mocy wskazanej umowy, spółka zobowiązała się do prowadzenia i zarządzania obiektem w ramach swojej działalności.

Spółka prowadzi we własnym imieniu i na własną rzecz działalność w zakresie turystyki i rekreacji, która polega na świadczeniu odpłatnych usług m.in. w zakresie wstępu na teren obiektu, wypożyczania sprzętu wodnego, udostępniania miejsc noclegowych w budynkach czy miejsc na polu biwakowym. Spółka ma prawo pobierania i zachowania wszelkich pożytków związanych z funkcjonowaniem obiektu. Na mocy umowy koncesyjnej, spółka zobowiązała się do zapłaty na rzecz gminy wynagrodzenia w wysokości 15% dochodów osiągniętych przez nią w danym roku kalendarzowym. Jednakże, z uwagi na brak osiągnięcia przez spółkę dochodów związanych z kąpieliskiem, gmina nie otrzymała jeszcze jakiegokolwiek wynagrodzenia z tytułu zawartego porozumienia.

W interpretacji indywidualnej Dyrektor KIS stwierdził, że dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby korzyści majątkowe związane z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu VAT. Organ podkreślił, że skoro w danym czasie spółka nie osiąga dochodów, które stanowiłyby podstawę do wypłaty wynagrodzenia na rzecz gminy – umowa zawarta między gminą a spółką stała się w istocie umową nieodpłatną. W związku z tym, skoro udostępnianie kąpieliska odbywa się nieodpłatnie, po stronie gminy nie wystąpiły czynności podlegające opodatkowaniu VAT.  Ostatecznie organ stwierdził, że brak jest podstaw, aby ponoszone wydatki zakwalifikować do wydatków, które dawałyby prawo do odliczenia VAT.  W ocenie organu, taka możliwość pojawi się dopiero w momencie wypłaty wynagrodzenia przez spółkę na rzecz jednostki. Wówczas, zawarta umowa zyska charakter odpłatny, co pozwoli powiązać wydatki ponoszone na kąpielisko z działalnością opodatkowaną gminy. Odliczenie VAT możliwe będzie w drodze korekty związanej ze zmianą przeznaczenia.

Gmina nie zgodziła się ze stanowiskiem organu i wniosła skargę do WSA we Wrocławiu. WSA uchylił zaskarżoną interpretację. W uzasadnieniu ustnym wskazał, iż całość stanu faktycznego pozwala na uznanie, że gminie przysługuje prawo do odliczenia VAT. WSA zwrócił przede wszystkim uwagę na fakt, że organ w swoim orzeczeniu pominął istotny element stanu faktycznego – specyfikę umów zawieranych na podstawie ustawy o koncesji na roboty budowlane. Jego zdaniem, pominięty został fakt, że na podstawie odrębnych przepisów, gmina przed zawarciem umowy zobowiązana była do przygotowania postępowania przetargowego. Tym samym, musiała określić, ustalić, oszacować wartość rynkową udzielanej koncesji na roboty budowlane. W związku z tym, nie można powiedzieć że dana umowa ma charakter nieodpłatny. Sąd podkreślił również, iż nie ma znaczenia okoliczność dotychczasowego braku wypłaty wynagrodzenia, gdyż z przedstawionych informacji bezsprzecznie wynika, że jest to niezależne od gminy.

Przedstawiona sprawa pokazuje restrykcyjne podejście fiskusa do kwestii odliczenia VAT. Tym razem, organ podatkowy błędnie utożsamił prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z koniecznością uzyskania wynagrodzenia. Pominięte zostały – zdaniem WSA – dość istotne aspekty związane z ustawową regulacją umów koncesji, które nadają im charakter odpłatny. Takie stanowisko organu sprowadza się do stwierdzenia, że samorządy powinny się przygotować na coraz częstsze kwestionowania możliwości odliczenia VAT.

[1]Wyrok w WSA we Wrocławiu z dnia 6 listopada 2019 r., sygn. I SA/Wr 618/19