W najbliższy poniedziałek mija termin na wypełnienie obowiązków z zakresu cen transferowych dla roku 2018. Jeżeli wśród naszych czytelników, którzy są obowiązani do złożenia za zeszły rok formularza CIT-TP tytuł wpisu przyspieszył rytm bicia serca – uspokajamy. Co prawda dwa dni temu na portalu podatki.gov.pl  Ministerstwo Finansów opublikowało wyjaśnienia dotyczące CIT-TP, jednakże jest to wyłącznie powtórna publikacja materiału opracowanego we wrześniu 2018 r.

Być może jednak ponowna publikacja wyjaśnień na tydzień przed upływem terminu wysłania formularza nie jest datą przypadkową i wynika z mnogości pytań towarzyszących jego wypełnieniu. Na liczbę zgłaszanych różnymi kanałami wątpliwości wpływ może mieć również fakt, że w świetle najnowszych interpretacji indywidualnych Dyrektora KIS, krąg podmiotów objętych obowiązkiem w zakresie CIT-TP uległ rozszerzeniu.

Zakres podmiotowy CIT-TP

Dla przypomnienia, obowiązujące od 1 stycznia 2017 r. przepisy art. 27 ust. 5 CIT obligują podatników, sporządzających dokumentację cen transferowych za rok 2018, których przychody lub koszty w roku 2018 przekroczyły 10 000 000 EUR, do sporządzenia uproszczonego sprawozdania, dotyczącego transakcji z podmiotami powiązanymi – znanego jako formularz CIT-TP.

W przeciągu niespełna dwóch lat funkcjonowania obowiązku sprawozdawczego w obszarze CIT-TP podatnicy zdążyli się doczekać jego dwóch wersji. Obecnie obowiązująca wersja z dnia 2 lipca 2018 r. umożliwia prawidłowe wypełnienie CIT-TP przez podatników wyznaczonych jako wspólnicy, do sporządzenia dokumentacji podatkowej (dotyczy spółek niebędących osobą prawną) oraz przez podmioty funkcjonujące w podatkowych grupach kapitałowych (PGK).

Zakres podmiotowy CIT-TP „wersja rozszerzona”

Analizując treść najnowszych interpretacji indywidualnych w zakresie obowiązków CIT-TP, można dojść do wniosku, że poza podatnikami (oraz spółkami osobowymi i PGK) krąg podmiotów ujmowanych w CIT-TP, w związku z poglądami prezentowanymi przez Dyrektora KIS uległ rozszerzeniu..

Przejęcie bez zamykania ksiąg spółek przejmowanych

Zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora KIS z dnia 16 sierpnia 2019 r., podatnik, który dokonał przejęcia spółek w roku podatkowym (metoda łączenia udziałów bez zamykania ksiąg rachunkowych spółek przejętych i bez zakończenia ich roku podatkowego na dzień przejęcia) i złożył jedno wspólne zeznanie podatkowe, jest obowiązany do ujęcia w CIT-TP również danych spółek przejmowanych.

Zgodnie bowiem ze stanowiskiem KIS: „(…) Wnioskodawca jest zobowiązany do sporządzenia dokumentacji podatkowej zarówno w zakresie transakcji dokonywanych przez Wnioskodawcę ze spółkami przejętymi, jak i dokonywanych pomiędzy spółkami przejętymi. Ze względu na powyższe, należy stwierdzić, że Wnioskodawca jest również zobowiązany do złożenia uproszczonego sprawozdania CIT-TP za spółki przejęte za rok podatkowy, w którym miało miejsce przejęcie tych spółek”.

„Zwolnienie z obowiązków dokumentacyjnych” w oparciu o „nowe przepisy”

Kolejną kwestią budzącą kontrowersje w kontekście racjonalności prezentowanego przez KIS stanowiska jest istnienie obowiązku w zakresie CIT-TP w przypadku „zwolnienia” z obowiązków dokumentacyjnych w oparciu o przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2019 r.

Przypomnijmy, że przepisy przejściowe do ustawy wprowadzającej z dniem 1 stycznia 2019 r. rozdział 1a CIT: Ceny Transferowe, pozwalają podatnikom sporządzić dokumentację cen transferowych dla roku rozpoczynającego się po 31 grudnia 2017 r. w oparciu o „nowe przepisy”. Abstrahując od pewnych „pułapek”, na wybór nowego reżimu mógł mieć wpływ fakt, że zgodnie z art. 11n CIT, obowiązek sporządzania dokumentacji cen transferowych nie ma zastosowania między innymi dla transakcji „krajowych”, jeżeli podatnicy – strony transakcji – nie poniosły w danym roku straty podatkowej i nie korzystają ze zwolnień.

Patrząc na przesłanki powstania obowiązku złożenia CIT-TP, tj. odpowiedni poziom przychodów lub kosztów podatnika i istnienie dla niego obowiązku dokumentacyjnego, kierując się racjonalnością można by było wyciągnąć wniosek, że skoro prawodawca daje możliwość zwolnienia z obowiązków dokumentacyjnych w związku z wyborem nowych przepisów, to równocześnie traktuje to zwolnienie jako brak wystąpienia jednej z przesłanek do sporządzenia CIT-TP (nie ma obowiązku przygotowania dokumentacji – jedna z dwóch przesłanek dla złożenia CIT-TP nie jest spełniona – nie składamy CIT-TP). Rozumowanie KIS jest jednak odmienne.

Zgodnie ze stanowiskiem Dyrektora KIS, wyrażonym w interpretacji z dnia 30 lipca 2019 r. „(…)Uregulowana w art. 44 ust. 2 ustawy nowelizującej możliwość stosowania przepisów do transakcji kontrolowanych realizowanych w 2018 r. nie dotyczy informacji o cenach transferowych (TP-R). przepisy dotyczące informacji o cenach transferowych stosuje się do lat podatkowych rozpoczynających się po 1 stycznia 2019 roku, a za 2018 rok – niezależnie od dokonanego wyboru stosowania regulacji w zakresie dokumentacji cen transferowych – składane jest uproszczone sprawozdanie na formularzu CIT-TP (jeśli na podstawie przepisów obowiązujących w 2018 roku taki obowiązek u podatnika powstał)”.

Czy „świat CIT-TP” kończy się po 30 września br.?

Biorąc pod uwagę mnogość stanów faktycznych, ilość zadań towarzyszących zamykaniu roku podatkowego oraz przede wszystkim inwencję interpretacyjną organów (w tym Dyrektora KIS), oczywiście podatnik może spotkać się z sytuacją, w której jego obowiązki sprawozdawcze CIT-TP za rok 2018 zostaną zidentyfikowane po 30 września br. Pragniemy po raz drugi uspokoić, że w takiej sytuacji „świat się nie kończy” i podatnik ma prawo (i) do korekty pierwotnie złożonego formularza (ii) oraz złożyć formularz po terminie, zawiadamiając organ w trybie art. 16 KKS o popełnieniu czynu zabronionego (pot. składając czynny żal).

O ile obowiązujące przez dwa lata przepisy art. 27 ust. 5 CIT, które obligowały podatników do składania formularza CIT-TP zostały uchylone i rok 2018 jest ostatnim za który składany jest CIT-TP, to jednak nie znikną obowiązki raportowe w zakresie cen transferowych. Raportowanie aktualnie trwającego roku podatkowego odbywać się będzie za pomocą zupełnie nowego, elektronicznego narzędzia: TP-R. Obowiązek składania TP-R dotyczyć będzie wszystkich podatników obowiązanych do sporządzenia dokumentacji cen transferowych (niezależnie od poziomu przychodów i kosztów). Poziom szczegółowości informacji przekazywanych za pomocą nowego formularza powinien skłaniać do jak najszybszego podjęcia prac przygotowawczych do czekającego w przyszłym roku wyzwania sprawozdawczego, ukrytego pod niewinnym skrótem TP-R.