Od 1 stycznia 2021 r. najwięksi podatnicy będą obsługiwani przez „Superurząd”

Tak jak informowaliśmy w jednym z wpisów na naszym blogu, Ministerstwo Finansów wróciło do pomysłu stworzenia jednego wyspecjalizowanego urzędu skarbowego, który byłby dedykowany do obsługi kluczowych podatników z terenu całego kraju. Założenia przedstawionego projektu okazały się zbieżne z zapowiedziami przedstawicieli Ministerstwa.

Pełną treść projektu rozporządzenia znajdą Państwo na stronie Rządowego Centrum Legislacji.

Po co te zmiany?

Obecnie w Polsce funkcjonuje dwadzieścia wyspecjalizowanych urzędów skarbowych, które obsługują największych podatników. Ma to ulec zmianie od 1 stycznia 2021 r. Zasadnicza zmiana w zakresie wyspecjalizowanych urzędów skarbowych będzie polegać na stworzeniu jednego wyspecjalizowanego urzędu skarbowego o zasięgu krajowym – czyli zapowiedzianego „superurzędu” oraz dziewiętnastu wyspecjalizowanych urzędów skarbowych rozlokowanych odpowiednio we wszystkich województwach[1].

Jednym z kluczowych kryteriów determinującym różnicę we właściwości między Pierwszym Mazowieckim Urzędem Skarbowym (dalej: I MUS), który będzie miał pełnić rolę „superurzędu”, a pozostałymi wyspecjalizowanymi urzędami skarbowymi będzie przychód osiągany przez podatników. I tak, podmioty, które wykażą przychód powyżej 50 mln euro trafią do właściwości I MUS, a podmioty z przychodem mieszczącym się w granicach 3-50 mln euro będą polegać pod właściwy miejscowo wyspecjalizowany urząd skarbowy.

Dokonanie wyżej opisanej reorganizacji administracji skarbowej pozwoli na zebranie najbardziej doświadczonych urzędników skarbowych w jednym podmiocie. To zaś może pozytywnie wpłynąć na ujednolicenie podejścia w zakresie stosowania prawa podatkowego. Pewność prawa, jak i pewność i spójność procesu jego stosowania, są jednymi z kluczowych wartości dla podatników.

Same plusy, brak minusów?

W naszej ocenie, rozwiązania te należy ocenić pozytywnie. Bardzo często reprezentując podatników w kontaktach z administracją skarbową, spotykaliśmy się z brakiem zrozumienia specyfiki prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Dodatkowo dostrzegliśmy zależność, zgodnie z którą im większa była prowadzona przez podatnika działalność, i tym samym, im bardziej skomplikowane były rozliczenia podatkowe, tym mniej przeprowadzane operacje gospodarcze spotykały się ze zrozumieniem po stronie administracji skarbowej.

Niemniej jednak dostrzegamy kilka trudności praktycznych, z którymi przyjdzie się zmierzyć, gdy tylko przepisy wejdą w zaproponowanym kształcie. Kluczowym problemem, w naszej ocenie, może okazać się ilość dodatkowej pracy, którą planowana zmiana wygeneruje dla Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie. Organ ten w 2019 r. potrzebował średnio blisko 175 dni na rozpatrzenie odwołania od decyzji organu podatkowego I instancji. Przykładowo w 2015 r. potrzebował na to średnio jedynie 92,5 dnia. Zestawienie wyżej przywołanych danych z przepisami Ordynacji podatkowej, zgodnie z którymi załatwienie sprawy w postępowaniu odwoławczym powinno nastąpić nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia otrzymania odwołania[2], jasno pokazuje, że Izba Administracji Skarbowej w Warszawie ma już teraz problemy ze sprawnym wydawaniem decyzji. W naszej ocenie zagadnienie związane z zapewnieniem odpowiedniej efektywności prac organów podatkowych wskutek zmiany ich właściwości może być jednym z kluczowych aspektów planowanej zmiany, które zdeterminuje je ocenę w przyszłości.

Podobnie problem ten kształtuje się w odniesieniu do ilości spraw i czasu ich rozpatrywania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. Ten aspekt, naszym zdaniem, również powinien być wzięty pod uwagę przez autorów reformy.

Mając to na uwadze, istotną rolę odegrają na pewno zapowiedziane konsultacje publiczne, w ramach których podatnicy będą mieli szanse wskazywać na powyższe zagadnienia, jak i inne potencjalne słabe punkty planowanej reformy.

Planowana przez MF reforma spowoduje też, że za rozliczenia podatników, których przychody mieszczą się w przedziale pomiędzy 3 mln a 50 mln euro, a którzy dotychczas rozliczali się w I MUS, odpowiedzialny będzie od 1 stycznia 2021 r. Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego (dalej: II MUS).

Warto też odnotować, że wskutek reformy w jednym urzędzie skarbowym zostanie scentralizowana obsługa funduszy inwestycyjnych i emerytalnych oraz przedstawicielstw i oddziałów przedsiębiorstw zagranicznych, które prowadzą działalności na terenie więcej niż jednego urzędu skarbowego. Urzędem dedykowanym do realizacji tych zadań będzie II MUS.

Istotnym elementem opisywanej reformy będzie także planowane skupienie rozliczeń i obsługi wszystkich podatników i płatników z tytułu podatku u źródła (WHT) w Lubelskim Urzędzie Skarbowym w Lublinie.

[1] Jak wskazano w uzasadnieniu do omawianego projektu rozporządzenia, z uwagi na „potencjał gospodarczy” w województwach mazowieckim, śląskim i wielkopolskim w tych regionach będzie więcej wyspecjalizowanych urzędów skarbowych

[2] W przypadku przeprowadzenia rozprawy lub złożenia wniosku o jej przeprowadzenie Ordynacja podatkowa przewiduje 3 miesięczny termin na załatwienie sprawy.