Jak wspominaliśmy już na łamach naszego bloga, wchodzące z dniem 1 stycznia 2019 r. zmiany w obszarze cen transferowych przewidują między innymi wprowadzenie do systemu podatkowego tak zwanej instytucji „safe harbours”, która oprócz usług o niskiej wartości dodanej będzie miała zastosowanie również do pożyczek.

Od 1 stycznia br. obowiązują bowiem nowe przepisy art. 11g ustawy o CIT, w świetle których podatnik będzie mógł stosować oprocentowanie (a właściwie marże powyżej stopy bazowej) określone w publikowanym przynajmniej raz do roku obwieszczeniu Ministra Finansów (MF). Stosowanie marż stóp procentowych obwieszczanych przez MF, przy równoczesnym spełnieniu przez podatnika szeregu warunków krytycznych, skutkować będzie odstępowaniem organów podatkowych (celno – skarbowych) od szacowania dochodu w zakresie wysokości oprocentowania pożyczki.

Kiedy podatnik może skorzystać z tej możliwości?

Dla przypomnienia uproszczenie będzie mogło mieć zastosowanie tylko w sytuacji, gdy łącznie zostaną spełnione poniższe warunki:

  1. oprocentowanie pożyczki na dzień zawarcia umowy jest ustalane w oparciu o rodzaj bazowej stopy procentowej i marżę, określone w obwieszczeniu ministra właściwego do spraw finansów publicznych, aktualnym na dzień zawarcia tej umowy;
  2. nie przewidziano wypłaty innych niż oprocentowanie opłat związanych z udzieleniem lub obsługą pożyczki, w tym prowizji lub premii;
  3. pożyczka została udzielona na okres nie dłuższy niż 5 lat;
  4. w trakcie roku obrotowego łączny poziom zobowiązań albo należności podmiotu powiązanego z tytułu kapitału pożyczek z podmiotami powiązanymi liczony odrębnie dla udzielonych oraz zaciągniętych pożyczek wynosi nie więcej niż 20 000 000 zł lub równowartość tej kwoty;
  5. pożyczkodawca nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.

Jaki jest bezpieczny poziom oprocentowania?

Zgodnie z obwieszczeniem Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie ogłoszenia rodzaju bazowej stopy procentowej i marży dla potrzeb cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych ogłoszono, że od 1 stycznia 2019 r.:

1. rodzaj bazowej stopy procentowej dla pożyczek:

  • w złotych – stanowi WIBOR 3M, będący referencyjną wysokością oprocentowania kredytów w złotych o trzy-miesięcznym okresie zapadalności na polskim rynku międzybankowym,
  • w dolarach amerykańskich – stanowi LIBOR USD 3M, będący referencyjną wysokością oprocentowania kredytów w dolarach amerykańskich o trzymiesięcznym okresie zapadalności na rynku międzybankowym w Londynie,
  • w euro – stanowi EURIBOR 3M, będący referencyjną wysokością oprocentowania kredytów w euro o trzy-miesięcznym okresie zapadalności na europejskim rynku międzybankowym,
  • we frankach szwajcarskich – stanowi LIBOR CHF 3M, będący referencyjną wysokością oprocentowania kredytów we frankach szwajcarskich o trzymiesięcznym okresie zapadalności na rynku międzybankowym w Londynie,
  • w funtach brytyjskich – stanowi LIBOR GBP trzymiesięczny, będący referencyjną wysokością oprocentowania kredytów w funtach brytyjskich o trzymiesięcznym okresie zapadalności na rynku międzybankowym w Londynie;

2. marża:

  • wynosi 2 punkty procentowe,
  • stanowi sumę wartości bezwzględnej bazowej stopy procentowej i wartości dwóch punktów procentowych, w przypadku gdy wartość bazowej stopy procentowej dla pożyczek jest mniejsza od zera

– i jest marżą maksymalną dla pożyczkobiorcy i minimalną dla pożyczkodawcy.

Należy wspomnieć, że niniejsze przepisy mają zastosowanie od 1 stycznia 2019 r., a podatnik nie ma możliwości skorzystania z uproszczenia za rok 2018 r.  Co więcej, niezależnie od podjęcia decyzji o zastosowaniu omawianego uproszczenia, organy podatkowe (celno – skarbowe) będą mogły dokonywać oceny rynkowości transakcji w oparciu o przepisy art. 11c ust. 4  ustawy o CIT, które przewidują możliwość przeprowadzenia tzw. reklasyfikacji transakcji. W stosunku do transakcji pożyczkowych może ona polegać na uznaniu, że niezależny podmiot w danych okolicznościach  nie udzieliłby finansowania w formie pożyczki, lecz zastosował alternatywę przykładowo w postaci podwyższenia kapitału zakładowego.

Trzeba również podkreślić, że publikowane za pośrednictwem obwieszczenia MF oprocentowanie jest pewnym uproszczeniem, którego nie należy bezpośrednio utożsamiać z ceną rynkową.  Uproszczenie pomija bowiem kluczowe czynniki determinujące rynkowość transakcji finansowych, m.in. cel udzielenia pożyczki oraz standing finansowy / ryzyko pożyczkobiorcy. Stąd też podatnicy nadal mogą stosować odmienne warunki pożyczki pod warunkiem, że posiadają odpowiednią analizę porównawczą (benchmark).

Końcowo należy wyrazić nadzieję, że MF w ramach prac nad objaśnieniami zwróci uwagę, że publikowany za pośrednictwem obwieszczenia poziom oprocentowania nie może stanowić dla organów swoistej „danej porównawczej”, w oparciu o którą można kwestionować poziom oprocentowania w przypadku, gdy podatnik nie skorzystał lub nie mógł skorzystać z omawianego w niniejszym wpisie uproszczenia.

Zobacz także: