W trakcie prowadzonego przez nas webinarium o podatku u źródła, pojawiło się kilka pytań dotyczących objęciem opodatkowaniu WHT usług pośrednictwa oraz usług ubezpieczenia.

W zakresie usług ubezpieczenia odsyłamy Państwa do komentarza Małgorzaty Piłat, który pojawił się na naszym blogu 29 stycznia 2020 r. (link: Należności z tytułu składki na ubezpieczenia majątkowe nie podlegają WHT). Natomiast problematykę usług pośrednictwa postaramy się przybliżyć Państwu w poniższym wpisie.

Polskie przepisy podatkowe przewidują, że wynagrodzenie za niektóre rodzaje usług niematerialnych wypłacane na rzecz nierezydentów może podlegać opodatkowaniu podatkiem u źródła na terenie Polski. Usługi podlegające WHT obejmują m.in. usługi doradcze, reklamowe, badania rynku, zarządzania i kontroli i in. oraz świadczenia podobne do tych usług.

Przez długi okres czasu organy podatkowe uznawały, że usługi pośrednictwa sprzedaży nie powinny podlegać opodatkowaniu WHT w Polsce z uwagi na to, że usługi te nie zostały wprost wymienione w katalogu usług niematerialnych i nie stanowią świadczeń podobnych do tych usług i co do zasady z takim stanowiskiem się zgadzamy. W połowie zeszłego roku podejście organów zaczęło się jednak zmieniać – z interpretacji wydanych w ostatnim czasie wynika, że usługi pośrednictwa w sprzedaży stanowią dla fiskusa usługi podobne do usług doradczych, badania rynku czy usług zarządzania i kontroli (i tym samym podlegają opodatkowaniu WHT). Co gorsze, negatywną linię organów wydają się potwierdzać także sądy administracyjne (np. wyrok WSA z Poznania z dnia 24 stycznia 2020 r. sygn. I SA/Po 909/19; wyrok WSA z Gorzowa Wielkopolskiego z dnia 20 lutego 2020 r. I SA/Go 795/19).

Obecna linia orzecznicza organów i sądów choć alarmująca, nie musi automatycznie oznaczać objęcia wszystkich zawartych przez podatników umów takim opodatkowaniem. Kwalifikacja na gruncie WHT będzie bowiem w głównej mierze zależeć od rzeczywistego charakteru świadczonej usługi określonego w ramach umowy i zakresu dodatkowych usług świadczonych przez agenta (np. czy umowa oprócz kwestii reprezentowania podatnika, negocjowania umowy itp. zawiera również obowiązki związane z marketingiem oraz reklamą produktów podatnika). Z uwagi na nieostre kryteria przewidziane w przepisie, także praktyka sądów administracyjnych może rozwinąć się w innym kierunku, o czym może świadczyć linia orzecznicza sądów w odniesieniu do usług pośrednictwa sprzedaży na gruncie art. 15e ustawy o CIT (zawierającego zbliżony katalog usług niematerialnych podlegających limitowaniu w KUP). Praktyka sądów administracyjnych w odniesieniu do usług pośrednictwa sprzedaży na gruncie art. 15e jest bardziej zróżnicowana i z pewnością nie jest jednoznacznie negatywna.

Na marginesie warto również mieć na uwadze, że uznanie usług pośrednictwa sprzedaży jako podlegających WHT w Polsce niekoniecznie wiąże się z obowiązkiem poboru takiego podatku przez polskich płatników. Polskie przepisy powinny być bowiem stosowane z uwzględnieniem przepisów umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, a te zazwyczaj przewidują opodatkowanie wynagrodzenia z tytułu usług niematerialnych wyłącznie w kraju rezydencji usługodawcy. Możliwość skorzystania z preferencji wynikających z UPO będzie się jednak wiązać z pewnymi obowiązkami po stronie płatników - koniecznością zdobycia certyfikatu rezydencji, złożenia informacji podatkowych (formularze IFT) oraz przeprowadzeniem procesu należytej staranności i weryfikacji kontrahenta pod kątem uznania za rzeczywistego właściciela.