W ostatnim czasie została wydana kolejna już interpretacja indywidualna rozstrzygająca, czy dochód belgijskiego udziałowca z tytułu sprzedaży udziałów w polskiej spółce nieruchomościowej powinien podlegać opodatkowaniu w Polsce czy też w Belgi.

Powyższe jest pokłosiem specyfiki postanowień klauzuli nieruchomościowej zawartej w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania („UPO”) z Belgią („Umowa”). Postanowienia te są bowiem odmienne od typowego brzmienia tej klauzuli w innych przyjętych przez Polskę UPO, które taką klauzulę zawierają.

Zobacz film: Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO)

Zdarza się, że dwa państwa chcą opodatkować ten sam dochód. Z filmu dowiesz się, jak tego rodzaju konflikty są rozwiązywane, jaka jest rola umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, jaka jest ich systematyka i jakie zdarzają się pułapki wynikające ze stosowania takich umów.

Zgodnie z postanowieniami niniejszej UPO, zyski osiągnięte z przeniesienia własności akcji (oraz udziałów – co nie było w przeszłości takie oczywiste, lecz zostało doprecyzowane w ramach konwencji MLI) w kapitale spółki, której majątek składa się głównie, bezpośrednio lub pośrednio, z majątku nieruchomego położonego w Umawiającym się Państwie (tutaj Polsce), mogą być opodatkowane w Państwie, w którym ten majątek jest położony (tutaj w Polsce), jednak tylko w takim rozmiarze, w jakim zyski te można przypisać do majątku nieruchomego położonego w tym Państwie.

Jednocześnie, owa specyfika związana jest z drugim zdaniem powyższego postanowienia, zgodnie z którym, określenie "majątek nieruchomy" nie obejmuje tej części majątku nieruchomego, która jest użytkowana przez przedsiębiorstwo do wykonywania jego działalności zawodowej.

Innymi słowy, postanowienia polsko-belgijskiej UPO przewidują opodatkowanie dochodów ze sprzedaży udziałów spółki, której majątek składa się głównie (bezpośrednio lub pośrednio) z nieruchomości, w państwie w którym położone są te nieruchomości, jednakże tylko i wyłącznie w odniesieniu do tych nieruchomości, które nie są użytkowane przez przedsiębiorstwo do wykonywania jego działalności zawodowej.

W tym miejscu, należy zastanowić się co w praktyce oznacza użyte w Umowie sformułowanie ,,działalność zawodowa”, bowiem zarówno sama Umowa, jak i przepisy ustawy o CIT czy też Ordynacji podatkowej, nie definiują tego pojęcia. Wobec czego, prawidłowym przy odkodowaniu tego pojęcia będzie odwołanie się do wykładni językowej.

W wydanej w ostatnim czasie interpretacji indywidualnej[1] Dyrektor KIS zaakceptował stanowisko wnioskodawcy, który wskazał, że pojęcie „zawodowy” odnosi się „(…) przede wszystkim do profesjonalności jako cechy prakseologicznej wykonywania każdej działalności opartej na posiadanych umiejętnościach faktycznych lub wymaganych kwalifikacjach zawodowych”.

W ocenie wnioskodawcy, jego działalność polegająca na wynajmie i zarządzaniu nieruchomością niewątpliwie wymaga konkretnych kwalifikacji i umiejętności, a także jest oparta na doświadczeniu i wiedzy z branży nieruchomościowej, wobec czego należy ją uznać za ,,zawodową”.

Mając na uwadze powyższe, zbycie udziałów przez belgijskiego udziałowca w polskiej spółce wynajmującej i zarządzającej nieruchomościami, podlegać będzie opodatkowaniu wyłącznie w Belgii.

Podobną interpretację pojęcia „działalność zawodowa” przedstawił wnioskodawca z branży deweloperskiej[2], dodając że ,,Określenie działalność zawodowa powinno być rozumiane jako działalność gospodarcza, gdyż chodzi o zawodowe zajmowanie się nieruchomościami przez dane przedsiębiorstwo, a nie tylko posiadanie ich pasywnie”.

Z uwagi na to, że działalność deweloperska bez wątpienia wymaga konkretnych kwalifikacji i umiejętności, a działalność wnioskodawcy polegająca m.in. na (i) identyfikacji odpowiedniego gruntu, (ii) przygotowaniu nabycia tego gruntu, (iii) pozyskaniu finansowania w celu nabycia gruntu, czy (iv) uzyskaniu niezbędnych decyzji administracyjnych, oparta jest na doświadczeniu i wiedzy z tejże branży, wobec czego ją również należy uznać za „zawodową”.

Tym samym, w tej sytuacji również, dochód osiągnięty przez belgijskiego udziałowca z tytułu zbycia udziałów polskich spółek nieruchomościowych podlegał będzie opodatkowaniu w Belgii a nie w Polsce, z uwagi właśnie na to, że ów grunt przynależy do działalności zawodowej polskich spółek.

Co istotne, w niniejszej interpretacji wnioskodawca wskazał także, że sformułowanie użyte w Umowie, ma na celu rozróżnienie nieruchomości posiadanych przez dane przedsiębiorstwa w celach wykorzystywania ich do działalności gospodarczej (w formie aktywnego gospodarowania nieruchomością) od nieruchomości posiadanych w formie pasywnych inwestycji czy też sprzedawanych spekulacyjnie.

Podsumowując powyższe, warto pamiętać, że klauzula zawarta w UPO z Belgią jest specyficzna i odmienna od postanowień zwartych w innych UPO. Chodzi tu o użyte w niej określnie odnoszące się do ,,działalności zawodowej”, które może być szeroko interpretowane i rozciągać się nie tylko na typową działalność produkcyjną, ale też działalność spółek nieruchomościowych skupioną na najmie czy deweloperce. Jest to uzasadnione, gdyż taki rodzaj działalności wykonywany jest na nieruchomości w sposób zorganizowany i ma na celu osiągnięcie zysku, w związku z czym powinien być traktowany jako działalność zawodowa, w przeciwieństwie do biernego posiadania nieruchomości. Co ciekawe podejście takie potwierdzają również organy w przytoczonych interpretacjach.

W związku z tym przy transakcjach obejmujących Belgię warto pochylić się nad dokładnym zrozumieniem konsekwencji płynących dla podatników, bo w praktyce często może okazać się, że dochód ze sprzedaży nieruchomości opodatkowany będzie wyłącznie w Belgii.

[1] Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 13 czerwca 2024 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.189.2024.2.MW.

[2] Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 11 maja 2023 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.141.2023.1.MW.