Gorzkie wątpliwości

Ustawa o VAT w aktualnym brzmieniu zawiera wiele kontrowersyjnych i często absurdalnych różnicowań towarów w odniesieniu do przyporządkowania właściwej stawki VAT, które mogą być i niejednokrotnie są podobne z punktu widzenia konsumenta. Przykładem wskazanej grupy produktów są m.in. przyprawy. Zioła prowansalskie, liść laurowy, pieprz, pieprz ziołowy – głównym przeznaczeniem tych przykładowo wymienionych i wielu innych przypraw jest nadanie potrawom preferowanego smaku i aromatu. Wszystkie mają dokładnie to samo zastosowanie, a mimo to niejednokrotnie koniecznym jest przypisanie do nich różnych stawek VAT – co często wynika z dość osobliwego sformułowania załączników do ustawy o VAT, wskazujących które towary mogą korzystać z preferencji stawkowych.

Przykładowo, aktualny układ i zakres załączników nr 3 (8% VAT) i nr 10 (5% VAT) do ustawy o VAT implikuje sytuację, w której to samo grupowanie PKWiU np. 01.28.13.0 „Gałka muszkatołowa, kwiat muszkatołowy i kardamon, surowe” pojawia się w każdym ze wskazanych załączników. Co więcej – zakres poszczególnych pozycji odwołujących się do powyższego grupowania krzyżuje się – załącznik nr 3 obejmuje wyłącznie kwiat muszkatołowy i kardamon, natomiast załącznik nr 10 obejmuje wyłącznie kwiat muszkatołowy i gałkę muszkatołową. Taka technika legislacyjna doprowadziła do swoistego konkurowania między określonymi pozycjami załączników nr 3 i nr 10, a całość regulacji uznawana jest jako nieprzejrzysta i rodząca wiele wątpliwości.

Słodkie lekarstwo

Wydaje się, iż narzędziem likwidującym powyższe rozbieżności w omawianej grupie produktów stanie się nowa matryca stawek VAT, której wprowadzenie z dużym prawdopodobieństwem przyczyni się do eliminacji gąszczu absurdów, występujących w obecnej praktyce opodatkowania VAT przypraw.

Od 2020 roku zasadniczo wszystkie przyprawy i ich mieszanki (klasyfikowane do CN 09 i 2103) mają podlegać 8% stawce VAT.

Zaprojektowane zmiany będą się więc niejednokrotnie wiązać z koniecznością „przesunięcia” produktów pomiędzy stawkami VAT. Wiele towarów, m.in. musztarda (której wyłączenie z preferencji budziło dotychczas wiele kontrowersji), pieprz, oregano – obecnie opodatkowane według stawki 23% oraz m.in. kwiat muszkatołowy, kmin, szafran, kurkuma – obecnie opodatkowane według stawki 5%, należało będzie przekategoryzować i objąć 8% stawką VAT.

Z perspektywy systemowej jest to z całą pewnością bardzo dobra wiadomość, która daje dowód zapowiadanemu uproszczeniu stawek VAT – podatnicy powinni jednak pamiętać, że wiadomość ta nie zawsze oznacza poszerzenie preferencji.

Szczypta niepewności

Abstrahując od powyższego, rzeczywistość podatkowa może przynieść jednak zaskakujące wątki w opodatkowaniu VAT przypraw. Wydaje się bowiem, że producenci, dystrybutorzy oraz sprzedawcy przypraw powinni przy klasyfikacji swoich produktów zwrócić również uwagę na grupowanie CN 12 (nasiona i owoce oleiste; ziarna, nasiona i owoce różne; rośliny przemysłowe lub lecznicze), dla którego zastosowanie będzie mieć 5% stawka VAT. Z not wyjaśniających wynika bowiem, że np. pozycja 1212 może obejmować np. korzeń cykorii.

Możliwość zastosowania dwóch stawek: 5% lub 8% rodzi więc niepewność, czy nowa matryca VAT faktycznie pozwoli na uniknięcie wszelkich wątpliwości przy ustalaniu odpowiedniej stawki VAT dla każdego rodzaju przypraw.

Gorycz przeszłości

Wątpliwości stawkowe ma pomóc rozstrzygać Wiążąca Informacja Stawkowa (WIS) – nowy rodzaj dokumentu, mający formalnie potwierdzać prawidłowość stosowanej stawki VAT (więcej na ten temat we wpisie: Wiążąca Informacja Stawkowa – krok do przodu?). Należy jednak pamiętać, iż rozstrzygnięcie klasyfikacyjne w ramach WIS może wpłynąć na historycznie stosowaną klasyfikację produktu i zrealizowane rozliczania, przekładając się na istotne konsekwencje podatkowe.


Jeżeli powyższy temat jest dla Państwa interesujący – prosimy o kontakt. W Crido funkcjonuje dedykowany zespół ds. stawek VAT prowadzący zaawansowane analizy nowej matrycy stawek VAT na potrzeby przygotowania podatników do jej wdrożenia oraz w celu opracowania uwag do obecnego projektu ustawy. Chętnie udzielimy Państwu niezbędnego wsparcia w powyższym zakresie.