Wprowadzenie nowej matrycy stawek VAT w założeniu Ministerstwa Finansów miało służyć eliminacji istniejących obecnie niekonsekwencji i nieracjonalności w stawkach VAT. W tym celu projektodawca w uzasadnieniu nowelizacji założył, że przy budowie nowego systemu w zakresie stawek VAT posłuży się jedną stawką VAT dla całych – w miarę możliwości i przy racjonalności systemu – działów Nomenklatury Scalonej (CN). Faktycznie – w odniesieniu do wielu grup produktów tak się stało i zgodnie z projektowanymi przepisami wszystkie towary dające się do nich sklasyfikować zostaną objęte taką samą stawką VAT (np. owoce i warzywa).

Niemniej jednak opublikowany projekt nowej matrycy stawek VAT zawiera również niemało przykładów, dla których zasada jednolitości stawek VAT dla danej grupy produktów nie ma zastosowania i przyporządkowanie odpowiedniej stawki VAT zostało uzależnione od dodatkowych czynników. Z taką sytuacją mamy do czynienia właśnie w przypadku suplementów diety, które na gruncie nowoprojektowanych przepisów będą mogły być opodatkowane … wszystkimi stawkami VAT. W jakich przypadkach? Można by napisać – oto jest pytanie!

Co do zasady 8% VAT...

Projekt zakłada, iż dostawa przetworów spożywczych zaklasyfikowanych do pozycji CN 2106 „Przetwory spożywcze, gdzie indziej niewymienione ani niewłączone” opodatkowana będzie stawką VAT 8%, co – poprzez powiązanie PKWiU i CN – zasadniczo odpowiada obecnym regulacjom. Powszechnie przyjmuje się, iż suplementy diety mogą (i będą) korzystać ze stawki 8% właśnie ze względu na klasyfikację do powyższej pozycji CN. Główna zasada opodatkowania suplementów diety wydaje się zatem niezmieniona.

Podstawy dla powyższej klasyfikacji stwarzają noty wyjaśniające do CN 2106, wskazujące, że pozycja ta obejmuje m.in. „preparaty często określane jako suplement diety”. Warto jednak odnotować, iż z powyższych not nie wynika, iż samo zakwalifikowanie wyrobu jako suplementu diety – w rozumieniu ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia – pociąga za sobą klasyfikację do CN 2106, a tym samym możliwość stosowania 8% stawki VAT. Co więcej, klasyfikacja towaru do powyższej pozycji powinna być dokonywana pod warunkiem, że towar nie jest objęty jakąkolwiek inną pozycją CN.

…czasami jednak 23% VAT…

Powyższe można odnieść np. do klasyfikacji napojów, które – nawet jako suplementy diety – nie mieszczą się we wskazanym powyżej CN 2106, a w pozycji CN 2202 – właściwym dla napojów.

Znajduje to przełożenie na stosowane stawki VAT, gdyż napoje będą opodatkowane – co do zasady – 23% stawką VAT. W tym kontekście warto wspomnieć, że w projekcie nowej matrycy zrezygnowano z preferencji dla napojów zawierających co najmniej 20% soku – zatem jego obecność pozostanie bez wpływu na możliwość obniżenia stawki VAT (zgodnie z obecną treścią projektu, 5% stawka VAT ma obejmować tylko tzw. soki 100%).

… a niekiedy 5%

Projektodawca uznał równocześnie, że pewne towary należy potraktować szczególnie, obejmując je możliwością stosowania stawki VAT 5%. I tak, zgodnie z nowelizacją 5% stawką VAT zostaną opodatkowane produkty mieszczące się we wskazanych powyżej pozycjach CN (2106 oraz 2202), o ile stanowić będą:

  • preparaty do początkowego żywienia niemowląt, w tym mleko początkowe, preparaty do dalszego żywienia niemowląt, w tym mleko następne, mleko i mleko modyfikowane dla dzieci lub
  • dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia.

W zakresie definicji powyższych pojęć, projektodawca odsyła jednak do ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia.

W konsekwencji – w celu odkreślenia właściwej stawki VAT dla powyższych wyrobów – konieczne będzie posłużenie się dwoma reżimami regulacyjnymi: Nomenklaturą Scaloną (klasyfikacja do CN 2106 lub 2202) oraz ustawą o bezpieczeństwie żywności i żywienia.

Niezależnie jednak od klasyfikacji na gruncie CN, wyzwaniem może okazać się określenie, jakie produkty w praktyce będą mogły zostać uznane za dietetyczne środki specjalnego przeznaczenia, bądź preparaty do żywienia niemowląt. Powyższe będzie miało bowiem kluczowe znaczenie dla przyporządkowania właściwej stawki VAT.

W powyższym kontekście warto wskazać, iż wątpliwości stawkowe ma pomóc rozstrzygać Wiążąca Informacja Stawkowa (WIS) – nowy rodzaj dokumentu, mający formalnie potwierdzać prawidłowość stosowanej stawki VAT.

W uzasadnieniu do nowelizacji wskazano jednak, iż organ podatkowy wydając WIS, będzie wskazywał jedynie na klasyfikację CN danego towaru / usługi oraz stawkę podatku właściwą dla tego towaru / usługi, nie będzie zaś ustalać wszystkich okoliczności mających wpływ na wysokość stosowanej w tych okolicznościach stawki podatku. Jaki będzie więc zakres działania organu odpowiedzialnego za wydanie WIS? Czy to oznacza, że podatnik sam będzie musiał określić czy jego produkt np. spełnia definicję dietetycznego środka spożywczego specjalnego przeznaczenia – a kwestia ta będzie traktowana jako element stanu faktycznego?

Konkludując można stwierdzić, że w niektórych wypadkach w nowej matrycy o przyporządkowaniu właściwej stawki VAT dla suplementów diety będą w praktyce decydować cechy fizyczne towaru, a nie jego właściwości albo funkcje… Czy jest to elementem prowadzącym do wyeliminowania niekonsekwencji i nieracjonalności w systemie stawek VAT? Pytanie to pozostawiamy Państwu do oceny.

 

Jeżeli powyższy temat jest dla Państwa interesujący – prosimy o kontakt. W Crido funkcjonuje dedykowany zespół ds. stawek VAT prowadzący zaawansowane analizy nowej matrycy stawek VAT na potrzeby przygotowania podatników do jej wdrożenia oraz w celu opracowania uwag do obecnego projektu ustawy. Chętnie udzielimy Państwu niezbędnego wsparcia w powyższym zakresie.

Zapraszamy również do ściągnięcia darmowego raportu Crido podsumowującego obserwacje na ten temat – znajduje się on pod linkiem.

Dodatkowo, polecamy nasze opublikowane dotychczas komentarze, w których dzielimy się spostrzeżeniami nt. przygotowanej przez Ministerstwo Finansów matrycy: