Planowane na 1 września 2019 wejście w życie znowelizowanych przepisów ustawy o VAT w zakresie obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności (MPP), o którym informowaliśmy już wcześniej na blogu (tutaj i tutaj), może przyprawić niektórych przedsiębiorców o ból głowy.

Aspektów wymagających zaadresowania jest wiele, dziś jednak chcielibyśmy zwrócić uwagę na temat konieczności renegocjowania przez sprzedawców zapisów w kontraktach handlowych poczynionych niegdyś na etapie wejścia w życie fakultatywnego mechanizmu podzielonej płatności, celem dostosowania ich do rzeczywistości w jakiej będziemy funkcjonować po wejściu w życie nowych zasad funkcjonowania split payment.

Dlaczego renegocjacje kontraktów?

Obowiązujące od dnia 1 lipca 2018 r., przepisy regulujące stosowanie MPP, pomimo ich dotychczasowej fakultatywności, spotkały się z chłodnym przyjęciem przez znaczną część przedsiębiorców. Aby uniknąć otrzymywania części zapłaty z tytułu realizacji świadczenia na rachunek VAT, niektórzy z nich wprowadzili zastrzeżenia umowne lub oświadczenia wykluczające regulowanie wobec nich należności przy uwzględnieniu MPP.

Temat klauzul wyłączających umownie możliwość zapłaty MPP za nabyte towary/usługi rozpętał burzę na łamach prasy podatkowo-prawnej, gdzie wielu ekspertów rozstrzygało wątpliwości co do prawidłowości takich zapisów i ich skuteczności zarówno na gruncie  prawa podatkowego, jak i prawa cywilnego.

Nie czas i miejsce, aby podsumowywać te rozważania. Faktem jest jednak, że na rynku istniała praktyka wprowadzania do umów handlowych postanowień, na podstawie których nabywca zobligowany był do uregulowania swojego zobowiązania z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności, tj. w tradycyjny sposób – całość kwoty trafiała na standardowy rachunek kontrahenta. Co więcej, za tego typu postępowanie nabywca często domagał się rekompensaty. Nie mogąc w pełni korzystać z dobrodziejstw mechanizmu podzielonej płatności, żądał korzystniejszych warunków handlowych. Przykładowo, zgadzając się na zapłatę wszelkich zobowiązań bez angażowania mechanizmu split payment, nabywca uzyskiwał wyższe rabaty handlowe. W ten sposób, ustalenia dotyczące aspektów czysto podatkowych stały się elementem klasycznych negocjacji handlowych, podkreślając jeszcze niebagatelną rolę, jaką podatki pełnią w gospodarce.

Obecnie proponowane regulacje stanowią jednak, iż w transakcjach pomiędzy podatnikami, których przedmiotem są towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT (nowy załącznik zastępujący obecnie obowiązujące załączniki nr 11, 13 i 14) i których wartość przekracza 15.000 złotych, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności. Z kolei sprzedawca wystawiając fakturę dokumentującą takie transakcje, oznacza ją zwrotem „mechanizm podzielonej płatności” (wymóg dla sprzedawców, który szerzej omówimy wkrótce) i jest obowiązany do przyjęcia płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury w MPP.

Krótko mówiąc, projektowane przepisy nie dają stronom transakcji żadnego wyboru w zakresie ewentualnych odstępstw od zastosowania mechanizmu podzielonej płatności. Zapłata i jej przyjęcie musi odbyć się z uwzględnieniem split payment, a kwota VAT finalnie musi „wylądować” na rachunku VAT sprzedawcy. Jak zostało wskazane w uzasadnieniu, ewentualne umowne postanowienia wyłączające możliwość stosowania split payment będą nieważne jako sprzeczne z ustawą.

Wygląda więc na to, że sprzedawcy, którzy wprowadzili do swoich umów handlowych podobne klauzule powinni rozważyć ich aneksowanie, co w wielu przypadkach może skończyć się renegocjacją warunków handlowych. Nabywcy z kolei mogą nie być chętni do ustępstw w zakresie przyznanego uprzednio rabatu czy innych korzyści związanych ze zgodą na brak stosowania split payment. Sprzeczne interesy obu stron mogą natomiast spowodować, iż proces negocjacji będzie długi i trudny, a jak pisaliśmy wcześniej, czasu na przygotowanie do nowych regulacji nie pozostało zbyt wiele.

Jeżeli zainteresował Państwa powyższy temat, zapraszamy do kontaktu. Jednocześnie przypominamy, że do szóstego czerwca trwają konsultacje społeczne w zakresie planowanych zmian dotyczących split payment. Będziemy brać w nich aktywny udział, zatem jeżeli widzicie Państwo tematy, które z Państwa perspektywy wymagałyby poddania pod rozwagę pracownikom Ministerstwa Finansów, prosimy o sygnał.

Dodatkowo, zachęcamy do śledzenia bloga w najbliższych dniach – będziemy tu codziennie publikować nasze spostrzeżenia dotyczące różnych aspektów nowych regulacji dotyczących mechanizmu podzielonej płatności.

Zobacz także: