Komisja Europejska zaprezentowała projekt długo oczekiwanego pakietu zmian w unijnym systemie podatku VAT. Nie jest to jednak rewolucja ale drobne zmiany, które mają pomóc w walce z wyłudzeniami. Przygotowane akty prawne jedynie zarysowują docelowe rozwiązanie, którym jest rezygnacja z dzisiejszego sposobu opodatkowania transakcji wewnątrzunijnych, jako przyczyny wyłudzeń. Zamiast w kraju wywozu dostawa będzie opodatkowana w kraju przeznaczenia – z pewnymi udogodnieniami dla zaufanych podatników czy też mechanizmem znanym z opodatkowania usług, tzw. one stop shop, pozwalającym na rejestrację i rozliczanie VAT w jednym kraju.

Zaproponowane obecnie przez KE konkretne zmiany do przepisów VAT-wskich pozwalają przede wszystkim uzależnić prawo do stosowania 0% stawki VAT z tytułu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów od rejestracji dla potrzeb VAT nabywcy w kraju innymi niż kraj wywozu oraz od złożenia informacji podsumowującej, w której kontrahent ten został wykazany. Do tej pory, Trybunał Sprawiedliwości UE skutecznie kwestionował prawo państw członkowskich do warunkowania prawa do stosowania 0% stawki VAT od spełnienia takich przesłanek.

Dodatkowo, KE proponuje eliminację niespójności pomiędzy państwami członkowskimi w zakresie tzw. magazynów konsygnacyjnych oraz opodatkowania transakcji łańcuchowych i zasad alokacji transportu w sytuacji, w której drugi podmiot w łańcuchu jest za niego odpowiedzialny. Dla skorzystania z uproszczenia dla tzw. magazynów konsygnacyjnych konieczne będzie posiadanie przez obie strony transakcji statusu „certyfikowanego podatnika”, na wzór Autoryzowanego Operatora Ekonomicznego (AEO). Komisja wskazała w projektach zamian do dyrektywy oraz rozporządzeniach wykonawczym kryteria jakimi musi cechować się podatnik, aby taki status uzyskać. W modelu docelowym rola certyfikowanego podatnika będzie niewspółmiernie większa.

Państwa członkowskie mają czas do końca 2018 r. na wprowadzenie tych zmian do swojego porządku prawnego. W 2018 r. KE zaproponuje również szczegółowe zmiany zasad opodatkowania transakcji wewnątrzunijnych.