GAAR – już wkrótce ruszą kontrole „korzyści podatkowych”

Od 15 lipca zaczną obowiązywać przepisy dotyczące klauzuli obejścia prawa. Warto pamiętać, że będzie ona dotyczyć nie tylko czynności podatników podjętych po wejściu w życie klauzuli, ale również „korzyści podatkowych” uzyskiwanych obecnie, tj. od momentu wprowadzenia klauzuli. Co to oznacza w praktyce?

Korzyści podatkowe uzyskiwane obecnie wiążą się z przeprowadzonymi w przeszłości czynnościami, np. transakcjami, procesami reorganizacyjnymi. Korzyścią podatkową, zgodnie z uchwalonymi przepisami, jest bowiem m.in. niepowstanie zobowiązania podatkowego, odsunięcie w czasie zobowiązania, obniżenie jego wysokości, czy też powstanie lub zaniżenie straty. Ponieważ korzyścią podatkową – w uproszczeniu – jest najczęściej określona kwota podatku, powstaje pytanie, jak można zastosować do niej przepisy o klauzuli. Dla ewentualnej reklasyfikacji korzyści podatkowej konieczne wydaje się sięgnięcie do czynności, z której korzyści te wynikają, tak jak będzie do miało miejsce przy zastosowaniu klauzuli do dokonywanych przez podatników w przyszłości czynności.

Na tej podstawie możliwe będzie zastąpienie dokonanej czynności inną, odpowiednią czynnością zgodnie z wchodzącymi w życie przepisami i określenie na jej podstawie skutków podatkowych, jakie podatnik powinien wykazać z tytułu tej odpowiedniej czynności. Dopiero, jak się wydaje, na tej podstawie możliwe będzie zakwestionowanie samych korzyści podatkowym. W zakresie czynności dokonanych w minionych latach wprowadzane przepisy nie dają podstaw do zmian skutków podatkowych rozpoznanych przez podatników z tytułu ich przeprowadzenia.

Rodzi to uzasadnione wątpliwości nie tylko na gruncie konstytucyjności wprowadzanych przepisów, ale także wątpliwości praktyczne. Dla przykładu warto wskazać na sytuacje, w których podatnik uzyskał interpretację indywidualną odnoszącą się do przeprowadzonej czynności, jak również jej konsekwencji (tj. sposobu traktowania korzyści podatkowych). W takiej sytuacji, dla zakwestionowania korzyści powstaje pytanie o konieczność wcześniejszej zmiany otrzymanych interpretacji i jej dopuszczalność. Ponadto, powstaje pytanie o to, czy korzyści podatkowe mogą być kwestionowane bezterminowo, czyli nawet w przypadku przedawnienia rozliczeń podatników dotyczących okresu, w którym czynność została dokonana.

Należy również pamiętać, że cele biznesowe, jakie przeprowadzone w przeszłości restrukturyzacje realizowały, nie były często precyzyjnie dokumentowane z uwagi na brak przepisów, które dawałyby podstawę do podważenia skutków podatkowych takich czynności. Może to w praktyce utrudnić obronę przeprowadzonych w przeszłości restrukturyzacji.

Sprawdź nowy kanał informacyjny o kontrolach podatkowych: kontrolapodatkowa.taxand.pl