Z pewnością wielu spośród naszych czytelników będzie jeszcze długo wspominać wyzwanie, jakim było „debiutanckie” złożenie formularza TPR za 2019 rok. Kolejne terminy nie pozwalają jednak na zdjęcie zagadnienia cen transferowych z agendy naszych zawodowych obowiązków. W ferworze prac nad zamykaniem roku 2020 nie powinniśmy zapominać chociażby o problematyce korekt cen transferowych, a podatników przynależących do największych grup kapitałowych, dotyczą również obowiązki w zakresie notyfikacji CBC-P. Co więcej, w świetle aktualnie obowiązujących przepisów „interwał” jest krótszy i za nieco ponad osiem i pół miesiąca powinniśmy być już gotowi z dokumentacją cen transferowych za rok 2020 (w tym zaktualizowanymi analizami porównawczymi). Równolegle zaś, z radaru nie powinniśmy tracić zmian w przepisach o cenach transferowych, które obowiązują nas od stycznia bieżącego roku.

Zamknięcie 2020 roku

Przed złożeniem zeznania rocznego warto przenalizować czy w stosunku do transakcji realizowanych z podmiotami powiązanymi nie zaistniały przesłanki obligujące do przeprowadzenia korekta cen transferowych. W tym kontekście należy pamiętać o aktualnych analizach cen transferowych, bowiem te zrobione dla celów dokumentacji za rok 2017 nie będą już mogły być wykorzystanie dla potrzeb objęcia roku 2020 (co do zasady analizy mogą być stosowane przez 3 lata). Co więcej, nawet w przypadku posługiwania się analizami sporządzonymi w okresie późniejszym, może okazać się konieczne przygotowanie ich aktualizacji ze względu na zmianę warunków ekonomicznych (w wielu branżach pandemia COVID-19 miała negatywny wpływ na wyniki finansowe, a w niektórych wręcz przeciwnie pozytywny).

Przy rozliczeniach roku 2020 z podmiotami powiązanymi niewątpliwie przydatnym mogą okazać się opublikowane w grudniu zeszłego roku zalecenia OECD „Guidance on the transfer pricing implications of the COVID-19 pandemic” przedstawiające wskazówki dla podatników i organów podatkowych między innymi w zakresie analizy porównywalności i analizy cen transferowych w okresie pandemii.

Odnośnie do korekt cen transferowych warto wspomnieć, że czekamy na finalną wersję objaśnień Ministerstwa Finansów, a biorąc pod uwagę napięte terminy, pożądane jest, aby objaśnienia zostały opublikowane jak najszybciej.

Dokumentacja za 2020 rok

Zgodnie z przepisami, podatnicy mają co do zasady 9 miesięcy po zamknięciu roku podatkowego (obrotowego) na przygotowanie dokumentacji lokalnej wraz z analizą cen transferowych, złożenie oświadczenia o przygotowaniu dokumentacji i rynkowości rozliczeń oraz złożenie formularza TPR. W terminie 12 miesięcy natomiast, podatnik ma obowiązek posiadania dokumentacji grupowej. Na podstawie przepisów antycovido’wych terminy w zakresie dokumentacji za 2019 rok zostały w wielu przypadkach przesunięte o 3 miesiące. Na ten moment jednak nie wiadomo czy podobne przesunięcie będzie miało miejsce w przypadku obowiązków za 2020 rok. Można się spodziewać, że jeśli terminy na złożenie zeznania rocznego oraz sprawozdania finansowego będą przedłużone, to również terminy w zakresie obowiązków TP będą odpowiednio dłuższe. Doświadczenia ostatnich lat pokazują jednak, że o fakcie przedłużenia terminów możemy dowiedzieć się relatywnie późno, co z pewnością oddala nas od idei planowania frontu prac w tym zakresie na ostatnie dni września.

W kontekście przygotowania dokumentacji cen transferowych za 2020 rok, znów należy pamiętać o aktualnych analizach cen transferowych i tam, gdzie wymaga tego dany stan faktyczny, również uwzględnienie wpływu COVID na wynik finansowy (w tym otrzymania pomocy tarczowych).

Należy również pamiętać o nowym rozporządzeniu TPR z dnia 30 grudnia 2020 r. i stanowiącym jego konsekwencję zaktualizowanym formularzu TPR, który będzie miał zastosowanie już za 2020 rok. Przykładowo więcej informacji trzeba będzie ujawnić w zakresie umów spółek niemających osobowości prawnej / wspólnego przedsięwzięcia (np. wartość wkładów i udział procentowy), a w przypadku transakcji dotyczących restrukturyzacji trzeba będzie podać rodzaj wynagrodzenia należnego z tytułu restrukturyzacji.

Znacznie rozbudowano także zakres informacji w zakresie zastosowania tzw. innej metody. Przykładowo w takim przypadku należy wskazać, przy pomocy jakiej innej metody została zweryfikowana cena transferowa (tj. metoda dochodowa (DCF), metoda dochodowa inna niż DCF, metoda porównawcza, metoda majątkowa, metoda statystyczna, kombinacja dwu lub więcej metod wskazanych powyżej, analiza zgodności – w pozostałych przypadkach).

W przypadku wyboru metody dochodowej (DCF lub innej) należy dodatkowo podać „wartość współczynnika dyskontowego” oraz okres prognozy.

Niniejsza zmiana może wskazywać na coraz większe zainteresowanie organów podatkowych weryfikacją wycen, w szczególności opartych o metody dochodowe, które są bardzo wrażliwe na zmiany poszczególnych parametrów. Stąd bardzo ważne jest odpowiednie ich przygotowanie zgodnie z przepisami o cenach transferowych.

Uprzednie porozumienia cenowe (APA)

Przywołany wyżej stan zagrożenia epidemicznego, w tym powinność uwzględnienia go w wewnątrzgrupowych rozliczeniach, nie pozostaje neutralny dla zyskującej w ostatnimi czasy dużą popularność procedurę zawierania uprzednich porozumień cenowych. Wywołane poprzez COVID-19 zaburzenia w wynikach finansowych mogą mieć istotny wpływ zarówno w stosunku do procedur, w których dążymy do potwierdzenia rynkowego poziomu naszych wyników osiąganych w związku z pełnioną w ramach grupowego łańcucha wartości rolą (np. rentowność producenta/dystrybutora), jak i w przypadku obejmowania APA pojedynczych transakcji (np. wpływ pandemii na stosowany klucz przychodowy rozliczenia wsparcia uzyskiwanego od Grupy, czy też samo zagadnienie „benefit test”).

Wnioskodawcy, będący aktualnie w procesie negocjowania warunków porozumienia z Szefem KAS, wtórując zasadzie czynnego udziału, powinni wziąć pod uwagę dokonanie aktualizacji prognoz i danych, które zostały wskazane we wniosku oraz podjęcie z organem dyskusji w przedmiocie kształtu przyszłej decyzji w stosunku do okresu naznaczonego stanem zagrożenia epidemicznego.

Beneficjenci decyzji APA, powinni natomiast przeanalizować zaistniałą sytuację pod kątem chociażby warunków krytycznych porozumienia i otworzyć z Szefem KAS dyskusję o ewentualnej zmianie zapadłego już rozstrzygnięcia w stosunku do okresu, na który istotny wpływ miał COVID-19.

Rozliczenia w 2021 roku

Niewątpliwym wyzwaniem w 2021 roku będzie identyfikacja transakcji „rajowych” oraz ich dokumentowanie. Dla przypomnienia:

  • od 2021 roku rozszerzono obowiązek przygotowania dokumentacji dla transakcji rajowych (gdy płatność bezpośrednia do / z tzw. raju podatkowego) na transakcje przychodowe (dotychczas tylko kosztowe były dokumentowane);
  • do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych są obowiązani podatnicy i spółki niebędące osobami prawnymi, dokonujący transakcji innej, niż transakcja kontrolowana z podmiotem z „raju podatkowego”, jeżeli wartość tej transakcji za rok podatkowy przekracza 100 000 PLN;
  • do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych obowiązani są również podatnicy i spółki niebędące osobami prawnymi dokonujący transakcji kontrolowanej lub transakcji innej, niż transakcja kontrolowana, jeżeli rzeczywisty właściciel znajduje się w „raju podatkowym” oraz wartość tej transakcji za rok podatkowy przekracza 500 000 PLN. Domniemywa się ponadto, że rzeczywisty właściciel znajduje się pod jurysdykcją „raju podatkowego”, jeżeli druga strona transakcji, dokonuje w roku podatkowym lub roku obrotowym rozliczeń z podmiotem z „raju podatkowego”. Przy ustalaniu tych okoliczności podatnik lub spółka niebędąca osobą prawną są obowiązani do dochowania należytej staranności;
  • lokalna dokumentacja cen transferowych powinna zawierać również uzasadnienie gospodarcze tej transakcji, w szczególności opis spodziewanych korzyści ekonomicznych, w tym podatkowych.

Zastosowanie nowych przepisów w praktyce budzi szereg wątpliwości, np. jak badać rzeczywistego właściciela dla transakcji przychodowych? Czy w przypadku sprzedaży towarów do kontrahenta z Polski, który ma jedną transakcję z rajem podatkowym (niezwiązaną z naszą transakcją, np. był na odpłatnej konferencji w Hongkongu i dokonał za nią płatności) należy domniemywać, że kontrahent, do którego sprzedaliśmy towar ma siedzibę w raju podatkowym i sporządzić dokumentację? Nic dziwnego, że Ministerstwo Finansów pracuje obecnie nad objaśnieniami i pozostaje mieć nadzieję, że będą one racjonalne i stosowalne w praktyce. Jednocześnie zaś, nie będą skutkować nadmiernym nakładem administracyjnym po stronie podatników. Pamiętajmy, że omawiane przepisy dotyczą też podatników, którzy nie mają transakcji z podmiotami powiązanymi, bowiem przepisy dot. transakcji rajowych stosuje się również w stosunku do kontrahentów niepowiązanych.

Prace w 2021 roku

Również rok 2021 zapowiada się pracowicie, jeśli chodzi o zmiany / objaśnienia w zakresie cen transferowych. Zgodnie z zapowiedzią Departamentu Cen Transferowych i Wycen, w pierwszym kwartale br. Departament planuje otworzyć konsultacje podatkowe w zakresie:

  • należytej staranności przy identyfikacji transakcji „rajowych” wymagających dokumentowania;
  • pojęcia transakcji kontrolowanej;
  • pojęcia transakcji o charakterze jednorodnym;
  • nieodpłatnych świadczeń w obszarze TP.

Dodatkowo podczas ostatniego Forum Cen Transferowych Ministerstwo Finansów przedstawiło również plany nowych uproszczeń w obszarze cen transferowych w zakresie:

  • rezygnacji z oświadczenia o sporządzeniu lokalnej dokumentacji TP (poprzez zintegrowanie oświadczenia z formularzem TPR);
  • wydłużenia do 14 dni obowiązku przedstawienia lokalnej dokumentacji TP (zamiast obecnie obowiązujących 7 dni);
  • braku warunku potwierdzenia korekty TP w rocznym zeznaniu;
  • braku obowiązku sporządzania lokalnej dokumentacji TP dla refaktury oraz transakcji finansowych korzystających z uproszczenia safe harbour.

Z powyższego wynika, że również rok 2021 będzie „ciekawy” w cenach transferowych. A my jak zawsze będziemy Państwa informować i wspierać w byciu na bieżąco.