DKIS stwierdził, iż składniki mienia przekazywane przez gminę będą stanowiły zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a ich wniesienie w postaci aportu do spółki będzie wyłączone z opodatkowania VAT[1].

W związku z nieefektywnością ekonomiczną zakładu budżetowego, brakiem możliwości rozwoju usług komunalnych oraz realizacji usług wychodzących poza zakres działalności wykonywanej na terenie gminy, jednostka rozważa jego likwidację. Planowane jest, aby dana czynność odbyła się w ramach trybu określonego w art. 22 ustawy o gospodarce komunalnej[2]. W tym celu, gmina wniesie na pokrycie kapitału zakładowego istniejącej spółki, wkład w postaci całości mienia (z wyłączeniem nieruchomości, które stanowią zasób mieszkaniowy JST) likwidowanego zakładu budżetowego.

Powstała w wyniku przekształcenia spółka, wstąpi we wszystkie prawa i obowiązki związane z działalnością zakładu – przejmie wykonywanie zadań zakładu. Jednocześnie podkreślono, że gmina zawrze ze spółką umowę o administrowanie, na podstawie której – analogicznie jak likwidowany zakład budżetowy – będzie ona zobowiązana do poboru czynszu oraz innych opłat związanych z udostępnianiem mieszkań komunalnych. Takie rozwiązanie zapewni ciągłość działalności wykonywanej dotychczas przez zakład. W zamian za wniesiony wkład, JST obejmie 100% udziałów w spółce.

DKIS, wbrew stanowisku zaprezentowanemu przez gminę, uznał że przedmiotem transakcji nie jest przedsiębiorstwo, a jedynie jego zorganizowana część. Przedmiotowa transakcja podlega jednak – zgodnie z oczekiwaniami wnioskodawcy – wyłączeniu z opodatkowania VAT.

Zdaniem organu podatkowego gmina, realizując swoje zadania, prowadzi działalność w różnym zakresie, a nie jedynie w zakresie czynności realizowanych za pośrednictwem zakładu budżetowego. Powyższe pozwala wnioskować, że za przedsiębiorstwo należy uznać wszystkie składniki materialne i niematerialne związane z całokształtem prowadzonej przez gminę działalności gospodarczej. W związku z powyższym – skoro przeniesieniu ulegną jedynie składniki związane z działalnością zakładu budżetowego – należy uznać, że przedmiotem aportu będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa.

Dodatkowo fiskus podkreślił, że majątek zakładu budżetowego spełnia wszystkie przesłanki pozwalające na uznanie go za zorganizowaną część przedsiębiorstwa:

  • wyodrębnienie organizacyjne – wydzielony w strukturze organizacyjnej gminy,
  • wyodrębnienie finansowe – oddzielne księgi rachunkowe oraz samodzielnie sporządza sprawozdania finansowe,
  • wyodrębnienie funkcjonalne – służy do samodzielnej realizacji zadań.

Uznając, że zespół składników majątkowych będących w posiadaniu likwidowanego zakładu budżetowego będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa, DKIS zajął stanowisko, zgodnie z którym aport do spółki nie podlega przepisom ustawy o VAT.


[1] Interpretacja indywidualna z 12 marca 2020 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.886.2019.3.SR

[2] Ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 712 z późn. zm.)