Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju przygotowało pakiet usprawnień w ustawie o przekształceniu użytkowania wieczystego we własność. Dzięki nim zaświadczenia o przekształceniu użytkowania wieczystego we własność jeszcze w tym roku mają trafić do właścicieli lokali i domów jednorodzinnych.

Prawo użytkowania wieczystego wygasło z mocy ustawy z dniem 1 stycznia 2019 r., zaś wydawane przez odpowiedni organ zaświadczenie ma ten fakt potwierdzać. Powyższe oznacza, że od tej daty użytkownika wieczystego nie wiąże już umowa, będąca źródłem obowiązku ponoszenia na rzecz właściciela opłaty za użytkowanie wieczyste. Jednakże, do chwili uzyskania właściwego zaświadczenia z urzędu gminy (miasta) użytkownik wieczysty nie ma pewności, czy przysługujące mu dotychczas prawo uległo przekształceniu we własność.

Wobec powyższego część miast (np. Warszawa) podniosła, że w przypadku, gdy przed dniem 31 marca 2019 r. mieszkańcy nie otrzymają zaświadczenia potwierdzającego przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości, uzasadnione jest wnoszenie przez nich opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego w dotychczasowej wysokości, z zastrzeżeniem możliwości przeksięgowania wpłaconej kwoty na poczet opłaty przekształceniowej.

Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju sugeruje jednak, aby osoby mające wątpliwości co do tego, czy grunt, który zamieszkują uległ przekształceniu, skonsultowały się z właściwym organem co do wniesienia opłaty rocznej za rok 2019, z zachowaniem ustawowego terminu płatności. Dokonane wpłaty miałyby zostać zaliczone na poczet należnej rocznej opłaty przekształceniowej lub pomniejszać zobowiązanie z tytułu opłaty jednorazowej.

MIiR, świadome chaosu z zaświadczeniami, wskazuje na konieczność zmian w ustawie uwłaszczeniowej mającej na celu przyspieszenie ich wydawania (oprócz potwierdzenia przekształcenia, zawierają one również informację o wysokości opłaty przekształceniowej oraz stanowią podstawę ujawnienia prawa własności gruntu w księdze wieczystej). Dodatkowo, MIiR planuje:

  • wyeliminowanie blokowania przekształcenia koniecznością dokonania podziału nieruchomości zabudowanej na cel mieszkaniowy, na której są dodatkowo inne obiekty;
  • wprowadzenie uproszczonego trybu dokonania podziału nieruchomości, w przypadkach gdy taki podział będzie niezbędny;
  • objęcie ustawowym przekształceniem gruntów zabudowanych garażami i innymi budynkami i urządzeniami pełniącymi rolę służebną wobec gruntów mieszkaniowych, a ujawnionych w odrębnych księgach wieczystych;
  • określenie w ustawie, czy i w jakich przypadkach jest wymagane zezwolenie na przekształcenie prawa na rzecz cudzoziemca;
  • doprecyzowanie trybu udzielania pomocy publicznej, tak aby zapewnić organom sprawną weryfikację pomocy, a przedsiębiorcom elastyczne warunki korzystania z możliwości wyboru sposobu płatności za przekształcenie;
  • ustawowe zapewnienie najwyższych bonifikat w opłacie przekształceniowej osobom w trudnej sytuacji życiowej.

Przy okazji warto nadmienić, że wojewodowie zaczynają powoli korzystać z przysługujących im uprawnień do podnoszenia bonifikaty od opłaty za przekształcenie użytkowania wieczystego na gruntach Skarbu Państwa do wysokości bonifikat obowiązujących na gruntach komunalnych. Przykładowo, w ostatni czwartek wojewoda mazowiecki poinformował o podniesieniu bonifikaty właścicielom lokali w blokach oraz domów jednorodzinnych położonych na gruntach SP w Warszawie do 98%.