W ramach procesu legislacyjnego procedowany jest aktualnie projekt ustawy o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów przygotowany przez Ministerstwo Finansów („Projekt”), którego głównym założeniem jest implementacja przepisów unijnych i wprowadzenie jednolitych regulacji dotyczących obsługi tzw. zagrożonych kredytów. Niezależnie od powyższego, projekt ustawy przewiduje również szereg innych zmian, z których na uwagę zasługuję w szczególności zmiana dotycząca ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych („Ustawa o ofercie publicznej”), zapewniająca możliwość przeprowadzenia podziału przez wyodrębnienie spółki publicznej.

(Dalsza część artykułu pod materiałem wideo)

Zobacz film: Likwidacja sp. z o.o.

Likwidacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością to zazwyczaj żmudny proces, do którego należy się starannie przygotować. Zapraszamy na film, w którym ekspert kancelarii prawnej CRIDO adwokat Michał Klimowicz omawia poszczególne etapy tego procesu.

Aktualny stan prawny

Podział przez wyodrębnienie jest nowym rodzajem podziału, który został wprowadzony do polskiego systemu prawnego nowelizacją przepisów Kodeksu spółek handlowych („KSH”) z dnia 15 września 2023 r. Proces ten zakłada przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą lub nowo zawiązaną spółkę za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących lub nowo zawiązanych, które obejmowane są przez spółkę dzieloną. W kontekście struktury udziałowej podział przez wyodrębnienie wywołuje skutki zbliżone do aportu – dąży bowiem do stworzenia struktury o charakterze pionowym. Jednocześnie może stanowić atrakcyjną alternatywę dla aportu, w przeciwieństwie do którego gwarantuje sukcesję uniwersalną.

Pomimo tego, że w zakresie podziału przez wyodrębnienie w KSH przewidziano wiele uproszczeń proceduralnych, w przypadku spółki publicznej istnieją jednak istotne ograniczenia, które poddają w wątpliwość sens przeprowadzania takiego procesu, jeśli spółkami przejmującymi lub nowo zawiązanymi są spółki niepubliczne. Aktualne brzmienie art. 92 Ustawy o ofercie publicznej zakłada, że podział spółki publicznej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od charakteru procedury, wymaga przeprowadzenia sformalizowanej procedury wycofania akcji z obrotu na rynku regulowanym (delistingu), chyba że akcje spółki przejmującej są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym albo organ podmiotu prowadzącego dany system obrotu instrumentami finansowymi podjął decyzję o ich dopuszczeniu pod warunkiem dojścia do skutku podziału. W związku z tym dotychczas podziały spółek publicznych praktycznie nie były przeprowadzane. Pomimo tego, że podział przez wyodrębnienie nie prowadzi do naruszenia struktury właścicielskiej spółki dzielonej i zapewnia pośrednią kontrolę spółki dzielonej nad spółką, do której przenoszone są składniki majątkowe, ustawodawca nie zdecydował się na to, aby przy okazji nowelizacji KSH, wprowadzić odpowiednie zmiany do Ustawy o ofercie publicznej. Wydaje się, że niedostosowanie przepisów Ustawy o ofercie publicznej było niedopatrzeniem po stronie ustawodawcy, w szczególności mając na uwadze, że aport majątku spółki publicznej do innej spółki jest możliwy bez ograniczeń.

Co się zmieni?

W ramach Projektu ustawodawca planuje „naprawić” brak kompatybilności pomiędzy przepisami KSH a przepisami Ustawy o ofercie publicznej poprzez dodanie art. 92 ust. 2 w Ustawie o ofercie publicznej wskazującego, że ograniczenia dotyczące obowiązku delistingu nie będą miały zastosowania do podziału przez wyodrębnienie. Co ciekawe, konieczność zmian została dostrzeżona w kontekście procesu reorganizacyjnego dotyczącego ORLEN S.A., w ramach którego – zamiast podziału przez wyodrębnienie, konieczne było przeprowadzenie aportu.

W uzasadnieniu do Projektu ustawodawca wprost wskazuje na brak dostosowania przepisów w ramach nowelizacji Kodeksu spółek handlowych z 15 września 2023 r. i jednocześnie powołuje się na potrzebę zapewnienia przeprowadzenia podziału przez wyodrębnienie bez ograniczeń, który w praktyce procesowany jest głównie w ramach grup kapitałowych. Stosowanie instytucji sukcesji uniwersalnej pomiędzy spółką dominującą a spółką zależną zapewnia ciągłość działania, która jest szczególnie istotna w przypadku wydzielenia przedsiębiorstwa albo jego zorganizowanej części.

Zmiana podejścia ustawodawcy zasługuje na oczywistą aprobatę – proponowane rozwiązanie adresuje potrzeby przedsiębiorców i zapewnia elastyczność w zakresie przeprowadzanych procesów reorganizacyjnych, w szczególności pożądaną w ramach procesów obejmujących spółki wchodzące w skład tej samej grupy kapitałowej. W związku z faktem, że Projekt jest na wstępnym etapie legislacyjnym, pozostaje liczyć na to, że zmiana ta zostanie przyjęta w pierwotnym kształcie.