Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej opublikowało projekt ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców, który w założeniu ma na celu uproszczenie i przyspieszenie procedur legalizacji zatrudnienia oraz przedstawienie w sposób bardziej przejrzysty istniejących już zasad.

Jakie zmiany nas czekają?

Przepisy nowej ustawy będą opierać się na tych samych, co obecnie obowiązujące, założeniach w zakresie dostępności cudzoziemców do polskiego rynku pracy, jednak nowe brzmienie ma ułatwić ich przestrzeganie oraz stosowanie. Wielość odesłań, przedzieranie się przez meandry przepisów stanowi nie lada wyzwanie dla pracodawców chcących legalnie zatrudniać w Polsce obywateli innych państw. Przedłużające się procedury wydawania zezwoleń na pracę czy uzyskiwania informacji starosty o lokalnym rynku pracy również stanowią istotny problem i nierzadko zniechęcają pracodawców do powierzania pracy kandydatom spoza Polski.

Koniec tzw. testu rynku pracy

Najbardziej znaczącą zmianą, jaką zakłada projekt ustawy wydaje się być likwidacja tzw. testu rynku pracy. W obecnym stanie prawnym pracodawca chcący zatrudnić cudzoziemca, przed złożeniem wniosku o wydanie zezwolenia obowiązany jest do uzyskania informacji starosty potwierdzającej, że na lokalnym rynku pracy nie ma zarejestrowanych bezrobotnych, którzy mogliby daną pracę wykonywać. Istnieje wiele ustawowych zwolnień od tego obowiązku, jednak dla znaczącej części zagranicznych kandydatów jest to dodatkowa procedura, niezbędna na drodze do uzyskania zezwolenia na pracę. Jak czytamy w uzasadnieniu, likwidacja tej instytucji ma na celu ułatwić i przede wszystkim przyspieszyć proces wydawania zezwoleń na pracę, tym samym odciążając nieco urzędy.

Pełna elektronizacja procedury

Projektowane przepisy zakładają pełną elektronizację procedury wydawania zezwoleń na pracę, począwszy od złożenia wniosku, aż po odbiór decyzji w sprawie, a także ewentualne postępowanie odwoławcze.

Po wejściu w życie ustawy wniosek o wydanie zezwolenia na pracę będzie można składać wyłącznie poprzez portal praca.gov.pl. Wnioski złożone w innej formie pozostaną bez rozpoznania.

Doprecyzowanie przesłanek wydania lub odmowy wydania zezwolenia

W projekcie ustawy pojawiła się obligatoryjna, w miejscu dotychczas fakultatywnej, przesłanka odmowy udzielenia zezwolenia na pracę w przypadkach, gdy pracodawca nie opłaca składek na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne lub zalega z zaliczkami na podatek dochodowy.

Dodatkowo, aby uzyskać zezwolenie na pracę, projektowane przepisy zakładają wprowadzenie wymogu minimalnego wymiaru czasu pracy cudzoziemca, który nie będzie mógł być mniejszy niż ¼ etatu lub 10 godzin tygodniowo.

Zmiany w zasadach karania za powierzanie nielegalnej pracy

Co prawda, przepisy karne w przedstawionym projekcie są w większości powtórzeniem przepisów obowiązującej ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, jednak novum w tym zakresie jest założenie, że wymiar kary grzywny powinien być mierzony proporcjonalnie do liczby cudzoziemców, którym pracodawca nielegalnie powierzył wykonywanie pracy. W myśl tego założenia kara grzywny będzie wymierzana w kwocie nie niższej niż 500 zł za jednego nielegalnie zatrudnionego cudzoziemca.

Większość zaproponowanych przepisów ma wejść w życie po 7 dniach od ogłoszenia ustawy.