Nowy rok przyniósł zmiany w kryteriach oceny projektów ubiegających się o dofinansowanie w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020, w tym szczególnie w ramach popularnej Szybkiej Ścieżki. Zmiany te nie są radykalne, jednak wydają się być następstwem stanowiska NCBR w ocenie dotychczasowych wniosków, zwłaszcza w zakresie konieczności precyzyjnego definiowania kamieni milowych. Wszystkie wprowadzone zmiany obowiązywać będą od rozpoczęcia najbliższego naboru wniosków w ramach konkursu – czyli już od 1 kwietnia. Zmianom w kryteriach Szybkiej Ścieżki powinni przyjrzeć się nie tylko wnioskujący o dofinansowanie po raz pierwszy, lecz  przede wszystkim Ci, którzy chcą złożyć wniosek kolejny raz. Z pewnością należy zweryfikować opisy pod kątem nowego brzemienia zmienionego kryterium.

Kluczowe zmiany

Kryteria dostępu

Było:

  • Kadra zarządzająca oraz sposób zarządzania w projekcie umożliwia jego prawidłową realizację
    • Czy wiedza i doświadczenie poszczególnych osób z zespołu zarządzającego w zakresie prowadzenia  projektów B+R i wdrażaniu ich wyników jest adekwatna i zapewnia osiągnięcie zakładanych w projekcie celów?

Jest:

  • Kadra zarządzająca oraz sposób zarządzania w projekcie umożliwia jego prawidłową realizację
    • Czy wiedza i doświadczenie poszczególnych osób z zespołu zarządzającego w zakresie zarządzania projektami B+R lub wdrażania ich wyników jest adekwatna i zapewnia osiągnięcie zakładanych w projekcie celów?

Komentarz CRIDO

Sprecyzowanie w kryterium wymogu doświadczenia już nie w zakresie prowadzenia projektu, a zarządzania może dla niektórych znaczyć to samo - jednak jak zawsze ważne są szczegóły. Zarządzanie projektem oznacza to, że nie tylko prowadziliśmy projekt ale też pełniliśmy w nim jakąś rolę decyzyjną lub zarządzaliśmy nim zgodnie z konkretną metodyką. Zapis ten wskazywać więc może na konieczność posiadania większego niż poprzednio doświadczenia w zakresie realizacji projektów B+R.

Było:

  • Projekt jest zgodny z zasadą równości szans
    • Kryterium uznaje się za spełnione, jeżeli projekt:
  1.  ma pozytywny wpływ na realizację z zasady równości szans kobiet i mężczyzn oraz niedyskryminacji. W wyjątkowych sytuacjach dopuszczalne jest uznanie neutralności projektu w stosunku do niniejszej zasady, o ile Wnioskodawca wskaże szczegółowe uzasadnienie, dlaczego dany projekt nie jest w stanie zrealizować jakichkolwiek działań w tym zakresie i uzasadnienie to zostanie zatwierdzone przez IP;
  2.  zapewnia dostępność produktów projektu dla osób z niepełnosprawnościami. Weryfikacji podlega, czy projekt jest zgodny z zasadą równości szans, o której mowa w art. 7 rozporządzenia nr 1303/2013.

Jest:

  • Projekt jest zgodny z zasadą równości szans
    • Kryterium uznaje się za spełnione, jeżeli projekt:
  1. jest zgodny równości szans kobiet i mężczyzn oraz niedyskryminacji. W wyjątkowych sytuacjach dopuszczalne jest uznanie neutralności projektu w stosunku do zasady równości szans kobiet i mężczyzn, o ile Wnioskodawca wskaże szczegółowe uzasadnienie, dlaczego dany projekt nie jest w stanie zrealizować jakichkolwiek działań w tym zakresie;
  2. zapewnia dostępność produktów projektu dla osób z niepełnosprawnościami.  W wyjątkowych sytuacjach dopuszczalne jest uznanie neutralności produktu projektu w stosunku do niniejszej zasady, o ile Wnioskodawca wskaże szczegółowe uzasadnienie, dlaczego dany produkt projektu nie jest w stanie zrealizować jakichkolwiek działań w tym zakresie.

Komentarz CRIDO

Jest dużo projektów dla których bardzo trudno określić, czy są one zgodne z polityką równości szans. Nowe kryterium daje możliwość pokazania, że projekt jest co najmniej neutralny, czyli „nie szkodzi”. W tym miejscu warto zaznaczyć bardzo ważną kwestię - wszystko co wskazujemy jako element projektu musi być uzasadnione. Nie można żadnej deklaracji pozostawić bez komentarza, gdyż eksperci oceniają wszystko, co zawarte jest w treści wniosku.

Kryteria punktowane

Było:

  • Zaplanowane prace B+R są adekwatne do osiągnięcia celu projektu, a ryzyka z nimi związane zostały zdefiniowane
    • W ramach kryterium ocenie podlega, czy:
      • planowane prace B+R zostały podzielone na jasno sprecyzowane i układające się w logiczną całość etapy;
      • harmonogram jest adekwatny do zakładanych rezultatów prac B+R;

Wymagany próg punktowy w ramach kryterium warunkujący pozytywną ocenę projektu wynosi 3 pkt. Uzyskanie min 3 pkt. możliwe jest wyłącznie wtedy, gdy precyzyjnie (w sposób mierzalny) określono efekt końcowy (kamień milowy) każdego z etapów oraz wpływ nieosiągnięcia kamienia milowego na zasadność kontynuacji projektu. W przypadku, gdy kamienie milowe nie są określone prawidłowo, możliwe jest uzyskanie maksymalnie 2 pkt. w ramach kryterium.

 

 

Jest:

  • Zaplanowane prace B+R są adekwatne do osiągnięcia celu projektu, a kamienie milowe zostały prawidłowo określone
    • W ramach kryterium ocenie podlega, czy:
      • planowane prace B+R zostały podzielone na jasno sprecyzowane i układające się w logiczną całość etapy, a harmonogram jest adekwatny do zakładanych rezultatów prac B+R.

Wymagany próg punktowy w ramach kryterium warunkujący pozytywną ocenę projektu wynosi 3 pkt. W przypadku, gdy kamienie milowe nie są określone precyzyjnie (w sposób mierzalny), możliwe jest uzyskanie maksymalnie 2 pkt. w ramach kryterium.

 

 

Komentarz CRIDO

Zmiana w treści kryterium potwierdza, jak ważne są kamienie milowe w projekcie badawczym. Im lepiej zostały zdefiniowane, tym łatwiej zarządzić ewentualnymi ryzykami i decydować o kontynuacji lub zawieszeniu projektu. Kamienie milowe należy określić w sposób mierzalny, gdyż ułatwia to prowadzenie projektu. Z drugiej strony, osoby kontrolujące nie mają wątpliwości co do efektywnego przebiegu prac badawczych. Z drugiej jednak strony istnieją branże lub naprawdę specyficzne obszary badawcze, w ramach których przedstawienie sparametryzowanych kamieni milowych jest niezwykle trudne. Wnioskodawcy, ubiegający się o dofinansowanie tego typu przedsięwzięć, będą musieli więc ponieść dużo trudu, by zyskać odpowiednią liczbę punktów w ramach tego kryterium.

Było:

  • Zespół badawczy zapewnia prawidłową realizację zaplanowanych w projekcie prac B+R
    • Lider konsorcjum posiada odpowiednie doświadczenie w zarządzaniu projektami B+R i komercjalizacji ich wyników, w tym koordynacji tych projektów.

Jest:

  • Zespół badawczy zapewnia prawidłową realizację zaplanowanych w projekcie prac B+R
    • co najmniej jeden z członków konsorcjum jest podmiotem, który posiada odpowiednie doświadczenie w zarządzaniu projektami B+R i komercjalizacji ich wyników, w tym koordynacji tych projektów.

Komentarz CRIDO

Od tego roku wprowadzono możliwość składania wniosku przez konsorcjum naukowo-przemysłowe. Zasadą jest, że liderem musi być przedsiębiorstwo, jednak nie zawsze posiada ono doświadczenie w zarządzaniu projektem badawczym. Obecna treść kryteria umożliwia wykorzystanie takiego doświadczenia, np. ze strony jednostki naukowej, którą zaprosimy do współpracy.

Należy zaznaczyć, iż zmiany dotyczą również panelu ekspertów, stanowiącego element oceny merytorycznej. Dotychczas po spotkaniu panelowym wnioskodawca otrzymywał rekomendacje w  zakresie poprawy lub uzupełnień wniosku. Poprawiony wniosek był następnie przedmiotem dalszej oceny. W przypadku zmian wykraczających poza rekomendacje ekspertów oceniana była pierwotna wersja wniosku. W ramach nadchodzącego naboru uwagi / rekomendacje do wniosku zostaną przekazane wnioskodawcom przed spotkaniem z ekspertami. Trudno w tej chwili ocenić, jakie będą korzyści tej decyzji dla wnioskodawców. Czy będzie to ułatwienie dla podmiotów ubiegających się o wsparcie? Czy podczas panelu będą mieli możliwość dyskusji w zakresie rekomendacji, z którymi się nie zgadzają? Odpowiedzi na te pytania na razie pozostają nieznane.

Nowe kryteria są kontynuacją zmian wprowadzonych w całym procesie naboru wniosków. Najważniejszą zmianą jest wprowadzenie jednego wspólnego konkursu dla przedsiębiorstw z sektora MŚP oraz dużych, zamiast obecnie obowiązujących oddzielnych, dedykowanych naborów. NCBR jednak na tym nie poprzestał, gdyż rozszerzony został również katalog podmiotów mogących aplikować o dofinansowanie. Oprócz przedsiębiorstw aplikujących samodzielnie lub w konsorcjum z innymi przedsiębiorstwami, dopuszczalne będą również konsorcja z jednostkami naukowymi. Zmiana ta może dziwić, gdyż z założenia 1 oś PO IR dedykowana była wyłącznie przedsiębiorcom, na co wskazuje sama jej nazwa – „Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa”. W rezultacie jeszcze przed rozpoczęciem naboru wniosków pojawiają się obawy, iż jednostki naukowe przejmą środki finansowe przeznaczone na rozwój biznesu, a projekty nieuwzględniające udziału jednostki naukowej będą mieć mniejsze szanse na uzyskanie dofinansowania. Jak będzie w rzeczywistości? Okaże się wraz z wynikami pierwszej miesięcznej rundy naboru, czyli najwcześniej w połowie sezonu wakacyjnego.

Warto zauważyć, że NCBR wychodzi naprzeciw potrzebom osób niepełnosprawnych, organizując konkurs dedykowany wyłącznie projektom na rzecz zwiększania dostępności. O dofinansowanie w ramach konkursu będą mogły się ubiegać m.in. projekty zakładające nowe zastosowanie istniejących już technologii – na potrzeby osób niepełnosprawnych.

Szybka ścieżka w 2019 r.