7 stycznia Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogłosiło pierwszy tegoroczny konkurs – Szybką Ścieżkę. Ogłoszony właśnie nabór nie jest jednak wierną kopią wcześniej organizowanych konkursów, dlatego warto zwrócić uwagę na założenia programu, które uległy zmianie

Więksi przodem

NCBiR zdecydowało, że tym razem rundy konkursowe dla firm dużych i MŚP nie zostaną przeprowadzone równolegle. 7 lutego uruchomiony zostanie etap konkursu dedykowany dużym firmom oraz konsorcjom z ich udziałem. Będą one mogły składać wnioski do 3 kwietnia, w ramach dwóch rund naboru (runda I: 7 lutego – 6 marca oraz runda II: 7 marca – 3 kwietnia).

Dzień później (4 kwietnia) uruchomiony zostanie etap dla małych i średnich firm (oraz konsorcjów MŚP z jednostkami naukowymi). Podobnie jak w przypadku firm dużych podetap ten zostanie podzielony na dwie rundy naboru, które zakończą się 1 czerwca (runda III: 4 kwietnia – 30 kwietnia oraz runda IV: 1 maja – 1 czerwca).

Oddzielne budżety

Po raz pierwszy NCBiR zdecydował się również podzielić całkowity budżet konkursu (1,2 mld PLN) na poszczególne rundy. I tak dużym firmom i konsorcjom z ich udziałem przypadnie do podziału kwota 400 mln PLN (runda I – 300 mln PLN, runda II – 100 mln PLN) zaś małym i średnim przedsiębiorcom oraz ich konsorcjom z udziałem jednostek naukowych – 800 mln PLN (runda III – 500 mln PLN, runda IV – 300 mln PLN).

Skąd taki podział? Prawdopodobnie wynika z potrzeby przeprocesowania znaczącej liczby wniosków, które spłynęły do NCBiR w ramach ostatniego, grudniowego naboru Szybkiej Ścieżki 2019. Doświadczenia poprzednich naborów pokazują, że liczba aplikacji składanych przez firmy duże jest istotnie mniejsza niż zainteresowanie konkursem ze strony MŚP, co oznacza że NCBiR „zyska” dwa dodatkowe miesiące na domknięcie oceny w ramach zeszłorocznego konkursu.

Odbędzie się to jednak kosztem małych i średnich firm, które w obliczu nieubłagalnie zbliżającego się terminu granicznego realizacji projektów (który w nowym konkursie został skrócony o kolejne 6 miesięcy do 30 czerwca 2023 r.) będą musiały „ścisnąć” harmonogramy realizacji swoich projektów do ok. 3 lat.

Połączone kryteria

W ogłoszonym konkursie Szybkiej Ścieżki projekty będą nadal oceniane w ramach dwóch grup kryteriów – zerojedynkowych oraz punktowych. NCBiR, wzorując się na programach finansowanych bezpośrednio przez Komisję Europejską, zdecydował się jednak na uproszczenie punktowych kryteriów oceny, grupując je w trzy zasadnicze grupy, pozostawiając dodatkowe kryterium premiujące wdrożenie na terenie RP.

Jeśli chodzi o pierwszą grupę kryteriów (zerojedynkowe) zastąpi ona dotychczasowe kryteria dostępu (których było 12), definiując dziewięć obszarów oceny, w tym kwalifikowalność wnioskodawcy, budżet projektu, zgodność z KIS, zgodność z zasadą równości szans, zgodność z zasadą zrównoważonego rozwoju, efekt zachęty, charakter prac przedwdrożeniowych, efekt dyfuzji (tylko dla dużych przedsiębiorstw).

Część aspektów ocenianych dotychczas w ramach kryteriów dostępu (0/1) została przesunięta do kryteriów punktowych – dotyczy to w szczególności aspektów związanych z oceną czy własność intelektualna nie stanowi bariery dla wdrożenia rezultatów projektu oraz oceny kadry zarządzającej oraz sposobu zarządzania projektem.

W proponowanym nowym układzie zdecydowano na wyróżnienie trzech grup kryteriów punktowych ocenianych w skali 0-5 pkt. (w miejsce pięciu dotychczasowych):

  1. Istota projektu, w ramach której oceniana jest „ogólna doskonałość projektu”. Jak wskazuje NCBiR na tym etapie oceniający zweryfikują, czy projekt „został zaprojektowany zgodnie z logiką od pomysłu do rynku”. W ramach tego kryterium oceniana będzie koncepcja projektu – jego cel, przyjęta metodologia badawcza oraz nowość rezultatów.
  2. Realizacja projektu, służąca ocenie zaplanowanego sposobu prowadzenia projektu. Zgodnie z obecnie obowiązującymi kryteriami w ramach tego obszaru oceny NCBiR sprawdzi, „w jakim stopniu zaplanowany sposób realizacji (plan prac) oraz zarządzania projektem, zespół projektowy oraz zasoby techniczne zapewnią jego prawidłową realizację i osiągnięcie zakładanych rezultatów”.
  3. Wdrożenie wyników projektu, w ramach którego oceniane będą aspekty związane z oceną znaczenia planowanego wdrożenia dla rozwoju danego przedsiębiorstwa, polskiej gospodarki, dla jej unowocześnienia i poprawy jej konkurencyjności na rynku międzynarodowym. W szczególności ocenie poddane zostaną kwestie własności intelektualnej oraz zapotrzebowania rynkowego i opłacalności wdrożenia.

Dodatkowo zachowano kryterium premiujące wdrożenia na terenie RP (1 pkt w miejsce dotychczas przyznawanych 3).

Skorygowany tryb oceny

Nowy układ kryteriów nie wpłynął jednak zasadniczo na sposób punktacji – aby uzyskać wsparcie Wnioskodawcy będą musieli spełnić wszystkie kryteria zerojedynkowe, zaś w każdym z kryteriów punktowych (poza kryteriów dot. wdrożenia na terenie RP) uzyskać min. 3 punkty.

Zmianie uległa jednak rola panelu eksperckiego – w jego wyniku możliwym będzie sformułowanie propozycji poprawek do wniosku w zakresie redukcji do 10% bezpośrednich kosztów kwalifikowanych projektu, pod warunkiem, że wprowadzenie takich poprawek umożliwi pozytywną ocenę wniosku. Na podstawie rekomendacji Wnioskodawca będzie miał prawo do dodatkowej korekty wniosku (w terminie 3 dni kalendarzowych).

Nowy tryb oceny oraz odświeżony kształt kryteriów zakładają również znacząco szerszy zakres poprawy wniosku w trakcie oceny – Wnioskodawcy, od bieżącego konkursu, będą mogli skorygować na wniosek ekspertów oceniających znacząco więcej elementów w swojej pierwotnej aplikacji, dostosowując ją do oczekiwań komisji konkursowej. Dotyczyć to będzie również aspektów dotychczas niemodyfikowalnych.

Na co jeszcze trzeba uważać?

  • Zmiany w kryteriach oceny spowodowały dość istotne zmodyfikowanie wzoru wniosku o dofinansowanie (oraz instrukcji jego wypełnienia) – dokonano przesunięć w układzie treści, pojawiły się również zupełnie nowe sekcje w dokumentacji aplikacyjnej (np. sekcja Istota projektu)
  • Podobnie jak w poprzednich konkursach o dofinansowanie będą mogli się ubiegać wyłącznie Wnioskodawcy realizujący swoje projekty poza obszarem woj. mazowieckiego.
  • Zachowane zostały minimalne kwotowe progi wejścia do konkursu – wynoszą one 1 mln PLN w przypadku projektów realizowanych samodzielnie przez MŚP oraz 2 mln PLN w przypadku wszystkich pozostałych projektów
  • Delikatnie zmodyfikowano przewodnik kwalifikowalności – przykładowo koszty wynikające z umów o dzieło stanowią wg nowych zasad koszty wynagrodzeń (kategoria „W” w miejsce dotychczasowej kategorii „E”)
  • Ocena wniosków w danej rundzie trwać będzie do 90 dni – nie oznacza to jednak, że do czasu rozstrzygnięcia nie można prowadzić już prac projektowych przewidzianych w ramach aplikacji grantowej