Choć katalog dozwolonej działalności fundacji rodzinnej jest zamknięty i całkiem jasny (z drobnymi wyjątkami), to decydując się na podjęcie jakiejkolwiek działalności w tym zakresie należy zastanowić się czy organy podatkowe nie nabiorą podejrzeń co do dokonania jej w celu unikania opodatkowania. Przekonała się o tym jedna z fundacji rodzinnych, której odmówiono wydania interpretacji dot. skutków podatkowych nabycia obligacji korporacyjnych, z czym zgodził się WSA w Łodzi.

Jaki był plan?

Fundacja rodzinna zamierzała nabywać obligacje korporacyjne, w tym od spółek, których wspólnikiem jest fundator.

O co pytała fundacja?

Czy przychody z tytułu odsetek od obligacji będą zwolnione z CIT jako uzyskane w ramach dozwolonej działalności gospodarczej (art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o fundacji rodzinnej)?

Dlaczego Dyrektor KIS odmówił wydania interpretacji, a WSA w Łodzi się z nim zgodził?

Zdaniem, Dyrektora KIS taki schemat budzi uzasadnione podejrzenie, że jego głównym celem jest uzyskanie korzyści podatkowej. Fundacja rodzinna złożyła skargi na takie rozstrzygnięcia, jednak WSA w Łodzi[1] zgodził się z Dyrektorem KIS i oddalił skargi wskazując m.in., że:

  • odsetki i wydatki związane z emisją obligacji będą mogły zostać ujmowane w kosztach podatkowych spółki - emitenta, a fundator jako jej wspólnik będzie mógł mieć realny wpływ m.in. na wysokość odsetek i terminy ich spłaty (informacji tych nie podano we wniosku). W konsekwencji, w zależności od potrzeb, emitent będzie mógł wpływać na swój ostateczny wynik podatkowy,
  • takie działanie jest sprzeczne z ustawowym celem utworzenia fundacji rodzinnej, która powinna służyć, przede wszystkim, gromadzeniu majątku i ułatwieniu sukcesji, a nie wprowadzaniu podmiotu pośredniczącego w przekazywaniu środków pieniężnych ze spółki w postaci odsetek od obligacji,
  • w opisanych okolicznościach może dojść do jednokrotnego opodatkowania zysku spółki na etapie wypłaty świadczenia fundatorowi (15% CIT), zamiast dwuetapowego - na poziomie spółki – CIT-em, na poziomie udziałowca – PIT-em,
  • podobny schemat został przedstawiony przez Ministerstwo Finansów w ostrzeżeniu MF przed optymalizacją podatkową FIZ z wykorzystaniem obligacji, Nr 001/17 z 8 maja 2017 roku.

Czy nabywanie obligacji korporacyjnych przez fundacje rodzinne jest bezpieczne?

Analizując przywołane wyroki, można dojść do wniosku, że chcąc uniknąć zastosowania wobec siebie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, fundacje rodzinne powinny unikać nabywania obligacji korporacyjnych spółek, których wspólnikami są ich fundatorzy.

Omawiane orzeczenia zostały jednak wydane na gruncie konkretnego zdarzenia przyszłego, a jak wskazał WSA w Łodzi, we wniosku nie wskazano wszystkich niezbędnych informacji, które pozwalałyby na dokonanie jego ew. odmiennej oceny.

Należy zatem pamiętać, że głównym celem założenia fundacji rodzinnej powinno być uregulowanie kwestii sukcesyjnych oraz pomnażanie majątku rodzinnego, a nie optymalizacja podatkowa. Zatem decyzja o nabyciu składników majątku oraz podjęciu działalności inwestycyjnej przez fundację rodzinną powinna być starannie przeanalizowana i przemyślana, tak aby uniknąć potencjalnych problemów z organami podatkowymi. Jeśli potrzebowali by Państwo pomocy w tym zakresie - chętnie pomożemy.

[1] Wyrok WSA w Łodzi z 17 lipca 2024 r., sygn. I SA/Łd 313/24 oraz wyrok WSA w Łodzi z 24 lipca 2024 r., sygn. I SA/Łd 310/24

Zapoznaj się z pełną ofertą: Fundacja Rodzinna