Spółka zajmująca się działalnością deweloperską i zarządzaniem nieruchomościami, zwróciła się do Dyrektora KIS z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie możliwości dalszej amortyzacji wyburzanego budynku biurowego, na miejsce którego ma zostać wybudowany nowy środek trwały.

Jedną z budzących wątpliwości była kwestia czy w przypadku likwidacji starego, istniejącego już na działce budynku w celu wybudowania nowego biurowca, niezamortyzowana wartość netto wyburzanej nieruchomości będzie stanowiła wartość początkową nowego budynku. Spółka podkreślała, że będzie wykorzystywała nowy biurowiec w ramach prowadzonej działalności lub będzie stanowił on bezpośredni koszt związany ze sprzedażą, potrącalny w dacie jego zbycia – w przypadku ewentualnej sprzedaży nieruchomości w przyszłości.

Dyrektor KIS zakwestionował stanowisko spółki

Organ podatkowy wykluczył możliwość zaliczania straty (nieumorzonej części) dotyczącej starej nieruchomości do wartości początkowej nowego środka trwałego lub odpowiednio rozliczania jako koszt bezpośredni w przypadku jego zbycia. Uznał, że w tej sytuacji spółka zobowiązana jest zaliczyć nieumorzoną wartość likwidowanego budynku do kosztów uzyskania przychodów na zasadach ogólnych.

Podkreślił, że warunkiem zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów nieumorzonej wartości środka trwałego jest jego faktyczna likwidacja, którą dokumentuje się protokołem fizycznej likwidacji. Skoro w przypadku spółki likwidacja środka trwałego nie jest związana ze zmianą rodzaju działalności, to strata z tego tytułu, w wysokości nieumorzonej wartości środków trwałych, powinna stanowić w całości bezpośrednio i jednorazowo koszt uzyskania przychodów.

WSA i NSA twierdzą podobnie

Podatnik zaskarżył przedmiotową interpretację indywidualną. WSA w Warszawie nie zgodził się ze stanowiskiem spółki i oddalił skargę.

W uzasadnieniu sąd podkreślił, że niezamortyzowana wartość środka trwałego jest nierozerwalnie związana z amortyzacją istniejącego budynku, stanowi niejako jej "kontynuację" i jest związana z ostatecznym zakończeniem procesu amortyzacji środka trwałego, a ustawodawca uzależnił jej rozpoznanie w kosztach uzyskania przychodów od momentu likwidacji tego środka trwałego. Niezależnie więc od tego, czy nowy budynek przeznaczony będzie do sprzedaży, czy też będzie stanowił środek trwały, moment rozpoznania kosztu uzyskania przychodu będzie taki sam.

Podobnie wypowiedział się NSA, który oddalił skargę kasacyjną na powyższy wyrok. Zdaniem NSA, brzmienie przepisów dotyczących amortyzacji nie daje podstaw do rozliczenia nieumorzonej wartości środka trwałego poprzez włączenie jej do wartości początkowej nowego środka trwałego i jego przyszłą amortyzację. Sąd w pełni przychylił się do stanowiska sądu pierwszej instancji i organu podatkowego, podkreślając przy tym, że kwestia dotycząca straty w postaci nie w pełni umorzonych środków trwałych wiąże się nierozerwalnie z tym samym środkiem trwałym. Wobec tego, nieumorzona wartość starego budynku w sytuacji, gdy stary budynek był środkiem trwałym, a więc podlegał amortyzacji, stanowi wartość związaną tylko z  istniejącym środkiem trwałym. Ponadto potwierdził, że wartość niezamortyzowanych środków trwałych nie może być odnoszona jako element wartości początkowej nowego środka trwałego bądź w przypadku jego zbycia jako bezpośredni koszt związany ze sprzedażą tego nowego środka trwałego potrącalny w dacie jego sprzedaży.

Lipcowy wyrok może mieć szczególne znaczenie dla podmiotów, które nabywają nieruchomości z istniejącą zabudową z myślą o ich wyburzeniu i budowie nowej inwestycji. Gdyby takie zabudowania miały być przez pewien czas użytkowane i wprowadzone do rejestru środków trwałych, to zgodnie z wyrokiem, ich niezamortyzowana wartość powinna być traktowana jako koszt bieżący i nie będzie mogła powiększać wartości nowej inwestycji. Jeżeli chcemy więc, aby wartość budynków/budowli – które w przyszłości mają zostać wyburzone – wchodziła w wartość początkową nowego budynku, to po nabyciu zabudowania nie powinny być wprowadzane do rejestru środków trwałych.