Na wtorkowym posiedzeniu Rady ds. Gospodarczych i Finansowych (ECOFIN) Państwa Członkowskie UE przyjęły tzw. podejście ogólne dotyczące projektu zmian do Dyrektywy VAT w zakresie stawek VAT. Oznacza to polityczne uzgodnienie przez Radę stanowiska wobec projektu zmian do Dyrektywy VAT przedstawionego przez Komisję Europejską (KE). Jednak zanim przejdziemy do szczegółów, co dokładnie uzgodniono w przedmiotowym zakresie…

… trochę historii

W styczniu 2018 r. KE wystąpiła z wnioskiem legislacyjnym zmieniającym Dyrektywę VAT w zakresie stawek VAT. Generalne założenia reformy ukierunkowane były na stworzenie ujednoliconych, mniej restrykcyjnych zasad stosowania stawek obniżonych przez Państwa Członkowskie. Według przedstawionego wówczas projektu aktualny załącznik nr III do Dyrektywy VAT (zawierający listę świadczeń, które mogą zostać objęte preferencyjną stawką podatku) miałby zostać zastąpiony wykazem towarów i usług, do których nie można stosować stawek obniżonych. W toku prac w organach przygotowawczych Rady, po poprawkach Parlamentu Europejskiego (PE) i uzyskaniu opinii Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, po blisko 4 latach wypracowano tekst zmian do Dyrektywy VAT, który znalazł polityczne poparcie wszystkich stron w Radzie.

Co uzgodniono?

Uzgodnione regulacje zakładają większą elastyczność i swobodę Państw Członkowskich w zakresie stosowania stawek obniżonych. Państwa Członkowskie będą mogły stosować stawkę na poziomie co najmniej 5% do maksymalnie 24 pozycji wskazanych w załączniku nr III do Dyrektywy VAT. Będą też uprawnione do stosowania stawki niższej niż 5% oraz 0% (zwolnienie z prawem do odliczenia), ale tylko do maksymalnie 7 pozycji z wykazu zawartego w załączniku nr III do Dyrektywy. Ta nadzwyczajna preferencja będzie mogła dotyczyć towarów i usług uznawanych za zaspokające podstawowe potrzeby, tj. związanych m.in. z dostawą środków spożywczych, wody, produktów leczniczych, produktów farmaceutycznych, produktów zdrowotnych i higienicznych, z transportem osób i niektórymi  przedmiotami kultury (książki, gazety i czasopisma). Wbrew pierwotnym planom, sam załącznik nr III do Dyrektywy VAT pozostał jednak pozytywnym wykazem towarów i usług, do których można stosować stawki obniżone, choć istotnie zmodyfikowanym i rozszerzonym w porównaniu ze stanem obecnym. Uzupełniono go m.in. o odzież i obuwie dziecięce, określone rodzaje energii czy rowery.

Co dalej?

Uzgodnienia poczynione w ramach ECOFIN-u stanowią wstęp do wypracowania finalnych zmian do Dyrektywy VAT. Kolejnym punktem w ramach ścieżki legislacyjnej jest bowiem opinia PE, a następne formalne przyjęcie aktu zmieniającego przez Radę.

Po formalnym przyjęciu ww. zmian do Dyrektywy VAT powinny one zostać  transponowane przez Państwa Członkowskie do końca 2024 roku.

W jakim zakresie Polska skorzysta z nowych uprawnień przyznanym Państwom Członkowskim w zakresie stawek i w jaki sposób ukształtuje swój katalog towarów i usług objętych obniżonymi stawkami VAT? Czy oznacza to 0% stawkę VAT na żywność, ubranka dziecięce czy książki? Z niecierpliwością czekamy  na odpowiedzi w przedmiotowym zakresie.

 

Źródło:

  1. Wniosek Dyrektywa Rady zmieniająca dyrektywę 2006/112/WE w zakresie stawek podatku od wartości dodanej z 18 stycznia 2018 r., COM (2018) 20 final;
  2. Wniosek dotyczący DYREKTYWY RADY zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w zakresie stawek podatku od wartości dodanej – Podejście ogólne z 7 grudnia 2021 r., FISC 237 ECOFIN 1214.