Otrzymana przez gminę dotacja na stworzenie kompleksowej usługi oczyszczania ścieków ma charakter zakupowy, niewpływający na ostateczną cenę oferowanej usługi – orzekł NSA[1]. Pozwala to klasyfikować ją jako dotację, od której nie ma obowiązku odprowadzania VAT.

Sprawa rozstrzygnięta przez NSA dotyczyła inwestycji, w zakres której wchodziła budowa oraz montaż  przydomowych oczyszczalni ścieków (POŚ) przy nieruchomościach zlokalizowanych w mniej zurbanizowanych częściach gminy. Projekt zakładał finansowanie z wpłat dokonywanych przez właścicieli nieruchomości oraz ze środków unijnych, których łączna wartość stanowiła 75% poniesionych kosztów kwalifikowanych w wartości netto.

Gmina powzięła wątpliwość, co do opodatkowania otrzymanych na ten cel funduszy z UE. Składając wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przyjęła stanowisko, że od kwoty dofinansowania nie powstanie obowiązek rozliczenia VAT. Niemniej jednak, organ podatkowy przyjął odmienne stanowisko. DIS w Łodzi wskazał, że otrzymane środki mają bezpośredni wpływ na cenę oferowanych usług w ramach realizowanego projektu, co pozwala klasyfikować je jako należność za opodatkowane VAT świadczenie usług. Interpretację zaskarżono. WSA nie dopatrzył się naruszenia prawa po stronie fiskusa i oddalił skargę gminy.

Ostatecznego rozstrzygnięcia podjął się NSA, który uchylił wyrok WSA oraz interpretację. Uznał, że twierdzenie, iż otrzymana przez gminę na pokrycie kosztów inwestycji dotacja stanowi jednocześnie zapłatę za usługę oraz dofinansowanie ma bezwzględny oraz bezpośredni wpływ na cenę świadczonych usług jest nieuzasadnione. Zdaniem NSA, organ podatkowy nadinterpretował treść wniosku gminy stwierdzając, że w jego opinii przekazane dla gminy środki finansowe stanowią dofinansowanie do konkretnej instalacji dla danego mieszkańca i będą mogły zostać wykorzystane tylko i wyłącznie na określone działanie. Zdaniem NSA, trafnie gmina podniosła, że sporne dofinansowanie nie jest dopłatą do ceny oferowanych przez nią usług. Stanowi bowiem finansowanie ogólne przeznaczone na pokrycie kosztów związanych z realizacją projektu.

Stanowisko NSA ma duże znaczenie w kontekście licznych sporów dotyczących dotacji pozyskiwanych przez JST celem realizacji projektów, których efekty są przeznaczone dla ogółu ich mieszkańców. Do tej pory pojawiały się liczne bowiem opinie, w myśl których mamy do czynienia z dotacją stanowiącą dopłatę do ceny za realizację określonej usługi. W przedstawionym orzeczeniu NSA, zasadnicze znaczenie ma kwestia efektów projektu, które ostatecznie będą wykorzystywane bezpośrednio przez ogół mieszkańców gminy. Sąd porzucił podejście, zgodnie z którym, skoro gmina dofinansowuje określonego właściciela nieruchomości to wyłącznie on może być uznany za beneficjenta projektu. Takie spojrzenie na dotacje, wydaje się mieć uzasadnienie jeżeli chodzi o działalność gmin. Niemniej jednak, czas pokaże, czy i organy podatkowe zmienią swoje dość wąskie postrzeganie dofinansowania udzielanego przez JST. Warto śledzić ewentualną zmianę praktyki, chociażby w kwestii odliczenia VAT, czy określenia kosztów kwalifikowalnych danego projektu i jego rozliczenia z podmiotem finansującym.

[1]Wyrok NSA z dnia 24 czerwca 2020 r,. I FSK 74/18;

[1]Wyrok NSA z dnia 24 czerwca 2020 r,. I FSK 74/18;