Opodatkowanie jogurtów dzisiaj: więcej dodatków – więcej VAT

Na gruncie obecnej matrycy stawek VAT, opodatkowanie jogurtów budzi dużo kontrowersji. W początkowych latach jej obowiązywania organy statystyczne wszystkie tego rodzaju produkty klasyfikowały do grupowania PKWiU 10.5 „Wyroby mleczarskie”, uprawniającego do stosowania 5% stawki VAT.

Jednakże, biorąc pod uwagę powiązanie PKWiU i CN, a także uwzględniając rozporządzenia klasyfikacyjne Komisji UE (wydane na gruncie CN) – z biegiem czasu polskie organy statystyczne zaczęły zmieniać wydane opinie klasyfikacyjne, wskazując, iż m.in. jogurty z dodatkiem ziaren powinny być klasyfikowane w PKWiU 10.89.19.0 „Pozostałe różne artykuły spożywcze, gdzie indziej niesklasyfikowane” – przesądzającego o zastosowaniu stawki VAT 8%.

Warto odnotować, iż powiązanie PKWiU i CN – mogło być również wykorzystane przez podatników – z uwagi bowiem na zasady klasyfikowania zestawów na gruncie CN, w stosunku do części jogurtów z ziarnami (w niektórych typach jogurtów) udało się obronić 5% stawkę VAT.

Zmiany systemowe, a nie doraźne

Poza koniecznością zmian w zakresie towarów korzystających z obniżonych stawek VAT, przykład jogurtów z dodatkiem ziaren w jasny sposób pokazuje potrzebę przeformułowania systemu stawek VAT – a przede wszystkim, potrzebę stworzenia instrumentu dającego podatnikowi formalną ochronę w zakresie ich stosowania.

Na powyższe potrzeby odpowiada nowa matryca stawek VAT – poza stworzeniem możliwości stosowania 5% stawki VAT dla jogurtów m.in. z dodatkiem ziaren (dział 19 CN), projekt wprowadza również instytucję Wiążącej Informacji Stawkowej, dokumentu mającego formalnie potwierdzać stosowaną przez podatnika klasyfikację i stawkę VAT.

Czy to koniec absurdów?

Warto przypomnieć, iż przed podwyższeniem stawki VAT udało się obronić również jogurty pitne z dodatkiem ziaren – klasyfikowane jako napoje. Zgodnie bowiem z obecnymi regulacjami 5% stawkę VAT można stosować również do napojów (PKWiU 11.07.19.0) zawierających tłuszcz mlekowy (z wyłączeniem napojów, przy przygotowywaniu których wykorzystywany jest napar z kawy lub herbaty).

Projektowane regulacje przewidują jednak zmianę w tym zakresie. Projektodawca rezygnuje bowiem z ogólnego wskazania napojów zawierających tłuszcz mlekowy, przewidując możliwość stosowania 5% stawki VAT do napojów (CN 2202) stanowiących konkretnie: jogurty, maślanki, kefiry, mleko (z wyłączeniem produktów zawierających kawę oraz jej ekstrakty, esencje lub koncentraty).

Takie unormowanie pociąga za sobą szereg wątpliwości. Po pierwsze – nowa matryca nie eliminuje niekonsekwencji w opodatkowaniu jogurtów z dodatkiem kawy. Otóż jogurt niebędący napojem, zawierający dodatek kawy, co do zasady będzie mógł nadal korzystać z 5% stawki VAT. Natomiast – zarówno według obecnych regulacji, jak i zgodnie z nową matrycą – jogurt pitny z dodatkiem kawy podlegać będzie opodatkowaniu 23% stawką VAT.

Czym jest jogurt, maślanka, kefir, mleko?

Dodatkowo, podatnicy dotychczas korzystający z 5% stawki VAT w oparciu o preferencję przewidzianą dla napojów z dodatkiem tłuszczu mlekowego będą musieli odpowiedzieć na pytanie, czy ich produkty stanowić będą jogurt, maślankę, kefir bądź mleko – tylko te produkty zostały bowiem wskazane w nowej matrycy stawek VAT.

Projektodawca nie wskazuje przy tym jak należy rozumieć te pojęcia – czy w tym zakresie należy odwołać się do Nomenklatury Scalonej, czy też regulacji sektorowych, a może do ogólnego charakteru danego wyrobu?

Nie jest zatem do końca jasne, jaka stawka będzie właściwa np. dla napojów mlecznych. Jak wyznaczyć granicę między napojem zawierającym mleko, a napojem wpisującym się w definicję mleka – dla celów VAT? Czy z preferencji nadal będą mogły korzystać napoje mleczne z dodatkiem tłuszczu roślinnego (obecnie przewiduje to wprost Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie stawek obniżonych)?

Wyższa stawka VAT na laktozę

Oceniając wpływ nowej matrycy na branżę mleczarską należy odnotować, iż PKWiU 10.5 – obecnie uprawniające do stosowania 5% stawki VAT – obejmuje również laktozę. Jednak na gruncie CN wyrób ten nie mieści się w dziale 04 CN (gdzie znajduje się większość wyrobów mleczarskich), tylko w dziale 17 CN – objętym 8% stawką VAT według nowej matrycy.

Czy powyższa zmiana jest efektem niedokładnego przełożenia PKWiU na CN w zakresie wyrobów mleczarskich, czy też niezaplanowanym zabiegiem mającym na celu zrównanie stawki VAT na każdy rodzaj cukru? – uzasadnienie projektu nie wyjaśnia tej kwestii.

A co z produkcją mleka?

Na marginesie warto zauważyć, że nie bez znaczenia dla branży mleczarskiej będą proponowane zmiany w zakresie opodatkowania produktów leczniczych weterynaryjnych – skutkujące zwiększeniem stawki z 8% na 23%.

Kwestia ta została szerzej omówiona w opublikowanym na naszym blogu wpisie Katarzyny Dąbkowskiej-Rybki.

Jeżeli powyższy temat jest dla Państwa interesujący – prosimy o kontakt. W Crido funkcjonuje dedykowany zespół ds. stawek VAT prowadzący zaawansowane analizy nowej matrycy stawek VAT na potrzeby przygotowania podatników do jej wdrożenia oraz w celu opracowania uwag do obecnego projektu ustawy. Chętnie udzielimy Państwu niezbędnego wsparcia w powyższym zakresie.

Zapraszamy również do pobrania darmowego raportu Crido podsumowującego obserwacje na ten temat – znajduje się on .

Dodatkowo, polecamy nasze opublikowane dotychczas komentarze, w których dzielimy się spostrzeżeniami nt. przygotowanej przez Ministerstwo Finansów matrycy: