Modyfikację reguł odpowiedzialności solidarnej inwestora w procesie budowlanym przewiduje ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności z projektami aktów wykonawczych uchwalona przez Sejm pod koniec zeszłego tygodnia („Ustawa”).

Ustawa przygotowana przez Prezesa Rady Ministrów przewiduje nowelizację art. 647 [1] Kodeksu Cywilnego, wprowadzając istotne zmiany w zakresie solidarnej odpowiedzialności inwestora i wykonawców za wynagrodzenie należne podwykonawcy.

Zdaniem twórców Ustawy, treść art. 647 [1] Kodeksu Cywilnego w obecnej formie prowadzi do wielu problemów praktycznych podnoszonych zarówno przez doktrynę jak i orzecznictwo. W obecnym stanie przepisy często implikują zbyt szeroką odpowiedzialność inwestora, obciążając go odpowiedzialnością za wynagrodzenie podwykonawców bez względu czy wiedział o zakresie robót przekazanych do wykonania podwykonawcy przez wykonawcę.

Twórcy Ustawy wychodząc naprzeciw problemom związanym z określeniem zakresu solidarnej odpowiedzialności inwestora i wykonawcy, proponują wprowadzenie szeregu zmian, skupiających się na doprecyzowaniu tej kwestii.

W pierwszej kolejności zmiany zakładają, że za moment aktualizacji solidarnej odpowiedzialności inwestora z wykonawcą za zapłatę wynagrodzenia należnego podwykonawcy będzie uznawany moment doręczenia inwestorowi zgłoszenia przez wykonawcę szczegółowego zakresu robót, które mają zostać wykonane przez podwykonawców. Nowelizacja zakłada przy tym, że zgłoszenie takie powinno nastąpić w formie pisemnej pod rygorem nieważności, zaś inwestor będzie miał prawo do wniesienia w terminie 30 dni od doręczenia zgłoszenia, w tej samej formie sprzeciwu wobec wykonywania danych robót przez podwykonawcę.

Zgłoszenie, o którym mowa wyżej nie będzie jednak wymagane, jeżeli inwestor i wykonawca określą w umowie, zawartej w formie pisemnej pod rygorem nieważności, szczegółowy zakres robót budowlanych wykonywanych za pomocą oznaczonego podwykonawcy.
Ustawa zakłada jednocześnie, że odpowiedzialność inwestora za zapłatę podwykonawcy wynagrodzenia ograniczać powinna się do wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy za dane roboty, określonego czy to umową czy zgłoszeniem wykonawcy wobec inwestora.

Regulacje dotyczące odpowiedzialności inwestora i wykonawcy za zapłatę wynagrodzenia z tytułu robót wykonanych przez podwykonawcę będą miały zastosowanie także do relacji inwestora, wykonawcy i podwykonawcy z dalszymi podwykonawcami.

Należy zauważyć, że w Sejmie procedowany był równolegle inny projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks Cywilny, w swoich założeniach również skupiający się na ograniczeniu solidarnej odpowiedzialności inwestora oraz wykonawcy. O założeniach projektu pisaliśmy we wcześniejszym flashu. Na ten moment, do projektu nowelizacji wpłynęło stanowisko rządu, zgodnie z którym, z uwagi na szerszy zakres zmian objętych opisywaną w niniejszym flashu Ustawą, wcześniejszy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks Cywilny traci rację bytu.

Zgodnie z Ustawą zmiany dotyczące solidarnej odpowiedzialności inwestora i wykonawcy wejdą w życie 1 czerwca 2017 r. Na ten moment Ustawa została skierowana do Senatu.