W celu zbudowania silnej pozycji rynkowej małe i średnie firmy podejmują szereg działań biznesowych, istotnych z punktu widzenia bieżącego rozwoju. Jedną ze strategii, możliwych do zastosowania przez spółkę, jest utworzenie oferty produktowej w oparciu o innowacje. Pójście w tym kierunku oznacza dla przedsiębiorcy przeprowadzenie własnych prac naukowych lub zakup takiej usługi od wyspecjalizowanych podmiotów. Często dla firm MŚP podjęcie tego rodzaju działań jest złożonym i skomplikowanym przedsięwzięciem. Wiąże się z zaangażowaniem kadry do realizacji badań, a także oznacza konieczność poniesienia kosztów, nie tylko związanych bezpośrednio z pracami B+R, ale również z przygotowaniem rozwiązania do wdrożenia na rynek (prawa do wynalazku czy też design produktu). Przedsiębiorstwom MŚP z pomocą przychodzą fundusze unijne.

Nowe znaczy lepsze

Realizacja projektu B+R

lub sfinansowanie usługi zewnętrznej polegającej na opracowaniu nowego rozwiązania oznacza niejednokrotnie zaangażowanie dużego udziału środków własnych. Nie dziwi więc, że firmy poszukują wsparcia z różnych źródeł, np. ze strony prywatnych inwestorów lub publicznych środków pomocowych.

W przypadku realizacji projektu B+R, jednym z najpopularniejszych instrumentów bezzwrotnego wsparcia jest horyzontalne działanie programu Inteligentny Rozwój – „Szybka Ścieżka”, w którym możliwe jest ubieganie się o dofinansowanie do 80% kosztów kwalifikowanych, nabory podzielone są na rundy, a ostatni dzień konkursu w 2018 r. przypada na 14 grudnia.

Jeżeli jednak firma nie przewiduje prowadzenia własnej działalności naukowo-badawczej, a zamiast tego uwzględnia współpracę z podmiotami naukowymi, to warto rozważyć zlecenie opracowania nowatorskich rozwiązań. Na tego typu działania możliwe jest otrzymanie wsparcia finansowego BONÓW NA INNOWACJE (I etap).

Jest to instrument szczególnie przyjazny dla firm, które po raz pierwszy korzystają z dotacji, z dwóch względów. Po pierwsze: krótki czas trwania oceny. Instytucja dokonuje oceny projektów w ciągu 60 dni, liczonych od dnia zakończeniu naboru w danej rundzie, a w praktyce wnioskodawcy otrzymują decyzje jeszcze szybciej. Dla małych graczy jest to istotne ze względu na ograniczone możliwości finansowe. Pomimo tego, że poszczególne wydatki mogą być kwalifikowane już po złożeniu wniosku o dofinansowanie, wiele spółek warunkuje realizację danego projektu otrzymanym dofinansowaniem. Dzięki szybkiej ocenie, przedsiębiorcy mogą rozpocząć realizację swojego przedsięwzięcia krótko po złożeniu wniosku o dofinansowanie, jeżeli decyzja instytucji będzie pozytywna. Po drugie, jedynym kosztem kwalifikowanym jest koszt związany z zakupem usługi i w efekcie rozliczenie projektu jest bardzo przystępne. Dla firm stawiających pierwsze kroki w projektach współfinansowanych ze środków publicznych jest to świetne przygotowanie do realizacji kolejnych działań, bardziej złożonych pod kątem rozliczania.

2.3.2 Bony na innowacje ETAP 1

Nabór: 22 marca – 22 listopada 2018 r.

Na co: zakup od wykonawcy usługi polegającej na opracowaniu nowego lub znacząco ulepszonego wyrobu, usługi, technologii lub nowego projektu wzorniczego.

Katalog wykonawców: jednostki naukowe, spółki celowe uczelni, centra transferu technologii uczelni, przedsiębiorcy posiadający status centrum badawczo-rozwojowego, akredytowane laboratoria.

Budżet: 6,8 mln zł (województwo mazowieckie) / 63 mln zł (pozostałe województwa)

Koszty kwalifikowane: 60 tys. zł (minimalne) / 400 tys. zł (maksymalne)

Pomoc de minimis

Po nitce do kłębka

Firmy powinny pamiętać, że aby zostać okrzykniętym mianem innowatora na rynku, potrzebne jest podjęcie najwyższej jakości działań na każdym etapie tworzenia nowości produktowej. Zanim rezultat prac badawczych, czy to zrealizowanych samodzielnie czy przez podmiot zewnętrzny, zostanie wdrożony na rynek, przedsiębiorca powinien pomyśleć m.in. o aspekcie technologicznym (np. czy posiada prawa do procesu wytwarzania danego rozwiązania) oraz o zewnętrznych atrybutach produktu (np. czy konieczne będzie wykonanie projektu wzorniczego).

Jeżeli do skutecznej komercjalizacji konieczny będzie transfer technologii, warto skorzystać ze wsparcia w projekcie Sieć Otwartych Innowacji, który umożliwia współfinansowanie działań doradczych związanych z przeprowadzeniem transakcji (do 85% kosztów kwalifikowanych), jak i działań bezpośrednio związanych z nabyciem technologii (do 70% kosztów kwalifikowanych). Pod koniec lipca Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości uruchomiła nabory wniosków na obydwa rodzaje projektów. O możliwościach i zaletach tego narzędzia pisaliśmy tutaj. Z kolei nabór wniosków o grant na zakup lub uzyskanie licencji do technologii rozpoczął się 29 czerwca 2018 r. Więcej informacji znajdziesz również na naszym blogu, tutaj.

Istotnym aspektem dla przedsiębiorcy są również zewnętrzne atrybuty produktu. Jeżeli opracowane rozwiązanie wymaga projektu wzorniczego, należy rozważyć ubieganie się o dofinansowanie w ramach instrumentu DESIGN DLA PRZEDSIĘBIORCÓW. Dzięki realizacji takiego projektu, na które możliwe jest uzyskanie dofinansowania nawet do 1,125 mln zł, planowany do wdrożenia na rynek produkt stanie się bardziej atrakcyjny dla większego grona odbiorców i przyniesie firmie większy zysk.

2.3.5 Design dla przedsiębiorców

Nabór: 3 lipca – 31 października 2018 r.

Na co: wsparcie udzielane MŚP (z wyłączeniem przedsiębiorców z Makroregionu Polski Wschodniej) na realizację projektów, których celem jest rozwój przedsiębiorstwa-wnioskodawcy poprzez opracowanie nowego projektu wzorniczego, dzięki któremu wdrożony zostanie nowy lub znacząco ulepszony produkt (wyrób lub usługa)

Budżet: 70 mln zł

Koszty kwalifikowane: 60 tys. zł (minimalne) / 500 tys. zł (maksymalne)

Komercyjny sukces innowacji

Bardzo ważną rolę w dzisiejszym świecie biznesu i innowacji odgrywa dziedzina prawa własności intelektualnej. Każdy przedsiębiorca dążący do wprowadzenia na rynek nowego rozwiązania, powinien zadbać, aby:

  1. nie istniały bariery do komercjalizacji wynikające z praw ochronnych innych podmiotów.
  2. przed pierwszym wdrożeniem zapewniona została właściwa ochrona przedmiotu komercjalizacji.

W Polsce wciąż najbardziej popularną strategią ochrony własności intelektualnej jest tajemnica przedsiębiorstwa. Choć w niektórych przypadkach rozwiązanie to sprawdza się właściwie, dla większości wiąże się ono z dużym ryzykiem niepożądanego wycieku informacji poza spółkę i poniesienie ogromnych strat finansowych związanych ze spadkiem sprzedaży (pojawienie się na rynku produktów o tożsamych lub zbliżonych funkcjonalnościach). Przyznanie patentu na zgłoszony wynalazek daje przedsiębiorcy prawo do wyłącznego korzystania z tego wynalazku w sposób zarobkowy. Firma może jako jedyna komercjalizować dany produkt lub technologię na rynkach, na których działa ochrona, przez co zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia sukcesu rynkowego i osiągnięcia zaplanowanych zysków z inwestycji.

Kluczowym programem, polegającym na dofinansowaniu działań prowadzących do objęcia wynalazków ochroną patentową na rynkach zagranicznych jest OCHRONA WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ. W ramach niego przedsiębiorcy mogą ubiegać się o dotację w wysokości do 500 tys. zł m.in. na usługi pełnomocnika zawodowego, tłumaczenia dokumentów patentowych oraz opłat urzędowych. Instrument nie obejmuje zgłoszenia wynalazku do Urzędu Patentowego RP w celu uzyskania ochrony wyłącznie na terytorium Polski.

2.3.4 Ochrona własności przemysłowej

Nabór: 6 marca – 29 listopada 2018 r.

Na co: wsparcie udzielane będzie MŚP na pokrycie kosztów związanych z uzyskaniem i realizacją ochrony praw własności przemysłowej

Budżet: 50 mln zł

Koszty kwalifikowane: 10 tys. zł (minimalne) / 1 mln zł (maksymalne)

Koszty kwalifikowane: 10 tys. zł (minimalne) / 1 mln zł (maksymalne)

Czas na inwestycje

Proces wdrożenia rozwiązania na rynek to również konkretne wydatki, w szczególności na zakup maszyn i urządzeń, czy też wartości niematerialnych i prawnych. Jeżeli przedmiotem komercjalizacji będą rozwiązania opracowane uprzednio przez podmiot naukowy w ramach pierwszego etapu BONÓW NA INNOWACJE, firma może ubiegać się o wsparcie na działania inwestycyjne w wysokości nawet do 560 tys. zł w ramach drugiego etapu tego instrumentu.

2.3.2 Bony na innowacje ETAP 2

Nabór: 17 kwietnia 2018 – 4 stycznia 2019 r.

Na co: realizacja inwestycji początkowej związanej z wdrożeniem w przedsiębiorstwie wnioskodawcy innowacji technologicznej (produktowej lub procesowej) będącej przedmiotem opracowania w ramach I etapu poddziałania 2.3.2 POIR.

Budżet: 70 mln zł

Koszty kwalifikowane: 800 tys. zł (maksymalne)

Podsumowując, przedsiębiorstwa MŚP poszukujący źródeł finansowania inwestycji i działań rozwojowych zdają sobie sprawę z różnorodności oraz mnogości potencjalnych źródeł wsparcia w postaci dotacji. Czym innym jest jednak ubieganie się o dofinansowanie na jedno i konkretne, zaplanowane przez firmę przedsięwzięcie, a czym innym – budowa strategii rozwoju innowacyjnego przedsiębiorstwa, skupiająca się na dywersyfikacji źródeł finansowania. Odpowiednio wczesne zaplanowanie poszczególnych kroków, pozwoli małym i średnim firmom na skorzystanie z maksymalnie wielu możliwości dotacyjnych, a tym samym wpłynie na wyniki finansowe spółki oraz wzmocnienie jej pozycji na tle konkurencji.