Kiedy przeszliśmy przez etap określenia przedmiotu wyceny, etap oceny jego sytuacji prawnej i mamy już wybraną metodologię wyceny aktywa niematerialnego, przed nami szereg trudnych decyzji co do założeń zastosowanych w wycenie – w szczególności trudnych, jeżeli wybierzemy jedną z metod dochodowych wyceny i chcemy być w stanie uzasadnić przyjęte założenia.

Założenia rynkowe w wycenie

Kluczowe elementy wyceny dochodowej aktywów niematerialnych opierają się na specyficznych założeniach dotyczących przychodów i rentowności działalności związanej z aktywem – oczywiście im większe ich umocowanie „w rynku”, tym lepiej. Jest jednak przynajmniej kilka założeń bazujących na benchmarkach rynkowych – między innymi stopa dyskontowa, czy stawka należności licencyjnej.

Podstawowym problemem z wycenami opartymi o stawkę należności licencyjnej jest nieodpowiedni benchmark stawki rynkowej. Często z uwagi na brak odpowiednich danych rynkowych, błędnie przyjmuje się przykładowo w wycenach znaków towarowych w branży B2B stawki opłat na poziomach charakterystycznych dla branży B2C, w której znak towarowy ma zupełnie inne znaczenie. Jednym z pomysłów na rozwiązanie problemów z brakiem odpowiednich danych rynkowych jest skorygowanie rynkowych stawek opłat, aby odnieść je do specyfiki przedmiotu wyceny. Ponadto sama sytuacja prawna lub własnościowa aktywa niematerialnego, a także plany związane z wykorzystaniem aktywa w przyszłości mogą stanowić podstawę do korekty stawki.

Stopa dyskontowa wykorzystywana w wycenie aktywa niematerialnego jest często tą samą stopą, która służy do wyceny spółki, a więc jej kosztem kapitału. Warto przy tym pamiętać, że koszt kapitału spółki odzwierciedla ryzyko zarówno aktywów trwałych, jak i niematerialnych. Należy zakładać, że większość aktywów niematerialnych jest co do zasady bardziej ryzykowna niż aktywa trwałe, stąd oczekiwana stopa zwrotu z tego rodzaju aktywów będzie co do zasady wyższa niż koszt kapitału spółki.

Podsumowanie

Powyżej zostały wskazane tylko nieliczne problematyczne aspekty w obszarze metodologii wyceny aktywów niematerialnych. Szereg innych kwestii, takich jak długość okresu prognoz, czy adekwatny udział aktywa niematerialnego w zysku całego przedsiębiorstwa, może stanowić wyzwanie i wymaga często szerszego uzasadnienia.