1 lutego 2016 r. weszła w życie ustawa z dnia 15 stycznia 2016 r. o podatku od niektórych instytucji finansowych (Dz.U. z 2016 r. poz. 68), potocznie zwana ustawą o podatku bankowym (dalej: „ustawa”). Przepisy ustawy budziły wątpliwości, zwłaszcza odnośnie możliwości objęcia zakresem zastosowania ustawy przedsiębiorstwa udzielające pożyczek swoim pracownikom (pisaliśmy o tej kwestii we wpisie: Ciężki przemysł największym płatnikiem podatku bankowego?).

Aby wyjaśnić wątpliwości interpretacyjne, 3 marca 2016 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną (sygn. PK1.8201.1.2016) dotyczącą podatku bankowego.

Interpretacja porusza kwestie:

  • sposobu określenia podstawy opodatkowania,
  • definicji podatnika,
  • ustalania powiązań między podatnikami będącymi zakładami ubezpieczeń lub zakładami reasekuracji,
  • ustalania powiązań między podatnikami będącymi instytucjami pożyczkowymi.

Odnosząc się do kwestii sposobu określenia podstawy opodatkowania, Minister Finansów wskazał, zgodnie z art. 5 ust. 1–3 ustawy, że podstawą opodatkowania jest nadwyżka sumy wartości aktywów podatnika, wynikająca z zestawienia obrotów i sald, ustalonego na ostatni dzień miesiąca na podstawie zapisów na kontach księgi głównej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r. poz. 330, z późn. zm.) lub standardami rachunkowości stosowanymi przez podatnika na podstawie art. 2 ust. 3 tej ustawy – ponad wartości wskazane w ustawie dla poszczególnych jednostek. Minister Finansów stwierdził, że zestawienie będzie zawierało obroty i salda poszczególnych kont składników aktywów oraz kont je korygujących, powstałych z pionowego podziału tych kont aktywów (np. środki trwałe i umorzenie środków trwałych, należności i odpisy aktualizujące wartość należności/rezerwy). Dlatego też w ocenie Ministra Finansów, przy ustalaniu podstawy opodatkowania podatkiem bankowym powinny być uwzględnione wartości aktywów ustalone na podstawie sald wszystkich wspomnianych kont.

Minister Finansów wskazał, że intencją ustawodawcy nie było objęcie opodatkowaniem podatkiem bankowym przedsiębiorstw udzielających pożyczek własnym pracownikom. W efekcie, zdaniem Ministra Finansów, przedsiębiorstwa udzielające pożyczek pracownikom np. w ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych są wyłączone z kręgu podatników.

W odniesieniu do trzeciej ze wskazanych kwestii Minister Finansów stwierdził, że wątpliwości interpretacyjne mogą budzić występujące w przepisach ustawy określenia: podatnik zależny, współzależny pośrednio lub bezpośrednio oraz jak określać powiązania między nimi oraz jakie kryterium należy przyjąć by dany podatnik mógł prawidłowo określić podstawę opodatkowania. Minister Finansów uznał, że w tym zakresie zasadnym jest odwołanie się do ustawy o rachunkowości lub Międzynarodowych Standardów Rachunkowości. Zdaniem Ministra Finansów, w przepisach ustawy jest mowa o podatnikach zależnych lub współzależnych pośrednio lub bezpośrednio od jednego podmiotu lub grupy podmiotów powiązanych ze sobą, bez dolnego progu wielkości posiadanych udziałów, akcji lub głosów. W rezultacie, Minister Finansów stwierdził, że każde powiązanie kapitałowe między podatnikami będącymi zakładami ubezpieczeń lub zakładami reasekuracji powinno być uwzględniane przy określaniu powiązań, o których mowa w art. 5 ust. 2 zdanie 2 ustawy. Minister Finansów wskazał także, że w jego ocenie, zasadnym sposobem rozliczania tzw. kwoty wolnej od podatku między podmiotami, powiązanymi na podstawie w art. 5 ust. 2 zdanie 2 ustawy, jest rozwiązanie, zgodnie z którym kwota wolna od podatku powinna być przypisana i rozliczana pomiędzy tymi podmiotami proporcjonalnie do posiadanych przez nie aktywów, składających się na łączną podstawę opodatkowania, po uwzględnieniu proporcjonalnego udziału aktywów każdego z podatników w ogólnej kwocie aktywów do opodatkowania.

Odnośnie kwestii ustalenia powiązań między podatnikami będącymi instytucjami pożyczkowymi,
w ocenie Ministra Finansów, pozostają aktualne wyjaśnienia dotyczące zakładów ubezpieczeń lub zakładów reasekuracji, z uwagi na analogiczne brzmienie przepisów regulujących te kwestie.

Link do pełnej treści interpretacji:

http://www.mf.gov.pl/c/document_library/get_file?uuid=5e08f11e-c75c-4616-bc2d-8781953b6a2b&groupId=764034