Zgodnie z projektem ustawy o zmianie ustawy o VAT z 14 maja 2019 r., wprowadzającym obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności (MPP, split payment) dla określonych rodzajów towarów i usług, przepisy w tym zakresie miałyby wejść w życie z dniem 1 września br.

Mamy końcówkę maja. Do 6 czerwca 2019 r. będą trwały konsultacje publiczne. Czy i w jakim kształcie, a przede wszystkim kiedy, ustawa zostanie podpisana przez prezydenta? Biorąc pod uwagę, że wakacje za pasem – trudno przewidzieć.  Podatnikom może więc zostać naprawdę bardzo mało czasu od ogłoszenia ostatecznego brzmienia przepisów na przygotowania do obligatoryjnego split paymentu. A biorąc pod uwagę fakt, że przepisy w obecnym kształcie spowodują zapewne wiele uwag skierowanych do Ministerstwa Finansów w toku konsultacji społecznych - można się spodziewać, że ich brzmienie jeszcze się zmieni.

Dlaczego Ministerstwo Finansów nie wyciągnęło żadnych wniosków z wdrażania przepisów o dobrowolnym MPP? Wejście przepisów w tym zakresie miało miejsce niecały rok temu, bo z dniem 1 lipca 2018 r. A urzędnicy zdaje się zapomnieli z jakimi trudnościami musieli się wtedy zmagać podatnicy VAT. Termin wejścia w życie przepisów o dobrowolnym MPP był przesuwany kilkukrotnie. Lobbowały za tym przede wszystkim banki, które technicznie nie były na to przygotowane. Tym razem, na okoliczność wejścia w życie obligatoryjnego split paymentu, one będą już pewnie lepiej przygotowane. Ale czy podatnicy VAT też?

Mam niestety wątpliwości. Dlaczego? Bo jest wiele aspektów, które podczas przygotowania do obligatoryjnego split paymentu należy wziąć pod uwagę. I dotyczy to zarówno dostawców towarów i usług podlegających obowiązkowemu MPP, jak i ich nabywców. Należy to podkreślić, bo często umyka to w debacie publicznej, że obligatoryjny split payment na obie te grupy nakłada pewne obowiązki, a także potencjalne sankcje. Czasu na przygotowania będzie mało, a koszty z tym związane mogą okazać się wysokie.

Dostawcy muszą się zmierzyć przede wszystkim z zarządzaniem płynnością. Zwracam uwagę, że u odbiorcy płatności wartość podatku automatycznie zostanie zaksięgowana na rachunku VAT. Zatem w prognozowaniu przyszłych przychodów należy brać pod uwagę jedynie kwoty netto. W tym kontekście, trzeba się zastanowić czy wystarczające jest posiadanie jednego rachunku VAT kumulującego wpływy z VAT czy może warto założyć dodatkowe rachunki. Skala problemu zamrożonej gotówki na rachunku VAT będzie zależała przede wszystkim od harmonogramu wpływów i wydatków przedsiębiorstwa oraz od stawki VAT stosowanej przy zakupie materiałów czy usług versus stawki VAT, mającej zastosowanie przy sprzedaży produktów firmy. Jeśli tym odpowiednio nie zarządzimy (np. poprzez skrócenie terminu płatności za nasze faktury) możemy mieć problem z płynnością. A tym razem nie będzie możliwości negocjowania z nabywcą żeby nie dokonywał zapłaty z zastosowaniem split payment. Będzie musiał ją zrealizować w ten sposób pod groźbą sankcji.

Jakie kroki musi z kolei podjąć nabywca? Przede wszystkim powinien przygotować się na stosowanie MPP od strony technicznej i kadrowej. Aby stosować split payment, trzeba odpowiednio dostosować funkcjonujący w przedsiębiorstwie system finansowo-księgowy tak, aby dokonując przelewów w split payment „zasysały” się z niego odpowiednie dane z faktury do formatki przelewu. Ponadto, trzeba się przygotować na wyższe koszty bankowe i konieczność zatrudnienia dodatkowych osób obsługujących płatności. Teoretycznie, zgodnie z obecnym brzmieniem przepisów, tym razem, w przeciwieństwie do dobrowolnego MPP, będzie istniała możliwość zbiorczych przelewów. Zasada ta będzie prawdopodobnie funkcjonowała jedynie przy założeniu, że całość rozliczeń z danym kontrahentem będzie podlegała obligatoryjnemu MPP. W praktyce może się więc okazać, że przelewy będą musiały być wykonywane per faktura.

O tych i innych problemach związanych ze stosowaniem obligatoryjnego split paymentu w praktyce dowiecie się Państwo z naszego bloga. Niniejszy artykuł rozpoczyna cykl wpisów z komentarzami ekspertów CRIDO nt. ogłoszonego projektu ustawy. Będziemy je publikować codziennie od dziś, przynajmniej do końca konsultacji społecznych w tej sprawie. Zachęcamy do śledzenia wpisów.

Zobacz także: