NSA[1] orzekł - aby dokonać skutecznego przedłużenia terminu zwrotu VAT, postanowienie naczelnika urzędu skarbowego, rozstrzygające w tym zakresie musi zostać doręczone podatnikowi przed upływem terminu na zwrot podatku VAT.

W dniu 23 kwietnia 2018 r. NSA rozstrzygnął zagadnienie prawne: „czy w stanie prawnym obowiązującym w 2015 r. dla zachowania terminu do przedłużenia zwrotu różnicy podatku w celu zweryfikowania zasadności tego zwrotu, określonego w art. 87 ust. 2 ustawy o VAT[2], konieczne było przed upływem tego terminu doręczenie podatnikowi postanowienia naczelnika urzędu skarbowego przedłużającego termin, czy też wystarczyło jeśli przed upływem terminu do dokonania zwrotu to postanowienie zostało wydane (sporządzone i podpisane), ewentualnie, w przypadku doręczenia za pośrednictwem operatora pocztowego, także przekazane temu operatorowi w celu doręczenia?".

Przedstawiając ustne motywy swojego rozstrzygnięcia, na wstępie NSA podkreślił, że kwestią niebudzącą wątpliwości jest fakt, iż przedłużyć można tylko termin, który jeszcze nie upłynął.

NSA wskazał, że problem związany z rozpoznawanym zagadnieniem prawnym, dotyczy przede wszystkim wykładni przepisów Ordynacji podatkowej. W ocenie NSA przepis art. 87 ust. 2 i 6 ustawy o VAT obowiązujący w 2015 r., mówił ogólnie o możliwości przedłużenia terminu zwrotu podatku VAT, natomiast nie rozstrzygał w jaki sposób ten termin ma być liczony. Dlatego też w ocenie NSA, do postanowień w zakresie przedłużenia terminu zwrotu VAT, zastosowanie znajduje art. 212 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z jego brzmieniem - organ podatkowy związany jest swym rozstrzygnięciem od momentu jego doręczenia. W konsekwencji, NSA dokonując wykładni ww. przepisów, doszedł do przekonania, że w stanie prawnym obowiązującym w 2015 r., aby termin określony w art. 87 ust. 2 w zw. z ust. 6 ustawy o VAT, został skutecznie przedłużony, konieczne jest, żeby przed jego upływem, podatnikowi doręczono - postanowienie naczelnika urzędu skarbowego, przedłużające ten termin.

Uzasadniając ustnie motywy rozstrzygnięcia NSA, dalej wyjaśnił, że termin na zwrot podatku VAT rozpoczyna bieg od daty wpływu deklaracji VAT do urzędu skarbowego, nie zaś od daty, kiedy podatnik nada deklarację za pośrednictwem poczty. W związku z tym zgodnie z zasadą symetrii, istotne jest, aby Organ doręczył podatnikowi postanowienie przedłużające ten termin, przed jego upływem.

W ustnych motywach rozstrzygnięcia podkreślono także, że terminy określone w art. 87 ust. 2 i 6 ustawy o VAT są terminami prawa materialnego, a ich cechą charakterystyczną jest to, iż wygasają po ich upływie. Zatem nie ulega wątpliwości, że po upływie terminu do przedłużenia zwrotu, również wygasa prawo organów podatkowych do wydawania postanowienia przedłużającego termin zwrotu VAT.

Przedmiotowa Uchwała NSA niewątpliwie, wpłynie na sytuację wielu podatników. Bowiem zgodnie z omawianym rozstrzygnięciem Podatnik, któremu organ podatkowy doręczył postanowienie w przedmiocie przedłużenia po upływie terminu zwrotu, to w efekcie organ podatkowy nie ma podstaw do dalszego wstrzymywania zwrotu podatku VAT.

[1] Naczelny Sąd Administracyjny.

[2] Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.