Zmiana przepisów w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego, jaka miała miejsce z początkiem 2014 r., wciąż „wychodzi bokiem” przedsiębiorstwom budowlanym. Ministerstwo Finansów i polskie sądy twierdzą, że usługi budowlane są wykonane wtedy, kiedy zostanie wbita ostatnia łopata. Od tego faktu uzależniają moment rozliczenia VAT.

Przepisy w zakresie VAT w przypadku usług budowlanych, co do zasady, uzależniają obowiązek podatkowy od daty wystawienia faktury. Niemniej jednak, faktura musi być wystawiona w ciągu 30 dni od wykonania usługi (inaczej obowiązek podatkowy powstanie w dacie, w której faktura powinna była być wystawiona). I tu pojawia się zasadnicza trudność – jak zidentyfikować moment wykonania usługi w przypadku świadczeń tak złożonych i skomplikowanych, jak usługi budowlane.

Z dostępnego orzecznictwa wynika, że podatnicy próbują utożsamiać moment wykonania usługi budowlanej z wystawieniem przejściowego / ostatecznego świadectwa płatności. Organy podatkowe, a również sądy, obstają przy stanowisku, że usługa jest wykonana, kiedy kończą się faktyczne prace związane z tą usługą. Problem polega na tym, że często pomiędzy zejściem z budowy a wystawieniem PŚP / OŚP mija kilkadziesiąt dni. Dlatego, idąc tropem organów skarbowych czy sądów, zanim PŚP / OŚP zostanie wystawione (co jest podstawą do dokonania płatności), przedsiębiorstwo budowlane już musi rozpoznać obowiązek podatkowy w VAT, a może nawet musi zapłacić VAT należny (mimo, iż nabywca jeszcze nie jest zobowiązany do zapłaty za usługę).

Trochę szkoda, że organy i sądy idą na łatwiznę. Kontrakty budowlane i rozliczenia z tego tytułu są na tyle skomplikowane, że nie sposób ograniczyć wykonanie takiego kontraktu do zwykłego zejścia z budowy. Skoro VAT jest podatkiem mocno osadzonym w ekonomicznych aspektach transakcji, to może warto zastanowić się, kiedy tak naprawdę na nabywcę przechodzą ryzyka związane z daną usługą budowlaną i kiedy usługodawca przestaje dysponować efektem swojej pracy. Ciekawe, czy stanowisko organów i sądów byłoby równie jednoznaczne, gdyby usługi budowlane traktować analogicznie jak dostawę towarów i rozliczać VAT opierając się na momencie przeniesienia władztwa nad wytworem danej usługi budowlanej.

Więcej – wyrok WSA w Warszawie z dnia 30 lipca 2015 r., sygn. III SA/Wa 393/15

Interesuje Cię ten temat? Skontaktuj się z autorem artykułu.