W piątek, 17 marca br., Ministerstwo Finansów wydało długo oczekiwane objaśnienia dotyczące zmian w ustawie o VAT, jakie weszły w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. w odniesieniu do rozliczania niektórych usług budowlanych zgodnie z mechanizmem odwrotnego obciążenia.

Już od momentu pojawienia się projektu przepisów w tym zakresie pojawiały się wątpliwości dotyczące nie tylko tego, kiedy w praktyce, tj. zazwyczaj w szeregu zleceń, mechanizm reverse charge powinien mieć zastosowanie, lecz także podstawowych kwestii – np. jak rozumieć pojęcie „podwykonawcy”, którym posługuje się ustawodawca, ale go nie definiuje.

Broszura miała rozwiać te i inne wątpliwości podatników. Czy cel został osiągnięty?

Wydaje się, że nie. Broszura zawiera bowiem przede wszystkim przywołanie podstawy prawnej, opis mechanizmu odwrotnego obciążenia jako takiego, listę usług budowlanych podlegających mechanizmowi odwrotnego obciążenia, a więc w praktyce przywołanie treści załącznika nr 14 do ustawy o VAT, opis sposobu dokumentowania transakcji podlegających reverse charge, czy wreszcie przypomnienie, że z dniem 1 stycznia 2017 r. zmieniły się także przepisy w zakresie możliwości odliczenia VAT naliczonego w przypadku transakcji, w których to na nabywcy spoczywa obowiązek wykazania podatku należnego. Jest więc to raczej wiedza teoretyczna na temat rozliczania dla celów VAT transakcji opodatkowanych na zasadach szczególnych, niż odpowiedzi na pytania, na które czeka cała branża budowlana i „okołobudowlana”.

Broszura, co prawda zawiera  wyjaśnienia jak należy rozumieć pojęcie „podwykonawca”. W szczególności, sprecyzowane zostało, w tym również za pomocą przykładu, że każdy kolejny podatnik w szeregu zleceń wykonujący usługi na rzecz swojego zleceniodawcy staje się z perspektywy nowych przepisów ustawy o VAT podwykonawcą w stosunku do głównego wykonawcy, niezależnie od liczby wcześniejszych bądź dalszych podzleceń. Transakcja pomiędzy podwykonawcą i dalszym podwykonawcą będzie zatem rozliczana zgodnie z mechanizmem odwrotnego obciążenia. Jedynie transakcja pomiędzy inwestorem, a głównym wykonawcą będzie opodatkowana na zasadach ogólnych.

Ponadto, broszura zawiera na przykład wyjaśnienia w zakresie sposobu zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia do usług budowlanych realizowanych w ramach konsorcjów. Przedstawione zostały dwa przykłady praktyczne w opisem skutków w VAT w zależności od przyjętego sposobu rozliczania pomiędzy konsorcjantami. Na końcu wyjaśnień w tym zakresie możemy jednak przeczytać zastrzeżenie, że opisane schematy mają jedynie charakter przykładowy i w praktyce to podatnik powinien ocenić, w oparciu o analizę indywidualnej sytuacji, jak usługi wykonywane przez poszczególnych członków konsorcjum powinny być rozliczane dla celów VAT.

Broszura została zatem wydana, ale czy odpowiada na praktyczne wątpliwości? O tym w kolejnym wpisie na naszym blogu.


Interesuje Cię ten temat? Skontaktuj się z autorem artykułu.