O odroczeniu płatności odsetek od pożyczki pisaliśmy niedawno odnosząc się do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego (II FSK 3571/13). Dla przypomnienia, w przytoczonym wyroku stwierdzono, że podatnik rezygnując z określonego przysporzenia (tu: z otrzymywania regularnych płatności odsetek) z uwagi na zawieranie transakcji z podmiotem powiązanym, musi liczyć się z koniecznością oszacowania dochodów danego roku podatkowego z przepisów o cenach transferowych. A co jeśli pożyczkodawca pójdzie o krok dalej i odsetki, a nawet samą pożyczkę umorzy? Powyższa teza została także zawarta w wyroku dotyczącym umorzenia zobowiązań wynikających z udzielenia pożyczki między podmiotami powiązanymi.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (III SA/Wa 2900/15) został wydany w sprawie interpretacji indywidualnej podatnika dotyczącej konsekwencji umorzenia przez spółkę zobowiązań pożyczkowych powiązanego z nią pożyczkobiorcy (kapitału podstawowego wraz z odsetkami bądź samych odsetek) w zakresie powstania przychodu podatkowego. W interpretacji stwierdzono, że operacja umorzenia pożyczek / odsetek nie może być analizowana w oderwaniu od udzielenia pożyczek, gdyż zwolnienie z długu zmienia treść umowy pierwotnej – umowy pożyczki. Dyrektor Izby Skarbowej w zaskarżonej interpretacji zaznaczył jednak, że zastosowanie przepisów o doszacowaniu dochodu wystąpi pod warunkiem wystąpienia wszystkich trzech przesłanek, tj.: istnienia powiązania między podmiotami, ustalenia lub narzucenia, w wyniku istniejących powiązań, warunków transakcji różniących się od stosowanych przez podmioty niepowiązane oraz związanego z tym zaniżenia albo niewykazania dochodu.

WSA przyznał rację organowi podatkowemu oraz podkreślił, że przepisy art. 11 u.p.d.o.p. stanowią samodzielną podstawę do ustalania przez organy podatkowe niezrealizowanych dochodów podatników w drodze oszacowania. W rezultacie powyższego, „skoro można badać te cele transakcyjne na poziomie udzielenia pożyczek, to również można to czynić w przypadku umorzenia zobowiązań z umowy pożyczek, gdy jak słusznie organ wskazał, ma to umorzenie odzwierciedlenie w umowie pierwotnej.” Należy zatem mieć na uwadze, że w transakcjach z podmiotami powiązanymi ważne jest nie tylko, na jakich warunkach transakcja została pierwotnie zawarta, ale też jak będą się zmieniały jej warunki, a w szczególności jak transakcja zostanie zamknięta.

Co istotne, przytoczony wyrok nie kwestionuje umorzenia zobowiązań z tytułu udzielenia pożyczki w relacjach pomiędzy podmiotami powiązanymi jako takiego w świetle przepisów art. 11 u.p.d.o.p., a jedynie mówi, że zwolnienie z długu może być rozpatrywane w tym kontekście. Dla podatnika oznacza to tyle, że każda operacja zwolnienia z długu powinna być odzwierciedleniem zachowań występujących pomiędzy podmiotami niepowiązanymi, tj. racjonalnie uzasadniona np. szerszym kontekstem relacji biznesowych, oraz odpowiednio udokumentowana.

Interesuje Cię ten temat? Skontaktuj się z autorem artykułu.

Więcej informacji na temat cen transferowych na cenytransferowe.taxand.pl.