W przypadku przedłużenia terminu zwrotu VAT w związku z weryfikacją jego zasadności dokonywanego w ramach czynności sprawdzających, fiskus nie może wszcząć kontroli krzyżowej u kontrahentów podatnika – tak wynika z uchwały 7 sędziów NSA z dnia 24 października 2016 r. (sygn. akt I FPS 3/16).

Zgodnie ze stanem faktycznym będącym podstawą rozstrzygnięcia NSA, podatnik ponad trzy lata temu złożył deklaracje VAT-7 wykazując nadwyżkę podatku VAT naliczonego nad należnym i wnosząc o zwrot jej części na rachunek bankowy, a w pozostałym zakresie o przeniesienie na następny okres rozliczeniowy. Jednak organy podatkowe do dziś nie dokonały zwrotu, kilkakrotnie przedłużając jego termin i powołując się na konieczność weryfikacji jego zasadności w ramach czynności sprawdzających.

W związku ze wskazanymi czynnościami sprawdzającymi organy zwróciły się m.in. do niemieckiej oraz czeskiej administracji podatkowej w celu otrzymania informacji dotyczących transakcji zawartych przez podatnika z kontrahentami z tych państw (tzw. kontrola krzyżowa). Równocześnie wobec podatnika nie została wszczęta kontrola ani postępowanie podatkowe za sporny okres.

Takie działanie organów wzbudziło wątpliwości podatnika, który uznał, że w ramach czynności sprawdzających dokonywanych w związku z prowadzonym postępowaniem wyjaśniającym w przedmiocie zasadności wniosku o zwrot VAT, nie jest dopuszczalne analizowanie dokumentacji jego kontrahentów. Stanowisko podatnika potwierdził co prawda Wojewódzki Sąd Administracyjny, ale wyrok został zaskarżony przez Dyrektora Izby Skarbowej. Sprawa trafiła więc przed NSA, który uznał, że wskazane zagadnienie budzi poważne wątpliwości i zwrócił się do powiększonego składu 7 sędziów NSA o podjęcie uchwały w tym zakresie.

W uchwale NSA jednoznacznie potwierdził, że w przypadku sprawdzania zasadności zwrotu VAT, ustawodawca dopuścił możliwość prowadzenia kontroli krzyżowych jedynie w związku z prowadzonym u podatnika postępowaniem podatkowym lub kontrolą podatkową. Nie jest to natomiast możliwe w trakcie samych czynności sprawdzających.

Uchwała może mieć znaczenie nie tylko w kontekście zwrotu VAT. Jak wynika bowiem z uzasadnienia sądu, kontrole krzyżowe są niedopuszczalne w każdym przypadku, gdy organ prowadzi wobec podatnika czynności sprawdzające i nie wszczyna kontroli ani postępowania podatkowego.

Źródło: Uchwała NSA z 24 października 2016 r., sygn. akt I FPS 3/16.

Interesuje Cię ten temat? Skontaktuj się z autorem artykułu.