Marzec może okazać się przełomowym okresem dla traktowania relacji centrala-oddział w Polsce, a dla oddziałów świadczących usługi typu back office dla central / innych oddziałów z branży finansowej czy ubezpieczeń – oznacza szansę na polepszenia zakresu odliczanego VAT (historycznie i na przyszłość).

11 marca 2021 r. zapadł bowiem długo wyczekiwany wyrok TSUE C-812/19 (Danske Bank), dotyczący sposobu klasyfikacji w ramach UE świadczeń pomiędzy centralą firmy należącą do grupy VAT oraz jej oddziałem.

Trybunał uznał, iż obie jednostki organizacyjne to odrębni podatnicy dla potrzeb rozliczeń z tytułu VAT. Tym samym, TSUE podtrzymał tok rozumowania wyrażony w sprawie C-7/13 Skandia America (który dotyczył relacji z podmiotem spoza UE), o którym pialiśmy już na naszym blogu.

Centrale i oddziały zlokalizowane w Polsce na pewną będą mieć dylemat – co teraz z ich rozliczeniami, skoro w Polsce wciąż nie ma Grup VAT (choć Ministerstwo Finansów podjęło pierwsze prace w tym zakresie). MF milczy w tym temacie.

Natomiast w sprawie rozpatrywanej 18 marca 2021 r. przed NSA I FSK 2386/18, w której polski oddział realizował prace dla brytyjskiej centrali będącej członkiem Grupy VAT, Sąd zauważył, że „orzeczenie [w spr. Skandii – przyp. CRIDO] ma wpływ na podatkowe aspekty prowadzenia działalności również przez podatników zarejestrowanych na potrzeby podatku od towarów i usług w Polsce (…) w szczególności, gdy wnioskodawca wywodzi z prawa wspólnotowego korzystne dla siebie wnioski”. Tym samym, podejście organu automatycznie odrzucające tezy o możliwości realizowania świadczeń objętych VAT w relacji centrala-oddział zostało podważone.

Po marcowych orzeczeniach, organy podatkowe będą w końcu musiały odnieść się wprost to tez TSUE, a to z pewnością powinno być na bieżąco śledzone przez podmioty o podobnej strukturze organizacyjnej zarejestrowane w Polsce na VAT.

Czego dotyczyło postępowanie przed TSUE?

Sprawa dotyczyła pytania prejudycjalnego z jakim wystąpił szwedzki sąd, analizując skargę na otrzymaną interpretację prawa podatkowego Oddziału działającego w ramach Grupy Danske Bank w Szwecji z siedzibą główną (Head Office) w Danii.

W ramach działalności okołofinasowej, cała grupa Danske Bank korzystała z platformy informatycznej. Head office obciążała Oddział z tytułu korzystania z przedmiotowej platformy.

W związku z powyższym szwedzki Oddział wystąpił do krajowego organu podatkowego z zapytaniem, czy (i) należy traktować podmioty jako odrębnych podatników, a (ii) usługi świadczone przez Head Office na rzecz Oddziału stanowią w świetle szwedzkich regulacji świadczenie usług opodatkowane w Szwecji.

W wydanej interpretacji podatkowej, szwedzki organ podatkowy uznał Head Office i Oddział za niezależnych podatników VAT, a realizowane pomiędzy nimi świadczenia za świadczenie usług dla celów VAT. Nie zgodził się z tym podatnik.

Rozpatrujący ww. sprawę szwedzki sąd przedstawił TSUE następujące pytanie prejudycjalne:

Czy można przyjąć, że szwedzki oddział banku, którego zakład główny znajduje się w innym państwie członkowskim niż [Królestwo Szwecji], jest niezależnym podatnikiem, jeżeli zakład główny świadczy usługi na rzecz oddziału i przypisuje oddziałowi koszty z tytułu ich świadczenia, w sytuacji, gdy zakład główny należy do grupy VAT w innym państwie członkowskim, a oddział szwedzki nie należy do żadnej szwedzkiej grupy VAT?

Stanowisko TSUE

Wypowiadając się w przedmiocie ww. pytania TSUE, orzekł, iż:

Zakład główny spółki znajdujący się w danym państwie członkowskim, który należy do utworzonej grupy VAT, oraz oddział tej spółki, który ma siedzibę w innym państwie członkowskim, należy uznać za odrębnych podatników, gdy ów zakład główny świadczy na rzecz wspomnianego oddziału usługi, których koszty przypisuje temu oddziałowi.

W uzasadnieniu Trybunał wskazał, że świadczenie usług pomiędzy centralą znajdującą się w danym państwie członkowskim a jej oddziałem z innego państwa będzie podlegało opodatkowaniu, jeśli faktycznie kooperacja wiąże się w tym przypadku z wymianą świadczeń wzajemnych.

Uczestnictwo w Grupie VAT – według TSUE – wiąże daną jednostkę z Grupą VAT jako podatnikiem pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym. Jednocześnie, jednostki firmy znajdujące się poza Grupą VAT (w szczególności – poza terytorialnym jej zasięgiem) powinny być traktowane jako oddzielny podmiot dla VAT, który świadczenia może realizować / otrzymywać do / od Grupy VAT. W ten sposób zachowana jest też zasada neutralności.

TSUE wskazał także na swój wyrok w sprawie C-7/13 Skandia America, w którym stwierdził, że usługi świadczone przez Head Office położone w państwie trzecim na rzecz oddziału znajdującego się w innym państwie członkowskim, stanowią transakcje podlegające opodatkowaniu, jeżeli oddział ten jest członkiem grupy VAT. Podkreślił, że zasada ta ma również zastosowanie, gdy usługi świadczone są pomiędzy oddziałem głównym zlokalizowanym w danym państwie UE i należącym w tym państwie do Grupy VAT a oddziałem zlokalizowanym w innym państwie unijnym.

Ostatecznie, w rozpatrywanej sprawie TSUE orzekł, iż:

  • nie można uznać, że duńska grupa VAT, do której należy siedziba główna Grupy Danske Bank i Oddział stanowią łącznie jednego podatnika;
  • 11 Dyrektywy VAT regulujący Grupy VAT (i zakaz ich rozciągania poza dany kraj) nie przeszkadza temu, aby uwzględnić tą Grupę VAT do celów opodatkowania w innych państwie (co cenne może być właśnie dla polskich podatników).

Wyrok TSUE w sprawie Danske Bank wydaje się być przełomowym, wskazującym na uniwersalność wydanego wyroku w sprawie Skandia America Corp. C-7/13 również do relacji wewnątrzunijnych, a może nawet – do relacji z krajami, w których Grup VAT jeszcze nie ma (jak w Polsce).

WARTO DOCZYTAĆ: