W dniach 8-9 czerwca 2021 roku odbył się kolejny „Toruński Przegląd Orzecznictwa” organizowany przez Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Tym razem dotyczył on wyłącznie podatków i opłat lokalnych.

Największe zainteresowanie i emocje – zarówno prelegentów, jak i uczestników konferencji – budził niewątpliwie podatek od nieruchomości. Już druga sesja wystąpień, dotycząca przede wszystkim problematyki związanej z opodatkowaniem silosów i zbiorników, przyniosła niezwykle ciekawą dyskusją. Oczywiście, nic w tym dziwnego – spór wokół opodatkowania PON zbiorników/ silosów / tanków trwa już od wielu lat, zatem również w Toruniu nie mogło go zabraknąć w dyskusji.

Wydaje się, że niezależnie od zajmowanych stanowisk, wszyscy dyskutujący byli zgodni co do jednego – nadzieję na przynajmniej częściowe wyjaśnienie wątpliwości w tym zakresie (jak i wielu innych kwestiach związanych z PON) daje utworzenie nowego wydziału w Izbie Finansowej Naczelnego Sądu Administracyjnego (III FSK), nazywanego potocznie „wydziałem podatku od nieruchomości”. Wielu sędziów tego wydziału uświetniło zresztą swoją obecnością konferencję, prezentując nie tylko ciekawe orzeczenia związane z jej tematyką, ale także dzieląc się szeregiem interesujących statystyk związanych z funkcjonowaniem Wydziału III Izby Finansowej NSA.

Wynika z nich m.in., że nie bez przyczyny wydział ten częstokroć określany jest „wydziałem PON” – aż 40% wszystkich spraw tego wydziału dotyczy bowiem właśnie podatku od nieruchomości (20% zabezpieczeń i egzekucji, 40% pozostałe podatki i opłaty objęte właściwością wydziału).

Co jest ciekawe, około 120 spraw oczekujących obecnie na rozpoznanie dotyczy wspomnianych wyżej zbiorników, z czego ponad 35 zostanie rozpoznanych już wkrótce – w dniach 13-15 lipca 2021 r. poznamy szereg rozstrzygnięć dotyczących zróżnicowanych konstrukcyjnie zbiorników (w tym silosów na cement, silosów za cukier, zbiorników fermentacyjnych, tankofermentatorów). Możliwe jest, że orzeczenia, które zapadną, wytyczą kierunek w kolejnych sprawach tego rodzaju.

Podczas 2 dni konferencji poruszono również szereg innych, niezwykle aktualnych problemów orzeczniczych dotyczących PON, począwszy od tych związanych z opodatkowaniem infrastruktury elektroenergetycznej, aż po konsekwencje ostatniego wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 24 lutego 2021 r., SK 39/19. Wszystkie pokazały, że wykładnia przepisów PON wciąż budzi wiele wątpliwości nie tylko wśród samych podatników, ale również samorządowych organów podatkowych.

Warto zatem czekać na kolejne tego rodzaju inicjatywy – wydaje się, że ciekawych problemów orzeczniczych wartych omówienia, szczególnie tych związanych z podatkiem od nieruchomości – nie powinno zabraknąć.

***

W powyższym temacie udało nam się również uzyskać komentarz Pana dr hab. Wojciecha Morawskiego, prof. UMK, głównego organizatora Konferencji w Toruniu:

Podatek od nieruchomości mnie intryguje i przeraża. Jak można było z jednego z najprostszych podatków zrobić taki labirynt interpretacyjny? Z uwagi na lakoniczność regulacji, niejasne powiązania z ustawami „niepodatkowymi”, kontrowersyjne orzecznictwo TK, właściwie przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych to tylko początek rozstrzygania problemów praktycznych. Ale same przepisy niewiele nam dadzą, de facto ten podatek możemy zrozumieć, dopiero gdy poznamy orzecznictwo sądów administracyjnych, które – jak wiemy – jednolite nie jest. I dlatego warto dyskutować o wyrokach, bo w nich jest „prawdziwe prawo”. Zajęliśmy się też opłatami lokalnymi. I nie chodzi tylko o opłatę targową. Opłaty adiacenckie, planistyczne, opłaty związane z zajęciem pasa drogowego, parkowaniem bywają – zupełnie niesłusznie – traktowane jako coś, mało interesującego z punktu widzenia i praktyki i teorii prawa. Tymczasem tam tkwi wiele ciekawych problemów. Chcę podczas kolejnych konferencji z tego cyklu zajmować się także poszczególnymi pozornie niszowymi opłatami lokalnymi. Mam nadzieje, że podczas kolejne konferencji już nie będziemy dyskutować o silosach. Ja osobiście mam dosyć silosów.