Działalność gospodarcza polegająca na przystępowaniu do spółek handlowych znajduje się w katalogu tzw. dozwolonej działalności gospodarczej fundacji rodzinnej. Zatem dochody osiągane przez nią z tego tytułu są zwolnione z opodatkowania CIT. Jeden z potencjalnych fundatorów rozważał założenie fundacji rodzinnej, która miałaby następnie przystąpić do spółki cywilnej. W celu ustalenia skutków podatkowych takiej czynności wystąpił do Dyrektora KIS z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej.

Przedmiot wniosku

Przyszły fundator zastanawiał się, czy:

  1. przystąpienie fundacji rodzinnej do spółki cywilnej sprawi, że ta spółka stanie się podatnikiem CIT?
  2. dochód fundacji rodzinnej z tytułu bycia stroną umowy spółki cywilnej będzie opodatkowany sankcyjną stawką 25% CIT?

W ocenie wnioskodawcy odpowiedź na oba pytania powinna być negatywna. Nieco inne spojrzenie na tę sprawę miał jednak Dyrektor KIS, który w interpretacji z 20 października 2023 r., znak: 0111-KDIB1-2.4010.186.2023.2.EJ zgodził się z oceną przyszłego fundatora co do pierwszego z pytań, jednak w odniesieniu do drugiego z nich miał już inne zdanie.

Spółka cywilna nie podlega opodatkowaniu CIT

Uzasadniając swoje stanowisko w zakresie pierwszego z zadanych pytań, Dyrektor KIS wskazał, że przepisy ustawy o CIT nie zawierają regulacji, które wiązałyby przystąpienie fundacji rodzinnej do spółki cywilnej z objęciem tej spółki opodatkowaniem CIT. Przypomniał jednocześnie, że jedynie w przypadku uczestnictwa fundacji rodzinnej w spółce jawnej, spółka ta uzyska status podatnika CIT.

Warto przy tym dodać, że w takim wypadku brak jest możliwości wyłączenia spółki jawnej spod opodatkowania CIT poprzez złożenie właściwemu organowi podatkowemu stosownych informacji, o których mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1a Ustawy o CIT.

Opodatkowanie dochodów fundacji rodzinnej

Odnosząc się do pytania nr 2, Dyrektor KIS stwierdził, że wbrew temu co twierdzi wnioskodawca, dochody fundacji rodzinnej z tytułu uczestnictwa w spółce cywilnej będą opodatkowane sankcyjną stawką 25% CIT.

Dyrektor KIS wskazał, że zgodnie z Ustawą o CIT zwolnieniu z opodatkowania CIT-em podlegają wyłącznie dochody z działalności gospodarczej, która została wskazana wprost w art. 5 Ustawy o fundacji rodzinnej, a przystępowanie do spółek handlowych znajduje się wśród wymienionych tam zakresów działalności gospodarczej. Dyrektor KIS zwrócił przy tym uwagę, że w tym wypadku ustawodawca nie użył ogólnego sformułowania „spółka”, a posłużył się bardziej szczegółowym określeniem – „spółka handlowa” dokonując tym samym zawężenia, co do kręgu podmiotów objętych tym przepisem. Wyjaśnił również, że spółkami handlowymi są spółki uregulowane w Kodeksie spółek handlowych (spółki osobowe i kapitałowe), a spółka cywilna do nich nie należy, ponieważ została uregulowana w Kodeksie cywilnym.

Jednocześnie, w ocenie Dyrektora KIS spółka cywilna nie jest podmiotem o podobnym charakterze do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych lub spółdzielni mającym siedzibę w kraju albo za granicą. Dyrektor KIS stwierdził zatem, że spółki cywilne i spółki handlowe dzieli szereg istotnych różnic. W konsekwencji dochody osiągane przez fundację rodzinną z tytułu działalności gospodarczej polegającej na przystąpieniu do spółki cywilnej będą opodatkowane stawką 25% CIT.

Podsumowanie

Opisana wyżej interpretacja stanowi kolejne potwierdzenie, że przed podjęciem decyzji o założeniu fundacji rodzinnej należy dokładnie przeanalizować potencjalne skutki planowanych czynności. Jak widać, przepisy regulujące zasady opodatkowania fundacji rodzinnej nie są do końca jasne i zbyt pochopne podejście do tematu jej założenia może doprowadzić do sytuacji, w której zamiast pomnażać majątek rodzinny i przekazywać go beneficjentom, trafi on do organów podatkowych w formie podatku.

Zobacz film: Ustawa o fundacji rodzinnej w Polsce i na świecie

Warto obejrzeć film Karoliny Gotfryd, która zestawia fundację rodzinną wprowadzoną w Polsce właśnie z tymi dwoma krajami. Nasza ekspertka analizuje takie zagadnienia jak wysokość kapitału zakładowego, rolę beneficjenta i fundatora czy organy fundacji rodzinnej. Zapraszamy.