Przełomowy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: „NSA”) z dnia 21 marca 2023 r. (sygn. II FSK 2217/20) otwiera możliwość zakwalifikowania wynagrodzeń osób pełniących nadzorcze i kierownicze funkcje,  w ramach projektów badawczo-rozwojowych (dalej: „projekty B+R”), do kosztów kwalifikowanych w ramach ulgi badawczo-rozwojowej (dalej: „ulgi B+R”).

Przedmiotem sprawy było pytanie Spółki z sektora produkcji, dotyczące możliwości uwzględnienia wynagrodzeń kadry zarządzającej, odpowiedzialnej za nadzór nad pracami badawczo-rozwojowymi, jako kosztów kwalifikowanych w ramach ulgi B+R. Spółka podkreśliła innowacyjny charakter swojej działalności, która obejmuje projektowanie produktów, rozwój produktów oraz produkcję prototypów produktów. Wniosek dotyczył konkretnie projektu urządzenia do ładowania baterii pojazdów hybrydowych i elektrycznych, które ma mieć charakter unikalny na rynku.

Spółka argumentowała, że osoby sprawujące funkcje nadzorcze i kierownicze nad działalnością badawczo-rozwojową powinny być uznawane jako bezpośrednio zaangażowane w projekty B+R, a ich wynagrodzenia powinny być uznawane za koszty kwalifikowane na podstawie art. 18d ustawy z dnia 15 lutego 1992 r o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2587, dalej: „ustawa o CIT”). Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „Dyrektor KIS”) odmówił jednak uwzględnienia tych kosztów w uldze B+R, argumentując swoje stanowisko brakiem identyfikacji wykonywania przez te osoby czynności bezpośrednio związanych z projektami B+R.

Warto podkreślić, że Spółka wskazała, że chodzi jej o zakres nadzoru nad projektami B+R, który jest bezpośrednio związany z działalnością twórczą. Jednak Dyrektor KIS ewidentnie zaznaczył, że wydatki na wynagrodzenia osób sprawujących funkcje kierownicze i nadzorcze nie mogą być uznane za koszty kwalifikowane.

Interpretacja Dyrektora KIS dotycząca rozumienia czynności badawczo-rozwojowych związanych z projektami B+R w kontekście funkcji kierowniczych stanowiła istotną kwestię dla przedsiębiorców, którzy starali się skorzystać z ulgi B+R w związku z inwestycjami w badania i rozwój na przestrzeni ostatnich lat.

Sprawa trafiła aż przed NSA. NSA w powołanym powyżej wyroku podkreślił, że czynności nadzorcze i kierownicze są nieodzownym elementem projektów B+R, a kadra kierownicza jest zaangażowana nie tylko poprzez nadzór, ale także poprzez doradztwo oparte na wiedzy technicznej i doświadczeniu. NSA uznał, że jeśli prace kontrolowane i doradztwo mają charakter twórczy, to tym bardziej czynności osób kierowniczych, które nad nimi sprawują kontrolę, również mają ten charakter.

Warto zauważyć, że ustawa o CIT nie precyzuje katalogu pracowników, których wynagrodzenia mogą kwalifikować się jako koszty kwalifikowane w uldze B+R, tj. nie różnicuje pracowników na tych wykonujących prace B+R samodzielnie i na tych, którzy sprawują nad nimi kontrolę i nadzór. Kadra kierownicza, niejednokrotnie oprócz ustalania przebiegu oraz harmonogramu prac, ma również za zadanie kontrolować proces oraz zapewnić odpowiednie rezultaty projektu, co stanowi bezpośrednie zaangażowanie w działalność B+R (np. poprzez udzielanie doradztwa opartego na wiedzy technicznej i doświadczeniu, które przyczynia się do innowacyjności i postępu w ramach projektów B+R.).

Ulga B+R jest jednym z najpopularniejszych instrumentów preferencji podatkowych, na które często decydują się przedsiębiorcy. Jednakże istnieje znaczący problem dotyczący uznawania przez Dyrektora KIS wynagrodzeń kadry kierowniczej jako kosztu kwalifikowanego, co stanowi istotną przeszkodę w rozliczeniach ulgi B+R, ponieważ tego rodzaju wynagrodzenia często osiągają znaczące kwoty, co sprawia, że ta kwestia ma szczególne znaczenie dla przedsiębiorców.

W obecnej sytuacji, gdy innowacyjność i rozwój są kluczowe dla konkurencyjności przedsiębiorstw, właściwe uwzględnianie kosztów kadry kierowniczej związanej z działalnością badawczo-rozwojową jest niezwykle istotne. Kadra kierownicza odgrywa bowiem kluczową rolę w nadzorowaniu, kierowaniu i wspieraniu pracowników zaangażowanych w projekty B+R oraz w podejmowaniu strategicznych decyzji mających wpływ na rozwój innowacyjnych produktów i usług.

Problem negatywnego podejścia Dyrektora KIS do uznawania wynagrodzeń kadry kierowniczej jako kosztu kwalifikowanego był dotychczas przyczyną niepewności i sporów prawnych. Przytoczony wyrok NSA stanowi przełomową decyzję, która rozstrzyga tę kwestię i potwierdza, że wynagrodzenie kadry kierowniczej nadzorującej projekty B+R również kwalifikuje się do rozliczenia w uldze B+R.

Zobacz film: Ulga B + R – kluczowe kroki do poprawnego skorzystania

Ulga B + R może być ciekawym instrumentem do wygenerowania oszczędności. Jest dostępna właściwie dla każdego podatnika, bez względu na wielkość firmy i branżę. W związku z tym warto wiedzieć o niej więcej. Zapraszamy na film.