NSA wydał korzystny wyrok (wyrok z dnia 25 września 2020 r., sygn. II FSK 322/20) potwierdzający, że na gruncie art. 30f ust. 3 pkt 3 lit. b ustawy o PIT (w brzmieniu obowiązującym w 2015 r.), do katalogu przychodów determinujących status spółki zagranicznej jako spółki kontrolowanej nie zalicza się zysków z udziału w spółkach osobowych. Nie zmienia tego fakt, że spółki osobowe w większości uzyskują przychody z dywidend w spółkach kapitałowych.

Wyrok ten rozstrzyga po kilku latach sprawę na korzyść podatnika, co jest o tyle istotne, że w zakresie wykładni przepisów o spółkach kontrolowanych (CFC) orzecznictwo jest bardzo wąskie oraz w większości rozstrzygające zagadnienia na niekorzyść podatnika.

Sprawa dotyczyła interpretacji indywidualnej, która została wydana w oparciu o następujący stan faktyczny. Spółka cypryjska była wspólnikiem spółek osobowych i osiągała przychody z udziału w zyskach tych spółek. Spółki osobowe osiągały znaczną część swoich przychodów z udziałów w spółkach kapitałowych. Pytanie wnioskodawcy dotyczyło oceny, czy na gruncie art. 30f ust. 3 pkt 3 ustawy o PIT, spółka cypryjska jest spółką kontrolowaną.

Aby uznać spółkę zagraniczną za spółkę kontrolowaną należy spełnić przesłankę z art. 30f ust. 3 pkt 1 ustawy o PIT, art. 30f ust. 3 pkt 2 ustawy o PIT lub łącznie wszystkie trzy przesłanki z art. 30f ust. 3 pkt 3 ustawy o CIT. To właśnie na gruncie ostatniego ze wskazanych przepisów oceniany był status spółki i spór dotyczył kwalifikacji przychodu z udziałów w zyskach spółek osobowych w zamkniętym katalogu z art.  30f ust. 3 pkt 3 lit. b ustawy o PIT. Zgodnie z tym przepisem, aby przesłanka została spełniona, co najmniej 50% spółki zagranicznej osiągniętych w roku podatkowym pochodzi z „dywidend i innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych, przychodów ze zbycia udziałów (akcji), wierzytelności, odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek, poręczeń i gwarancji, a także przychodów z praw autorskich, praw własności przemysłowej – w tym z tytułu zbycia tych praw, a także zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych.”

WSA dwukrotnie opowiedział się za stanowiskiem organu interpretacyjnego, zgodnie z którym, dla oceny, czy dany przychód mieści się w katalogu z art. 30f ust. 3 pkt 3 lit. b ustawy o PIT decydujące znaczenie ma pierwotne pochodzenie tego przychodu.

NSA nie zgodził się z tą argumentacją i przyznał rację stronie, że decydujące znaczenie ma wykładnia literalna i systemowa. Natomiast zastosowanie prawidłowych reguł wykładni potwierdza, że katalog z art. 30f ust. 3 pkt 3 lit. b ustawy o PIT jest zamknięty i nie mieszczą się w nim przychody z udziałów w zyskach spółek osobowych niezależnie od tego jakie jest źródło przychodu spółek osobowych. Dla oceny charakteru przychodu osiąganego przez spółkę cypryjską należy uwzględnić art. 5 ust. 3 ustawy o CIT, zgodnie z którym przychody z udziału w zyskach spółki osobowej uznaje się za przychody z działalności gospodarczej.