NSA w wyroku z 14 maja 2019 r. podkreślił, że brak dochowania należytej staranności musi być przekonująco udowodniony przez organy, a materiał dowodowy w sprawie należy oceniać w całości i we wzajemnym powiązaniu. W konsekwencji Sąd potwierdził wcześniejszy szczegółowy wyrok WSA w Warszawie, korzystny dla podatnika i oddalił skargę kasacyjną Dyrektora Izby Administracji Skarbowej.

Sprawa dotyczyła prawa do odliczenia VAT w branży paliwowej, która od lat postrzegana jest przez organy podatkowe za jedną z najbardziej narażonych na oszustwa. O korzystnym wyroku WSA
w Warszawie (sygn. III SA/Wa 2198/17) wydanym w sprawie klienta CRIDO informowaliśmy Państwa we wcześniejszym wpisie. 

Z rozstrzygnięciem tym nie zgodził się jednak Dyrektor IAS i wniósł skargę kasacyjną. Zarzuty podniesione przez Organ w skardze przede wszystkim sprowadzały się do deprecjonowania czynności weryfikacyjnych podejmowanych przez podatnika, pomijaniu charakterystyki działania branży obrotu paliwem (na poszczególnych etapach obrotu) oraz zwracały uwagę na informacje o kontrahentach (i ich kontrahentach), których nie miał podatnik, a które organy uzyskały lata po przeprowadzeniu spornych transakcji.

NSA w ww. orzeczeniu (sygn. I FSK 2262/18) nie zgodził się jednak z argumentacją organu
i oddalił skargę kasacyjną. Sąd uznał, że uzasadnienie wyroku WSA bardzo szczegółowo odnosiło się do każdej okoliczności, która była istotna dla sprawy. Przy czym NSA podkreślił, że oceny okoliczności należy dokonywać całościowo i we wzajemnym powiązaniu. Nie można się zaś zgodzić z podejściem, które bazuje na wybiórczych kwestiach (wynikających z decyzji wydanych wobec kontrahentów podatnika) jak i na elementach które nie mają wpływu na dochowanie należytej staranności (takich jak wysokość kapitału zakładowego, posiadanie infrastruktury w sytuacji typowego pośrednika, kontakt telefoniczny w toku współpracy, czy dążenie do uzyskania atrakcyjnej, lecz rynkowej ceny).

Wtorkowe orzeczenie potwierdza, że nie tylko wojewódzkie sądy administracyjne, ale również i Naczelny Sąd Administracyjny, dostrzegają, że dochowanie należytej staranności jest możliwe, a ocena tej kwestii powinna się odbywać się na podstawie racjonalnych kryteriów weryfikowanych na moment transakcji.