3 października, OECD przedstawiła tekst multilateralnej konwencji mającej wdrożyć jeden z elementów reformy systemu podatkowego nazywanej Pillar II, czyli mechanizm STTR (subject to tax rule).

Co kryje się pod tymi skrótami? Pillar II to prace realizowane na poziomie OECD mające na celu uszczelnienie systemu poboru podatku dochodowego od osób prawnych. Ideą Pillaru II jest zwalczanie zjawiska unikania opodatkowania i nieuczciwej konkurencji podatkowej. Cel ten ma zostać zrealizowany w drodze umożliwienia poszczególnym państwom nałożenia minimalnego podatku, w przypadku gdy inne uprawnione do tego jurysdykcje nie skorzystały z tego uprawnienia z uwagi na stosowanie różnego rodzaju zachęt podatkowych (np. zwolnień z CIT, czy niskich stawek podatku). Projekt Pillar II składa się z dwóch głównych mechanizmów: (i) 15% globalnego podatku minimalnego, tzw. GLoBE, o którym pisaliśmy szerzej tutaj: Projekt dyrektywy wdrażającej tzw. podatek minimalny w UE oraz (ii) mechanizmu STTR umożliwiającego nałożenie przez kraj źródła dodatkowego podatku wyrównawczego.

Jak ma działać STTR?

STTR ma być mechanizmem działającym na poziomie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych między poszczególnymi państwami. Kraj źródła uzyska uprawnienie nałożenia dodatkowego podatku na wyszczególnione typy płatności, w przypadku gdyby kraj rezydencji opodatkowywał te płatności „u siebie” stawką niższą niż 9%. W takim kształcie, STTR powinien więc służyć bardziej interesom państw rozwijających się.

Jakie płatności będą objęte STTR i jak liczyć 9% stawkę opodatkowania? Jeśli chodzi o rodzaje płatności to głównymi kategoriami będą tutaj odsetki, należności licencyjne (royalties) oraz wynagrodzenie z tytułu świadczonych usług. Oprócz tego STTR obejmie m.in. składki ubezpieczeniowe, wynagrodzenie za wynajem sprzętu przemysłowego, handlowego i naukowego, opłaty z tytułu gwarancji i inne opłaty finansowe, jak również płatności z tytułu dystrybucji praw do produktu lub usługi (płatności kwalifikowane). Pod regulacje nie będzie natomiast podlegać dochód z tytułu dywidend i podobnych płatności. Zakresem stosowania STTR objęte będą wyłącznie płatności realizowane między podmiotami powiązanymi.

Jeśli chodzi natomiast o sposób liczenia 9% stawki to punktem wyjścia będzie stawka nominalna obowiązująca w kraju rezydencji odbiorcy, która ma zastosowanie do kwalifikowanej płatności. Taką stawkę będzie należało następnie pomniejszyć o określone preferencje podatkowe (preferential adjustments) przyznawane w tym kraju, m.in. zwolnienia lub wyłączenia dochodu z opodatkowania, odliczenia od dochodu lub podatku związane z taką płatnością.

Aby ustalić wysokość podatku wyrównawczego do zapłaty, będzie należało wziąć też pod uwagę stawkę podatku u źródła, które państwo źródła ma prawo nałożyć na dany dochód. Podatek u źródła powinien bowiem pomniejszać wysokość podatku wyrównawczego do zapłaty. Przykładowo, jeśli stawka podatku u źródła nakładana przez kraj X na odsetki wynosi 5%, a poziom opodatkowania odsetek w kraju Y (kraju rezydencji odbiorcy) wynosi 3%, wysokość podatku wyrównawczego STTR wyniesie 1% (9%-5% podatku u źródła-3% podatku w kraju odbiorcy). Oznacza to też automatycznie, że gdy stawka podatku u źródła jest wyższa niż 9%, mechanizm STTR nie powinien efektywnie znaleźć zastosowania.

Regulacje STTR przewidują również specjalne przepisy antyabuzywne, które miałyby zastosowanie w przypadkach, w których w strukturze zostałyby wykorzystane podmioty będące rezydentami kraju z wyższą stawką opodatkowania lub podmioty niepowiązane i wykorzystanie takich podmiotów miałoby na celu uniknięcia stosowania klauzuli STTR.

STTR ma być podatkiem nakładanym na koniec roku podatkowego i będzie mieć pierwszeństwo nad podatkiem minimalnym GloBE (STTR będzie traktowany jako tzw. podatek kwalifikowany).

Wyłączenia, czyli kiedy nie trzeba będzie płacić STTR

OECD przewidziało wyłączenia przedmiotowe i podmiotowe ze stosowania mechanizmu STTR.

Z zakresu STTR wyłączone zostały osoby fizyczne (otrzymujące lub wypłacające kwalifikowane płatności), instytucje rządowe, międzynarodowe organizacje, organizacje non-profit, czy fundusze inwestycyjne spełniające określone kryteria.

Od strony przedmiotowej zdecydowano się z kolei na wprowadzenie progu kwotowego. Regulacje STTR nie znajdą zastosowania jeśli łączna wartość kwalifikowanych płatności wypłacona w roku podatkowym będzie niższa niż 1M EUR (lub 250 tys. EUR w przypadku jurysdykcji z PKB niższym niż 40MLD EUR). Dodatkowo, w przypadku płatności kwalifikowanych innych niż odsetki oraz należności licencyjne, STTR nie znajdzie zastosowania gdy wynagrodzenie za te płatności nie przekroczy wartości kosztów poniesionych w celu uzyskania dochodu podwyższonych o marżę 8.5%.

Co dalej?

Mechanizm STTR zostanie wdrożony do umów o unikaniu podwójnego opodatkowania albo w drodze przystąpienia do opublikowanej 2 października konwencji multilateralnej (wówczas zmiany zostaną automatycznie zaimplementowane w UPO między sygnatariuszami) albo w drodze zmian pojedynczych umów przez zainteresowane kraje w drodze bilateralnych negocjacji. Konwencja została udostępniona do podpisu 2 października. Oficjalne stanowisko Polski, póki co nie zostało przedstawione.

Niezależnie, warto zauważyć, że prace związane z reformą systemu podatku dochodowego nabierają tempa. Oprócz materiałów dotyczących mechanizmu STTR, OECD opublikowało niedawno handbook precyzujący zasady poboru podatku GloBE. Dodatkowo, 11 października przedstawiony został projekt konwencji mającej wdrożyć Pillar I, będącej kolejnym elementem nowego systemu CIT. Jedno jest pewne – zarówno na podatników, jak i na doradców podatkowych czeka w najbliższym czasie sporo pracy, bo oprócz konieczności zapoznania się z nowymi regulacjami, konieczne będzie przeanalizowanie ich skutków. A te mogą być fundamentalne.

Przydatne linki:

Multilateral Convention to Facilitate the Implementation of the Pillar Two Subject to Tax Rule - OECD

Zobacz film: Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO)

Zachęcamy do zapoznania się z filmem, dzięki któremu w przystępny sposób zrozumiecie najistotniejsze zagadnienia związane z przepisami regulującymi unikanie podwójnego opodatkowania.